چکیده:
تاریخ صدر اسلام به‌عنوان یکی از حساس‌ترین ادوار تاریخ اسلام دست‌مایه بسیاری از اندیشمندان معاصر در جهان اسلام قرار گرفته است تا با ذهن و خوانش خاص خود به روایت آن بپردازند. برخی از منظر نقد آثار پیشینیان و برخی نیز هم‌سو و هم‌داستان با گذشتگان به نقل روایات این دوره می‌پردازند. عباس محمود العقاد از روشنفکران و نویسندگان معاصر مصر نیز با توجه به جایگاه خود در میان متفکران مصری دارای آثار و نظرات بسیاری در ارتباط با صدر اسلام است. این پژوهش به دنبال آن است تا با بررسی آثار و افکار عقاد بن‌مایه‌ها و دلایل توجه این متفکر مصری به تاریخ صدر اسلام را مشخص کند، اینکه وی در این تلاش چه اهدافی را دنبال می‌کند و کدام بخش‌های تاریخ صدر اسلام برای وی در اولویت قرار دارند.
The history of early Islam, as one of the most momentous periods, applied by Muslim contemporary thinkers to be represented their special aspect of view about Islam. Some of them admit previous counterparts and some criticize their ideas. Abbas Mahmoud al-Aqad, Egyptian scholar and intellectual, is one of the most effective thinkers who had many investigations in this issue. This study states Aqad’s ideas and works related to history of early Islam and to response the following inquiries: why he attended this subject, which issues were considered by him and what was the purpose of his representation of history of early Islam.
خلاصه ماشینی:
نگارنـدٔە ایـن پـژوهش بـه دنبال آن است تا با بررسی آثار و افکار عقاد، بن مایه ها و دلایل توجه این متفکر مصری به تاریخ صدر اسلام را مشخص کند؛ اینکه وی در این تلاش چه اهدافی را دنبال می کرده و کدام بخش های تاریخ صدر اسلام برای وی در اولویت قرار داشته اند.
این پژوهش در پی آن است تا نوع رویکرد عباس محمود العقاد -به عنوان یکی از نمایندگان جریان نـوگرایی در مصر- را نسبت به تاریخ صدر اسلام و موضوعات مورد توجّـه وی بـا توجـه بـه آثـار و افکارش مورد بررسی قرار دهد.
عقاد در کتاب الانسان فی القرآن الکریم پس از بیان ابعـاد مختلـف آیات قرآن درباره انسان ، به گزاره های علمی جدید دربارٔە خاسـتگاه انسـان و زنـدگی وی اشاره کرده ، ولی این دو ساحت را در مقابل هم قرار نداده و قائل به همسـویی گـزاره هـای قرآنی و علمی بوده است (عقاد، ١٩٧٣: صفحات متعدد).
تاریخ صدر اسلام و تک نگاری های تاریخی عقاد عقاد نیز مانند بسیاری دیگر از اندیشمندان اسلامی بـا ایـن پرسـش مواجـه بـود کـه در دوران جدید که روابط و مناسبات کاملاً با دوران صدر اسلام تفاوت دارد، چه لزومـی به بازگشت به تاریخ پیامبر اسلام است ؟ وی بخشی از کتاب عبقریه محمد را برای پاسخ به این پرسش اختصاص داده است .
در ادامـه ، بـه برخی موضوعات جدید که در جامعۀ اسلامی و در دوران جدید مطرح شدند، اشاره شـده و نوع رویکرد عقاد نسبت به آنها با تکیه بر تاریخ صدر اسلام نشان داده شده است .
(
, 
, 
)
