چکیده:
رژیمهای چند جانبه کنترل صادرات و از آن جمله رژیم کنترل فناوری موشکی با هدف ایجاد ممنوعیت و محدودیت در دستیابی کشورهای خارج از رژیم و کشورهای هدف به فناوری های مرتبط با امور نظامی و تسلیحات انهدام انبوه ، در پی سامان دادن به صادرات تسلیحات انهدام انبوه و ابزارهای انتقال و تحویل آن ها همچون موشک ها و فناوری های مرتبط و دو منظوره برآمده و رژیم های چند جانبه کنترل صادرات را ایجاد نمودند که از جمله آن ها محدود نمودن دسترسی و دستیابی به پهپاد ها توسط برخی از رژیم های چند جانبه کترل صادراتی محدود و مشخص از جمله رژیم کنترل فناوری موشکی می باشد. در این پژوهش نشان داده خواهد شد که اگر چه رژیم کنترل فناوری موشکی توانسته است در زمینه ممنوعیت و محدودیت دستیابی سایر کشور ها از جمله کشور های هدف به موشک های بالستیک و کروز و فناوری های مرتبط به طور موفقیت آمیزی عمل کرده و به طور مستقیم و غیر مستقیم امنیت ملی کشوری چون ایران را در معرض تهدید قرار دهد اما در مورد صادرات و به تبع آن کاربرد پهپاد ها موفق نبوده و می توان اظهار نمود که در این زمینه رژیم کنترل فناوری موشکی با شکست مواجه گشته است.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش نشان داده خواهد شد که اگر چه رژیم کنترل فناوری موشکی توانسته است در زمینه ممنوعیت و محدودیت دستیابی سایر کشورها از جمله کشورهای هدف به موشک های بالستیک و کروز و فناوریهای مرتبط به طور موفقیت آمیزی عمل کرده و به طور مستقیم و غیرمستقیم امنیت ملی کشوری چون ایران را در معرض تهدید قرار دهد اما در مورد صادرات و به تبع آن کاربرد پهپادها موفق نبوده و میتوان اظهار نمود که در این زمینه رژیم کنترل فناوری موشکی با شکست مواجه گشته است .
بر این اساس ، همان طور که قبلا اشاره شد، رژیم کنترل فناوری موشکی با هدف ابتدائی محدود کردن گسترش موشک ها و فناوریهای مرتبط برای سیستم هایی که قادر به حمل محموله ای حداقل ٥٠٠ کیلو گرم در فاصله حداقل ٣٠٠ کیلومتر که قادر به حمل کلاهک های هسته ای میباشد، در دهه ٨٠ میلادی شکل گرفت که در دهه ٩٠ وسایل نقلیه هوایی (پهپاد)ها و همچنین موشک های شیمیایی و بیولوژیک نیز به لیست محدودیت های این رژیم افزوده گشت (١٠ :٢٠١٣ ,Zhao) اما نکته ای که وجود دارد این است که این رژیم همچون سایر رژیم های چند جانبه کنترل صادراتی ، دارای ترتیبات داوطلبانه و غیررسمی است که کشورهای علاقه مند به محدود کردن گسترش کالاها و فناوری های خاص به تبادل اطلاعات و هماهنگی فعالیت های ملی خود دست می زنند ( :١٩٩٧ ,Anthony et.