چکیده:
در میان مولفههای هویتی یک متن تاریخی، عنوان اثر جایگاه ویژهای به خود اختصاص داده است . نام هر اثر تاریخی ، عامل تمایز و شناسایی آن از دیگر آثار و معیار معرفی مضامین مندرج در آن است. انجام مطالعات در حیطه نامپژوهی منابع تاریخی می تواند افق تازهای را فراروی پژوهشگران این رشته بگشاید . مقاله حاضر ، از طریق خوانش هرمنوتیکی نامگزینی منابع تاریخ ایران اسلامی در نظر دارد که به تحلیل دلایل نامگذاری متون مذکور بپردازد . هدف اصلی در این خوانش نشان دادن عناصر و عواملی است که در فرایند تولید نام متن موثرند . دستاوردهای حاصل از این بررسی نشان میدهد که نامگزینی منابع تاریخ ایران بعد از اسلام تحت تاثیر پاره ای عوامل متنی و فرامتنی رخ نموده که در میان آنها، بهرهگیری از صنایع ادبی، تقلید از شیوههای نامگذاری در آثار پیشین، نقش ایدئولوژی حاکمیت و بینش مورخ بیشترین تاثیر را داشتهاند .
abstract . Among the identity components of a historical text, the title has a special place . The name of each representative is the distinguishing factor and can also refer to other works and criteria for introducing the themes contained therein . Experiments in the life of historical position mismatch can open a new horizon for researchers of this reference . The present article intends to successfully modify the above texts by reading the hermeneutics of naming the sources of the history of Islamic Iran. The main purpose of this reading is to show the elements and factors involved in providing advanced text names . The reach of this ad can be seen using this marker that can call your name and use the site after it can take care of you . In the past, the role of management's theology of sovereignty and the historian's insights are most evident .
خلاصه ماشینی:
دو فصلنامۀ علمی تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا (س ) سال بیست و نهم ، دورة جدید، شمارة ٢٤، پیاپی ١٠٩، پاییز و زمستان ١٣٩٨/ صفحات ١٦٣-١٤١ مقاله علمی ـ پژوهشی خوانش هرمنوتیکی نام گزینی منابع تاریخ ایران اسلامی 1 (قرن پنجم تا چهاردهم هجری قمری ) 2 زهرا علیزاده بیرجندی 3 سمیه پورسلطانی تاریخ دریافت : ٩٨/١٠/٢١ تاریخ پذیرش : ٩٩/٠٣/٢٩ چکیده در میان مؤلفه های هویتی یـک مـتن تـاریخی ، عنـوان اثـر جایگـاه ویـژه ای بـه خـود اختصاص داده است .
دستاوردهای حاصل از این بررسـی نـشان می دهد که نام گزینی منابع تاریخ ایران بعد از اسلام ، تحت تأثیر برخی عوامـل متنـی و فرامتنی است که در میان آنها، بهره گیری از صنایع ادبی ، تقلید از شیوه های نـام گـذاری در آثار پیشین ، نقش ایدئولوژی حاکمیت و بینش مورخ بیشترین تأثیر را داشته اند.
ایهام ٢: زمانی که یک واژه از عنوان با لفظ دیگری در عنوان و موضـوع کتـاب تناسـب معنایی داشته و از طرف دیگر به نام یا لقب نویسنده یا حاکم یا حامی اثر نیز اشاره شده است ؛ همان گونـه کـه برخـی از شـاعران ایـن شـیوه را در کـاربرد تخلـص خـود در شـعر اسـتفاده کرده اند(خیرآبادی و رحیمی ، ١٣٩٧: ١٩)؛ مانند شرفنامۀ بدلیـسی٣ کـه واژة شـرف از یـک سـو می تواند اشاره ای به موضوع کتاب «احوال خانواده های عظیم الشأن کردستان » باشـد و از سـوی دیگر نام مؤلف ، شرف خان ، را می توان دخیل در این نام گذاری دانست (بدلیسی ، ١٣٧٧: ٨).