چکیده:
در این مقاله به بررسی بازتاب رمانتیسم در اشعار شمس لنگرودی و انعکاس آن در نقاشی قاجار پرداختهایم. روش پژوهش، کتابخانهای و نوع آن تحلیلی-توصیفی است. فرضیهی پژوهش، بازتاب برخی از مهمترین مؤلفههای رمانتیسم در اشعار شمس لنگرودی است. با مطالعه و بررسی اشعار شمس لنگرودی به این نتیجه میرسیم که شمس لنگرودی علیرغم داشتن فاصلهی زمانی طولانی با بزرگان رمانتیسم شعر معاصر، اما همچنان به برخی از مؤلفهها و ویژگیهای این مکتب علاقه نشان داده و از ظرفیتهای این مکتب برای بیان مفاهیم و مافیالضمیر خود سود جسته است. گرایش به رمانتیسم اجتماعی، توجه به طبیعت، استمداد از قوهی تخیّل به منظور خلق تصاویر بدیع، طبیعتگرایی و بیان مضامین عاشقانه و مبتنی بر عاطفه از مهمترین مؤلفههای رمانتیسم است که در اشعار شمس لنگرودی دیده میشود. شمس لنگرودی هرگز خود را به کاربرد تخیّل صِرف در اشعارش قانع نکرده و حتّی با استفاده از قوّهی تخیّل، به بیان اندیشههای اجتماعی و انسانی خود پرداخته است. او هرگز ظلم و ستم و نابرابری را برنمیتابد اما برای بیان این مضمون به نمادها و عناصر طبیعت متوسّل میشود تا بتواند عمیقترین مفاهیم سیاسی و شدیدترین انتقادات را در قالب نمادها و استعارهها بیان کند. نقاشی قاجار نیز در آن دوره سبب شد که تلفیقی شیوه های نو و کهنه بود. همچنین می توان مولفه هایی از اشعار لنگرودی را در نقاشی قاجار دید از جمله طبیعت گرایی، مضامین عاشقانه و رمانتیسم اجتماعی.
اهداف تحقیق
1- بررسی بازتاب رماتیسم در اشعار شمس لنگرودی و نقاشی قاجار
2- تجزیه و تحلیل مهمترین مؤلفههای رمانتیسم در اشعار شمس لنگرودی و بازتاب آن در نقاشی قاجار
سوالات تحقیق
1- بازتاب رماتیسم در اشعار شمس لنگرودی و نقاشی قاجار چگونه است؟
2- مهمترین مؤلفههای رمانتیسم در اشعار شمس لنگرودی در نقاشی قاجار چگونه نمود یافته اند؟
In this article, we have studied the reflection of Romanticism in Shams Langroudi's poetry and its reflection in Qajar painting. The research method is librarianship and its type is analytical-descriptive. The research hypothesis reflects some of the most important components of romanticism in Shams Langroudi's poems. Studying Shams Langroudi's poems, we conclude that Shams Langroudi, despite having a long time with the greats of contemporary romantic poetry, has continued to be interested in some of the components and features of this school. The capacities of this school have been instrumental in expressing its concepts and maxims. The tendency for social romanticism, attention to nature, the use of imagination to create exquisite imagery, naturalism, and the expression of romantic and affective themes are among the most important components of romanticism found in Shams Langroudi's poetry. Shams Langroudi has never convinced himself of the use of purely imagination in his poetry, and has even used his imagination to express his social and human ideas. He never refers to cruelty and inequality, but he uses symbols and elements of nature to express this theme so that he can express the deepest political implications and the most severe criticism in the form of symbols and metaphors. Qajar painting at that time also led to a combination of old and new styles. One can also see components of Anchorage's poetry in Qajar paintings, including naturalism, romantic themes, and social romanticism.
خلاصه ماشینی:
بازتاب رمانتیسم در شعر لنگرودی و انعکاس آن در نقاشی قاجار یکی از شاعرانی تأثیرمقتضیات زمان و به طرزی خلّاقانه، به مؤلفههای رمانتیسم در اشعار خود توجه نشان داده، شمس لنگرودی)م1329ش.
امین کنونی (1395) در پایاننامهی کارشناسی ارشد خود با عنوان «بررسی و تحلیل سبک اشعار شمس لنگرودی» به بررسی مؤلفههای سبکی موجود در شعر شمس لنگرودی از سه دیدگاه: زبانی(آوایی، لغوی، نحوی)، ادبی و فکری پرداخته و به این نتیجه رسیده است که چه در حیطه بیان و چه در حیطه زبان نمیتوان او را شاعری جریانساز و سبکساز محسوبکرد.
در این پژوهش برآنیم تا بازتاب مکتب رمانتیسم در اشعار شمس لنگرودی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم تا مشخص شود که این شاعر چرا و به چه میزان به مؤلفههای رمانتیسم در اشعار خود توجه نشان داده است.
با وارد شدن به جریانات سیاسی و تحت تأثیر شرایط زمانه به شعر سیاوش کسرایی و در نهایت احمد شاملو متمایل میشود و میتوان بخش بزرگی از اشعار او را متأثر از زبان شاملو دانست(شریفی،54:1392) زبانساده، کوتاه نویسی، طنز، پرداختن به زندگی روزمره و پر رنگ بودن عشق از ویژگیهای اصلی شعرهای اخیر شمس لنگرودی است(رخشا،32:1387).
»(همان: 254) تصویرسازی با استمداد از عناصر طبیعت نیز از مؤلفههای رمانتیسم است که در شعر شمس لنگرودی دیده میشود.
»(لنگرودی،1390: 279) در مجموع، استفاده از عناصر طبیعت با نیمنگاهی به مفاهیم و ارجاعات ذهنی آنها، یکی از مهمترین ویژگیهای رمانتیسم است که در اشعار شمس لنگرودی دیده میشود.