چکیده:
مناطق آزاد تجاری- صنعتی ایران به منظور رشد و توسعه اقتصادی تأسیس شدهاند ولی عمدتاً به اشتغال منطقهای از طریق دروازه بازرگانی کالا تبدیل شده و عملکرد مطلوبی در جذب سرمایه، تولید و صادرات نداشتند. با وجود ظرفیتهای بندر چابهار، این بندر عملکرد ضعیفی دارد. با این که خدمات تولید و صادرات به عنوان اصلیترین خدمات سازمان منطقه آزاد چابهار است، در عمل در آمدش از فروش زمین و واردات کالا است. در پژوهش حاضر خدمات تولید و صادرات منطبق با روششناسی تفکر نرم سیستمی تحلیل و سپس شبکه همکاری میان ذینفعان درگیر با رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی بررسی می شود. در انتها مدل مفهومی راهکارهای بهبود بر اساس نظر ذینفعان به منظور توسعه سیستم خدمات تولید و صادرات سازمان منطقه آزاد شامل تشکیل کمیته تسهیل تولید و صادرات، ایجاد کلینیک صنعتی و شناسایی فرصتهای سودآور، شفافیت فرآیندهای سازمان، بهبود فرآیند ارزیابی طرحها در کمیسیون اقتصادی، بهبود فرآیند جانمایی و ارزشگذاری زمینهای اعطایی ارائه شده است.
Iran's free trade-industrial zones have been established for economic growth and development. However, despite the growth in the number and development of these areas, they have become regional employment through the commercial gate of goods. Despite the potential and capacities of Chabahar port, its performance is weak. Since production and export services are the main services of Chabahar Free Zone Organization, they have been directed towards earning money through land sales and imports of goods. In this research, production and export services are analyzed using methodology of SSM in Chabahar Free Zone, then the situation of experts is analyzed from the perspective of experts and the organizations involved are identified. In the following, the situation of the communication network between these organizations is analyzed with SNA. Finally, with the results of this analysis, policy recommendations for the development of the free zone organization's production& export service system are presented.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه علمي - پژوهشي سياستگذاري عمومي، دوره ٦ ، شماره ٢ ، تابستان ١٣٩٩ ، صفحات ٢٥-٩ مقاله پژوهشي رهيافت هاي توسعۀ خدمات توليد و صادرات سازمان منطقۀ آزاد تجاري-صنعتي چابهار مبتني بر تفکر نرم سيستمي و تحليل شبکه اجتماعي 1 فاطمه ثقفي دانشيار مديريت دانشگاه تهران مهناز حسين زاده استاديار مديريت دانشگاه تهران رحيم بخش رامين دانشجوي دکتري مديريت پرديس کيش دانشگاه تهران (تاريخ دريافت : ٩٨/١٢/١٨ - تاريخ پذيرش : ٩٩/٤/١) چکيده مناطق آزاد تجاري- صنعتي ايران به منظور رشد و توسعه اقتصادي تأسيس شده اند ولي عمدتًا به اشتغال منطقه اي از طريق دروازه بازرگاني کالا تبديل شده و عملکرد مطلوبي در جذب سرمايه ، توليد و صادرات نداشتند.
در انتها مدل مفهومي راهکارهاي بهبود بر اساس نظر ذينفعان به منظور توسعۀ سيستم خدمات توليد و صادرات سازمان منطقه آزاد شامل تشکيل کميتۀ تسهيل توليد و صادرات ، ايجاد کلينيک صنعتي و شناسايي فرصت هاي سودآور، شفافيت فرآيندهاي سازمان ، بهبود فرآيند ارزيابي طرح ها در کميسيون اقتصادي، بهبود فرآيند جانمايي و ارزش گذاري زمين هاي اعطايي ارائه شده است .
در اين پژوهش ديدگاه و ميزان مشارکت هر يک از گروه هاي ذينفع در توسعه خدمات توليد و صادراتِ کالاهاي صنعتي و تبديلي به عنوان اصليترين فرآيند زنجيره ارزش خدمات منطقه آزاد چابهار با استفاده از روش شناسي تفکر نرم سيستمي ٢ (SSM) با رويکرد کل نگر مورد تحليل قرار خواهد گرفت و با استفاده از تحليل شبکه هاي اجتماعي 3 (SNA) به بررسي نقش و جايگاه کنشگران شبکه همکاري خدمات توليد و صادرات پرداخته و با مشارکت تصميم گيران سازماني، راهکارهاي توسعه سيستم خدمات توليد و صادرات منطقه آزاد چابهار به منظور توسعه عملکرد سازمان منطقه آزاد چابهار ارائه خواهند شد.