چکیده:
یکی از موضوعات مهم در مورد جوامع پیش از تاریخ مسئله سکونت انسان‌ها بوده است که تغییر و تحولات و مراحل پیچیده را طی کرده است و در نهایت منجر به دست‌یابی به آثار بدیع معماری در روستاها شده است. از آنجایی که معماری می‌تواند بازگوکننده وضعیت اقلیم، اقتصاد، معیشت و ساختار جوامع گذشته باشد، مطالعه و بررسی سیر تحولات معماری روشی مناسب برای روشن کردن وضعیت حاکم بر جوامع روستایی است. شمال مرکزی ایران از جمله حوزه‌های جغرافیایی است که می‌توان سیر تحولات معماری در ادوار مختلف را در آن مطالعه کرد. مهم‌ترین پرسش‌ها درزمینه بررسی سیر تحولات معماری روستاهای پیش از تاریخ شمال مرکزی ایران در این مقاله بدین شرح است: آثار معماری روستاهای اولیه در محوطه‌های شمال مرکزی در این دوران دارای چه ویژگی‌هایی است؟ در فرآیند گذر از دوره سیلک I به II در معماری این روستاها چه تغییراتی ایجاد شده است؟ دلایل ایجاد این تغییرات در معماری محوطه‌های موردمطالعه چه بوده است؟با مقایسه معماری روستاهای دوره‌های سیلک I و II ضمن بررسی سیر و تحولات و معرفی معماری این دوران، می‌توان معماری دوره‌های سیلک I و II را به عنوان سندی برای معرفی، قدمت و پیشرفت معماری بومی در فلات مرکزی ایران محسوب کرد. با مطالعه دقیق سیر تحول معماری مردمان روستانشین ساکن در شمال مرکزی ایران در این دوران تغییرات و پیشرفت درونی به وضوح مشخص است.
One of the most important issues in prehistoric societies has been human habitation, which has undergone complex changes and stages and has ultimately led to the accomplishment of innovative architectural works in rural areas. Since architecture can reflect the climate, economy, livelihood, and structure of past societies, studying and examining the evolution of architecture is a suitable way to clarify the situation in rural communities. North-central Iran is one of the geographical areas in which the evolution of architecture in different periods can be studied. The most important questions in the context of the study of architectural developments in the prehistoric villages of northern-central Iran in this article are as follows: What are the characteristics of the architectural works of the early villages in the north-central areas of Iran during this period? What changes have taken place in the architecture of these villages in the process of transition from Sialk I to II? What were the reasons for these changes in the architecture of the study areas? Comparing the architecture of the villages of the Sialk I and II periods, while examining the course and development and introducing the architecture of this period, the architecture of the Sialk I and II periods can be considered as a document for introducing the native architecture in the central plateau of Iran, estimating its antiquity and demonstrating its progress. Through a careful study of the architectural evolution of the rural population living in north-central Iran during this period, changes and internal progress become evident.
(
, 
, 
)
