چکیده:
طرح مسئله: توسعة روستایی، فرایندی همهجانبه، پیوسته، موزون، درونزا، فراگیر، تحولآفرین، باورآفرین، رشددهنده و متکی بر مشارکت و خودباوری روستاییان است. در چهارچوب این پدیده، ظرفیتها و تواناییهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جوامع بر پایة رفع نیازهای اساسی مادی و معنوی و کنترل موثر نیروهای شکلدهندة نظام سکونت محلی و توسعة سرمایة انسانی با بهرهگیری از فرصتهای درونی در روستا رشد و تعالی مییابد.
هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، تبیین ظرفیتهای گردشگری برای توسعة مناطق روستایی استان چهارمحال و بختیاری است.
روشپژوهش: جامعة آماری پژوهش، کارشناسان خبرة میراث فرهنگی و گردشگری و سایر کارشناسان خبرة گردشگری و متولیان واحدهای گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری است. روش نمونهگیری، تمامشماری است و دادهها با بهرهگیری از پرسشنامة پژوهشگرساخته در سال جاری گردآوری و در تحلیل دادهها از روش دلفی[1] و سوآت[2] و برای رتبهبندی روستاها از تکنیک تاپسیس[3] استفاده شده است.
نتایج: نتایج پژوهش نشان میدهد مهمترین ظرفیتهای گردشگری در روستاهای مطالعهشده، مناطق بکر طبیعی، آبوهوای مطبوع و بهویژه جذابیتهای زندگی بکر عشایری و مهمترین ضعف صنعت گردشگری در این مناطق، نبود برنامهریزی، کمبود امکانات اقامتی و بهداشتی و ضعف فرهنگ گردشگری است. در این میان، روستاهای سرآقاسید، شیخ علیخان، دیمه، آورگان و آتشگاه به ترتیب قابلیت بیشتری دارند و لازم است در اولویت برنامههای گردشگری قرار گیرند.
نوآوری: استفاده از روشها و تکنیکهای علمی تبیین ظرفیتهای گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، نوآوری این پژوهش است؛ همچنین ظرفیتهای گردشگری جامعة آماری مدنظر تاکنون در این سطح بررسی نشده است
Statement of the Problem: Rural development is an all-embracing, constant, stable, endogenous, inclusive, transformational, creative, growth-promoting process that leans on the participation and self-confidence of the villagers. Within its framework, the cultural, social, and economic capacities and abilities of the communities will grow and excel based on meeting the basic material and spiritual needs and effective control over the forces forming the local housing system and human capital development by taking advantage of internal opportunities in the village. Purpose of the Study: This research aims to explain the tourism capacities for the development of rural areas in Chaharmahal and Bakhtiari province. Methodology: The statistical population of the research is the cultural heritage and tourism experts and other similar specialists as well as the trustees of tourism units in Chaharmahal and Bakhtiari province. The sampling method is a complete enumeration and the data were collected using a researcher-made questionnaire in the recent year. Delphi and SWOT methods were used to analyze the data and TOPSIS technique was used to rank the villages. Results: The final results indicated that the most important tourism capacities in the studied villages include intact natural resorts, enjoyable climate, and especially immaculate nomadic-life attractions, and the most crucial drawbacks of the tourism industry involve the absence of planning, accommodation dearth, and health facility deficiency, combined with the feebleness in tourism culture. In the meantime, the villages of Sar Aghaseyed, Sheikh Alikhan, Dimeh, Avargan, and Atashgah have more capabilities, respectively, and it may be essential to enter them into tourism programing priorities. Innovation: Scientific methods and techniques for explaining the tourism capacities of Chaharmahal and Bakhtiari province is the innovation of this research. Also, the tourism capacities of the statistical population studied have not been investigated at this level so far
خلاصه ماشینی:
در اين زمينه روستاهاي ياسه چاي، هوره ، سـوادجان و چلـوان در حاشيۀ زاينده رود واقع در شهرستان سامان ، روستاهاي سرآقاسيد و شيخ عليخان و ديمه در شهرستان کوهرنـگ ، روستاهاي دستگرد و دزک در شهرستان کيـار، ده چشـمه در شهرسـتان فارسـان ، آورگـان در شهرسـتان بـروجن و روستاي آتشگاه در شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختياري با وجود برخورداري از طيف وسيعي از جاذبه هاي طبيعي، فرهنگي و تاريخي، در حيطۀ کسب فرصت هاي شغلي مناسب و درآمد مطلـوب و ارتقـاي شـاخص کيفيـت زندگي با چالش هاي فراواني مواجه هستند؛ از اين رو ترويج صنعت گردشگري در اين روستاها، يکي از رويکردهـاي محوري به شمار ميآيد و بهره منـدي از ايـن صـنعت بـه منظـور توسـعۀ اقتصـادي و اجتمـاعي در منـاطق روسـتايي اجتناب ناپذير به نظر ميرسد؛ بنابراين شناخت دقيق ظرفيت هاي روستايي و اولويـت بنـدي آنهـا براسـاس روش هـاي علمي براي جلوگيري از هدررفت هزينه ها، جلب مشارکت محلي و دستيابي به توسعۀ نسبي، اهميت ويژه اي دارد؛ بـر اين اساس در اين پژوهش قوت ها و ضعف ها، محدوديت ها، فرصت ها و تهديدهاي بخش گردشگري در روسـتاهاي مدنظر شناسايي شده و به بياني اهداف اين پژوهش ، شناسـايي قابليـت هـا و محـدوديت هـاي بخـش گردشـگري در روستاهاي مدنظر و ارائۀ راهکارهاي لازم براي توسعۀ گردشگري در اين روستاها و اولويت بندي روستاهاست .