چکیده:
تحریم‌های اعمال شده بر کشور با هدف محدود ساختن درآمدهای نفتی ایران و بالتبع تاثیرگذاری مستقیم بر رشد اقتصادی صورت پذیرفته است. با توجه به اهمیت میزان تاثیرگذاری تحریم‌ها بر رشد اقتصادی ایران، پیش‌بینی آثار این مهم بر تولید ناخالص داخلی کشور که به عنوان یک عامل بنیادین در رشد اقتصادی بشمار می‌رود، بسیار حائز اهمیت بوده و هدف اصلی پژوهش حاضر را شکل داده است. به منظور تحقق هدف اصلی پژوهش، الگویی در راستای پیش‌بینی تاثیر تحریم‌های اعمال شده بر میزان تولید ناخالص داخلی کشور با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستمی حادث گردیده است. در این راستا باید به این موضوع اشاره نمود که در الگوی ارائه شده ارتباط میان داده‌های مرتبط با صادارات و واردات، عرضه نفت خام و مشتقات آن و همچنین تولید ناخالص داخلی کشور در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است که بازه‌ی مورد بررسی در مطالعه‌ی پیش روی در برگیرنده‌ی یک بازه‌ی زمانی 30 ساله بوده که از سال 1375 آغاز و تا سال 1406 ادامه مییابد. مدلسازی صورت پذیرفته با استفاده از نرم‌افزار Vensim DSS تحقق یافته و نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که اگر دولت بتواند به هر نحوی در بازه‌ی زمانی 1406-1399 بطور متوسط شدت تحریم‌ها را به میزان 20 درصد کاهش دهد و یا 30 درصد عرضه‌ی نفت را ارتقاء بخشد، به ترتیب تولید ناخالص داخلی حدود 71/ 8 درصد و 46 /18 درصد رشد خواهد کرد.
Sanctions have been imposed on the country with the aim of limiting Iran's oil revenues and, consequently, directly affecting economic growth. Due to the importance of the impact of sanctions on Iran's economic growth, predicting the effects of this important on the country's GDP, which is considered a fundamental factor in economic growth, is very important and has formed the main goal of the present study. In order to achieve the main goal of the research, a model has been developed to predict the impact of sanctions on the country's GDP with using system dynamics approach. In this regard, it should be noted that in the presented model is considered the relationship between data related to exports and imports, the supply of crude oil and its derivatives, as well as the country's GDP. It should be noted that selected period in the present study included a time period of 30 years, which began in 1996 and will continue until 2027. Modeling has been carried out with using the Vensim DSS software, and the results of the study suggest that if the government can in any way in the time period (2020-2027) reduce the intensity of sanctions about 20% or increase oil supply about 30%, respectively, GDP will grow about 8.71% and 18.46%.
خلاصه ماشینی:
بـرای مدل سازی، از نرم افزار Vensim DSS استفاده کرده ایم و نتایج به دست آمـده در پژوهش ، حاکی از این است که اگر دولت بتواند به هر نحوی در بـازۀ زمـانی ١٤٠٦-١٣٩٩ شدت تحریم ها را به طور متوسط بـه میـزان ٢٠ درصـد کـاهش دهد یا عرضۀ نفت را ٣٠ درصد ارتقا بخشد، به ترتیب تولید ناخالص داخلـی حدود ٨/٧١ درصد و ١٨/٤٦ درصد رشد خواهد کرد.
نتایج به دست آمده از پژوهش کازرونی و همکاران (١٣٩٥) بـا عنـوان «بررسـی اثر تحریم های اقتصادی بر ترکیب شـرکای عمـده تجـاری ایـران طـی دوره ١٣٩٢- ١٣٧١» بیانگر این موضوع است کـه تحـریم هـای اقتصـادی قـوی، نـه تنهـا در دورۀ اجرای تحریم ، بلکه پس ازآن نیز تجارت ایران با کل شرکای تجـاری را کـاهش داده و زمینه تغییر شرکای عمده تجاری ایران را فراهم کرده است .
حلقۀ تقویت کننده واردات به ایران و حلقۀ تعادلی قاچاق کالا واردات به ایران + + + قاچاق B١ نرخ سفارش خرید R١ محصولات خارجی تقاضا برای محصولات - + وارداتی منبع : یافته های پژوهش حلقۀ تقویت کنندۀ تولید ناخالص داخلی کـه در شـکل شـماره (٢) نمـود یافتـه است ، به این موضوع اشاره دارد که هرچه تولید ناخالص داخلی ــکه شاخصـی برای تعیین رشد اقتصـادی اسـت ـــ افـزایش (کـاهش ) یابـد، (همسـو بـا ایـن تغییرات ) عرضۀ محصولات ، تغییر خواهد کرد و صادرات نیز افـزایش (کـاهش ) مییابد.
(
, 
, 
)
