چکیده:
امروزه و در شرایط فعلی (خصوصا وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) که کشور با آن مواجه هست، اجرا پروژههای ساختمانی بلندمرتبه امری دشوار به نظر میرسد. مشکلاتی که باعث افزایش مدتزمان، تاخیرات احتمالی و افزایش هزینههای پروژه خواهند شد و میتوان با برنامهریزی دقیق و پیشبینی پارامترهای موثر روند اجرایی پروژه و تاثیرگذار بر زمان و هزینه و به عبارتی منابع موردنیاز، تا حد امکان از شدت منفی نحوه اجرای پروژهها کاست. پس از یک دوره فترت نسبتا طولانی در زمینه ساخت بلندمرتبهها و در غیاب مجریان خارجی، مهندسین ایرانی در دوره جدید بلندمرتبهسازی بدون داشتن تجربه و دانش کافی، از مرحله ساخت ساختمانهای عادی به دوره مسئولیت احداث ساختمانهای بلندمرتبه رسیدند. اکنون بیش از یک دهه از قبول مسئولیت جدید توسط آنها میگذرد و تجربه گرانبهایی در این سالها برای این مهندسین پدید آمده است. جمعآوری و مستندسازی این تجارب و تلفیق آن با دانش نوین مدیریت پروژه، میتواند به ارائه راهکارهای علمی تازه برای استفاده مجریان ساختمانهای بلندمرتبه و مهندسان جوان منجر شود. هدف اصلی پژوهش، پیشبینی ممکن در اتفاقاتی از ابعاد فکری، رفتاری و ساختاری است که مشکلات عدیدهای از زمان، هزینه، کیفیت و موارد دیگر در اجرای پروژههای بلندمرتبه ایجاد میکند. بنابراین باید مدلی ارائه شود تا اگر موارد و رویدادهای تاثیرگذاری در حین اجرای پروژهها صورت پذیرفت، بتوان با اتخاذ تصمیم و استراتژیهای مختلف، ولی مناسب و بهموقع، درحداقل زمان وکمترین هزینه ریالی ممکن، انحرافات را کنترل و برنامه اجرایی را در جهت عملکرد مناسب و قابل اتکا برای پروژهها مدیریت نمود. این پژوهش، به لحاظ هدف، روشی کاربردی؛ و روش توصیفی- اکتشافی (مورد پژوهشی) بر پایهی ماهیت و روش میباشد. ابتدا فعالیتهای کلیدی پروژه مورد ارزیابی قرار گرفتند. در ادامه با شناسایی موانع موجود در اجرا پروژهها و بررسی آنها در قالب متغیرهای تخصص سازمانهای مجری، عوامل محیطی داخلی و خارجی، مدتزمان و هزینه اجرای پروژهها، مدل هدف با در نظرگرفتن تاثیرپذیری آنها نسبت به یکدیگر طراحی و نتیجه با استفاده از نظر مهندسان شرکت بلندمرتبهسازی آذر یورد جامعه بهعنوان آماری پژوهش و تکنیک حداقل مربعات جزئی توام با آزمونهای ناپارامتری و معناداری تایید شد. از آغاز تا پایان پروژه و طبق برنامه مدون، عملکرد مناسب توسط عاملهای چهارگانه زمان، هزینه، پیشرفت فیزیکی و انعطافپذیری کنترلشده تا نسبت به بهترین و ارجحترین تصمیم و استراتژیهای ممکن اقدامات مقتضی به عمل آید. نتایج حاصله این پژوهش اینگونه بیان میکند که متغیرهای مستقل یعنی تخصص سازمانهای مجری پروژهها، تغییرات و پارامترهای محیط خارجی و داخلی، مدتزمان و هزینه اجرای پروژهها به شکل پنجضلعی در فضای سهبعدی بر عملکرد مناسب در اجرای پروژههای عمرانی بلندمرتبه تاثیرگذار میباشد بهنحویکه در مقاطع زمانی خاص بتوان با اجرای راهکارها و استراتژیهای خاص و مدون، اثرات منفی را کاهش داده و اثرات مثبت خودافزایی را افزایش داد
خلاصه ماشینی:
در ادامه با شناسایی موانع موجود در اجرا پروژهها و بررسی آنها در قالب متغیرهای تخصص سازمانهای مجری، عوامل محیطی داخلی و خارجی، مدتزمان و هزینه اجرای پروژهها، مدل هدف با در نظرگرفتن تأثیرپذیری آنها نسبت به یکدیگر طراحی و نتیجه با استفاده از نظر مهندسان شرکت بلندمرتبهسازی آذر یورد جامعه بهعنوان آماری پژوهش و تکنیک حداقل مربعات جزئی توأم با آزمونهای ناپارامتری و معناداری تأیید شد.
اما آماره آزمون نيز برابر 698/3 بدست آمده كه بزرگتر از مقدار بحراني t در سطح خطاي 5% يعني 96/1 بوده و نشان ميدهد همبستگي مشاهده شده معنادار است (شكل 4) بنابراين تغييرات وپارامترهاي محيط خارجي بر عملكرد مناسب در اجراي پروژههای ساختمانی بلندمرتبه تاثير دارد.
طبق بررسی ها و محاسبات به عمل آمده در آزمون فرضیه اول فصل چهارم، مشخص گردید که با توجه به قابل قبول بودن قدرت رابطه فیمابین متغیرها و معنادار بودن همبستگی آنها، متغیر تخصص سازمانهای مجری پروژه (پروژه محور) بر متغیر عملکرد مناسب اجرای پروژه و متعاقباً عاملهای چهارگانه آن یعنی زمان، هزینه، پیشرفت فیزیکی و انعطافپذیری تأثیرگذار است.
طبق بررسی ها و محاسبات به عمل آمده در آزمون فرضیه دوم فصل چهارم، مشخص گردید که با توجه به قابل قبول بودن قدرت رابطه فیمابین متغیرها و معنادار بودن همبستگی آنها، متغیر تغییرات و پارامترهای محیطی خارجی بر متغیر عملکرد مناسب اجرای پروژه و متعاقباً عاملهای چهارگانه آن یعنی زمان، هزینه، پیشرفت فیزیکی و انعطافپذیری تأثیرگذار است.