چکیده:
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر مداخلۀ آزمایشی کتابدرمانی به شیوۀ گروهی بر تابآوری و امید به زندگی در بهبود وضعیت سلامت کودکان مبتلا به سرطان در مرکز بیمارستان بعثت شهر همدان است.
روش: روش این پژوهش، نیمهتجربی با استفاده از طرح پژوهشی پیشآزمون-پسآزمون با دوگروه کنترل و آزمایش است. در گروه آزمایش، جلسات کتابدرمانی به شیوۀ گروهی برگزار شد و مداخلهای بیش از اقدامات معمول در محیط پژوهش انجام نشد. نمونۀ جامعۀ پژوهش متشکل از 30 نفر از کودکان مبتلا به سرطان 10 تا 14ساله بود که در مرحلۀ اولیه بیماری قرار داشته و حداقل یک دورۀ شیمیدرمانی را گذرانده بودند. این نمونه بهصورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شد. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامۀ تابآوری کانر و امید به زندگی اشنایدر بود. تحلیل دادههای پژوهش با استفاده از آزمون تیمستقل و تحلیل کوواریانس در نرمافزار آماری SPSS انجام شد.
یافتهها: نتایج آزمون تیمستقل نشان داد بین میانگین نمرات دو مؤلفۀ تابآوری و امید به زندگی در گروه کنترل و آزمایش تفاوت وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد تأثیر کتابدرمانی به شیوۀ گروهی بر امید به زندگی در کودکان سرطانی 6/43 درصد و تأثیر کتابدرمانی به شیوۀ گروهی بر تابآوری 1/64 درصد بود.
اصالت/ارزش: این مقاله نخستین پژوهشی است که در زمینۀ تأثیر کتابدرمانی به شیوه گروهی بر میزان تابآوری، و امید به زندگی در بهبود وضعیت سلامت کودکان مبتلا به سرطان انجام شده است. کتابدرمانی با توجه به اثرات مثبت آن میتواند بهعنوان یکی از خدمات کتابخانههای عمومی برای اقشار دارای مشکلات خاص در جامعه و همچنین بهعنوان یک خدمت بالینی و جذاب در آموزشوپرورش برای کودکان دارای مشکلات خاص ارائه شود.
Purpose: Bibliotherapy was originally used to treat emotional problems in adults, but during the second half of the 19th century, the theoretical and practical foundations and instructions for its use grew widely. Now, bibliotherapy is a prominent strategy that is not only used to treat clinical problems, but also is cosidered a method that can be effective in guiding clients by using the book to meet their needs. The aim of this study is to determine the effect of experimental intervention of group bibliotherapy on the Resilience and life expectancy of children with cancer in Besat Hospital in Hamadan in the process of improving their health status.
Method: This research is a quasi-experimental study using a pretest-posttest on two groups, i.e. an experimental group and a control group. For the experimental group, several bivliotherapic sessions were held while no intervention more than the usual practices in the research environment were made. The research sample included 30 children afflicted with cancer, aged 10 to 14 who were in an initial stage of the disease and had completed at least one course of chemotherapy. The research instrument consists of two questionnaires: Connerchr('39')s perseverance and Schneiderchr('39')s life expectancy. The experimental group underwent a group bibliotherapic intervention in eight sessions. Two books, namely Living with Chronic Pain: An Approach Based on Accepting the herapistchr('39')s Guide and Patient Workbook by Kevin Wells and John Sorrell (2011) and Practical Pain Management Handbook: A Positive Attitude Toward Adapting to Chronic Pain by Michael Nicholas (2008), were the researcherschr('39') guide in this bibliotherapy. Data analysis was done using an independent t-test and a covariance analysis in the SPSS software.
Findings: Results of the independent t-test showed that there is a significant difference between the mean scores of the two variables of resilience and life expectancy in the control and experimental groups. Furthermore, the effect of this kind of bibliotherapy on the life expectancy in the children afflicted with cancer was 43.6% and its effect on resilience was 64.1%. Moreover, all the assumptions related to the analysis of covariance have been fulfilled
Originality/value: The current research is the first research carried out on the effect of group bibliotherapy on the level of resilience and life expectancy of children afflicted with cancer, while considering the positive effects of bibliotherapy, it can be one of the services of public libraries for patients.
خلاصه ماشینی:
تأثير کتاب درماني به شيوة گروهي بر ميزان تاب آوري و اميد به زندگي در بهبود وضعيت سلامت کودکان مبتلا به سرطان شکوفه روغني دانشجوي دکتري، علم اطلاعات و دانش شناسي، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد همدان ، ايران Sh_roghani47@yahoo.
Pulimeno, Piscitelli& Colazzo 287 اين حال ، در زمينۀ تأثير کتاب درماني گروهي بر ميزان تاب آوري و اميد به زندگي در بهبـود وضـعيت سلامت کودکان مبتلا به سرطان تاکنون پژوهشي انجام نشده است .
به عبارت ديگر، پژوهشگران درصدد بررسي اين مسـئله انـد کـه آيـا کتاب درماني به شـيوة گروهـي بـر ميـزان تـاب آوري و اميـد بـه زنـدگي در بهبـود وضـعيت سـلامت کودکان مبتلا به سرطان در بيمارستان بعثت شهر همدان اثرگذار است ؟ در ايران ، پژوهشي که تأثير کتاب درماني بر دو متغير تاب آوري و اميد به زنـدگي را بررسـي کرده باشد انجام نشده است ، اما پژوهش هايي به تأثير کتاب درماني بر متغيرهاي ديگـر انجـام شـده است که در ادامه اشاره ميشوند.
پژوهش هاي پيشـين نشـان داده انـد کـه کتـاب درمـاني بـر کـاهش مـداخلات روان شـناختي ماننـد اضطراب ، استرس ، پرخاشگري، افسردگي و غيره تأثير دارد و هدف پژوهش حاضـر تعيـين تـأثير کتاب درماني به شيوة گروهي بر ميزان تاب آوري و اميد به زندگي کودکـان مبـتلا بـه سـرطان در بيمارستان بعثت همدان بود.
يافته هاي پژوهش حـاکي از آن اسـت کـه کتـاب درمـاني در اميـد بـه زندگي و تاب آوري کودکان مبتلا به سرطان مؤثر است .
يافته هاي ايـن پـژوهش حـاکي از آن است که کتاب درماني در اميد به زندگي و تاب آوري نوجوانان مبـتلا بـه سـرطان مـؤثر اسـت .