چکیده:
برای مقایسه تمدن غرب و اسلام درخصوص «وفاداری و استحکام خانواده» و نشاندادن برتری مبانی اخلاقی اسلام، خانواده در تمدن یونان بررسی و وفاداری عامل اخلاقی استحکام یا تداوم خانواده تشخیص داده شد. این عامل، بسترساز استحکام خانواده در اسلام نیز بود؛ استحکام خانواده نتیجه حاکمیت اعتدال، اخلاق و حفظ حقوق اعضاست و اصل وفاداری، عمل براساس فضیلت وفا و رفتارهای برخاسته یا مستقل از آن است که باعث التزام کامل به پیمان ازدواج میشود. بهرغم وفاق تمدن یونان و اسلام درزمینه تأثیر وفاداری در استحکام خانواده، نظام اخلاقی اسلام با تبیین خاص و بهکارگیری آن در خانواده، تأثیری منحصربهفرد داشت. این پژوهش به شیوه کتابخانهای و اسنادی گردآوری اطلاعات و روش توصیفی ـ تحلیلی، نقش وفاداری در استحکام خانواده در تمدن مذکور و اسلام را بیان و نتایج بهدستآمده را با آیات قرآن ارزیابی کرده و دیدگاه اسلام در مورد نقش وفاداری در استحکام خانواده را بیان کرده است.
To compare Western and Islamic civilizations in terms of “family fidelity and strength” and to show the superiority of the moral foundations of Islam, the family in Greek civilization was examined and fidelity was recognized as the moral factor of family strength or continuity. This factor also laid the foundation for the strength of the family in Islam. The strength of the family is the result of the rule of moderation, morality, and the protection of the rights of the members; and the principle of fidelity, action based on the virtue of fidelity and the behaviors arising from or independent of it lead to the full commitment to the marriage contract. Despite the harmony of Greek and Islamic civilizations in relation to the effect of fidelity on the strength of the family, the moral system of Islam with a special explanation and its application in the family had a unique impact. This research expressed the role of fidelity in the strength of the family in the aforementioned civilization and Islam through library and documentary data collection and descriptive-analytical method. The results of the present study were evaluated by the Koranic verses, and the viewpoint of Islam concerning the role of fidelity in the strength of the family was also stated.
خلاصه ماشینی:
به همين منظور در همه تمدنها و جوامع، مقررات و نظام اخلاق در خانواده طراحي شده است؛ يکي از اين اصول اخلاقياي که در تمدن يونان و در اسلام زمينه استحکام خانواده ميباشد، اصل وفاداري است.
اين مقاله درصدد تبيين اين فرضيه است كه بهرغم تمامي تفاوتها و حتي تعارضها در ارائه معيار فضايل و طريقه كسب آنها، وفاداري اصلي است كه تمامي تمدنهاي ديني و غيرديني (ازجمله تمدن يونان) و همچنين قرآن کريم (بهعنوان منبع دست اول اسلام) ناگزير به ضروري شمردن و توصيه آن در جهت استحکام خانواده شدهاند.
در کتب ديني تمدن يونان خصوصا در اواخر يونان باستان، به دليل مديريت و سلطه مرد وفاداري رفتاري زنانه بوده و تنها زنان وفادار بودند (دورانت، 1387: 338) درصورتي که در اسلام وفاداري مفهومي است که به جنس خاصي تعلق ندارد و از صفات خوب اخلاقي مؤمن است و پذيرش عهد و پيمان همواره مستلزم رعايت دستوراتي دقيق و تضمينکننده حقوق طرفين است كه همان وظايف و حقوق همسران که خداوند بيان کرده است، ميباشد.
(درنتيجه وفادارياي فضيلت است و ارزش دارد) تأکيد و اهتمام قران کريم بر بيان ضوابط دقيق ازدواج و طلاق و پاسداشت حقوق مادي و معنوي بانوان، مهمترين نمايههايي است که ميتوان براساس آن به اهميت وفاي به عهد و التزام عملي و قلبي به پيمان زناشويي پيبرد بهويژه اينکه ضمانت اجرايي اين پايبندي و وفاداري ميل به کمالخواهي و رسيدن به قرب به خداوند باشد.