چکیده:
مساله جوهر از مسائل اصلی و محوری فلسفه است و لذا موضع هر فیلسوفی نسبت به آن، قطعا نقش تعیین کنندهای در کل فلسفهاش خواهد داشت. از طرفی مقایسه بین دیدگاهها یکی از بهترین راههای تحلیل و فهم رویکردهای فلسفی مختلف است و لذا نوشتار حاضر با روش کتابخانهای و تحلیلی، در تلاش است که بررسی تحلیلی دیدگاه دو فیلسوف مهم تاریخ فلسفه؛ یعنی ارسطو و ملاصدرا در خصوص مفهوم جوهر را در قالبی مقایسهای به انجام رساند. در نتیجه بررسی انجام شده معلوم گردید با وجود اینکه هم ارسطو و هم ملاصدرا در بحث جوهر به یک معنا دنبال واقیعت و منشاء واقعی تشخص و شیئیت شیء هستند، چیزی که حقیقتاً موجود است و سایر چیزها به تبع آن موجود شدهاند؛ اما ارسطو نهایتاً از بین موجودات تنها از صورت به عنوان جوهر نخستین یاد میکند و سایر نامزدهای جوهر بودن را به معنای ثانوی جوهر میداند در حالی که ملاصدرا با توجه به اصالت وجود، وجود را به عنوان جوهری واحد و مشکک معرفی میکند که تمامی موجودات تعینات آن هستند.
The problem of substance has been a key and central problem in philosophy such that a philosopher’s position on this problem plays a crucial role in the whole of his or her philosophy. Moreover, the comparison among different views is one of the best ways to analyze and understand different philosophical approaches, which is why this paper employs a descriptive and analytic method to provide an analytic consideration of the views of two major philosophers in the history of philosophy—Aristotle and Mullā Ṣadra—about the concept of substance in comparative way. We conclude that both Aristotle and Mullā Ṣadrā seek to find the reality and origin of individuation and objecthood of things, seeing substance as what really exists and other things as existing in virtue of these substances, while Aristotle sees the “form” as the primary substance, holding that other candidates for serving as substance are merely secondary substances, and Mullā Ṣadrā draws on his primacy of existence (iṣālat al-wujūd) to introduce existence as a single and graded substance of which all entities are determinations.
خلاصه ماشینی:
در نتیجه روشن شد با وجود آنکه هم ارسطو و هم ملاصدرا در بحث جوهر به یک معنا در پیِ واقعیت و منشأ واقعی تشخّص و شیئیّت شیء هستند، جوهر را چیزی میدانند که درحقیقت موجود است و دیگر چیزها به تبع آن موجود شدهاند؛ اما ارسطو درنهایت از میان موجودات، تنها از «صورت» به عنوان جوهر نخستین یاد میکند و دیگر نامزدهای جوهربودن را به معنای ثانوی جوهر میداند؛ درحالیکه ملاصدرا با توجه به اصالت وجود، وجود را جوهری واحد و مشکک معرفی میکند که تمامی موجودات تعیّنهای آن هستند.
موضوع؛ ولی ازآنجاکه مراد از خود موضوع میتواند یکی از مادّه، صورت، و یا ترکیب این دو باشد و جنس نیز مثالی از کلّی است و از طرفی ذات، همان صورت است، بنابراین بحث از جوهر را در چهار عنوان: 1.
The Editorial Board (Persian Alphabetical Order) Alireza Ale bouyeh Assistant Professor of Academy of Islamic Sciences and Culture Sayyid Reza Eshaq nia Assistant Professor of Academy of Islamic Sciences and Culture Reza Berenjkar Professor of Univercity of Tehran (Farabi Campus) Mohsen Javadi Professor of Qom University Hassan Ramzani Assistant Professor of Academy of Islamic Sciences and Culture Muhammad Legenhausen Full Professor of Imam Khomeini Education and Research Institute Ahmad Vaezi Professor of Baqir al-'Ulum University ___________________ ● ___________________ Reviewers of this Volume Hossein Atrak, Mohammad Asghari, Reza Akbari, Jalal Peykani, Javad Danesh, Mohammad Souri, Ebrahim Alipour, Shahabuddin Alainejad, Hassan Fathi, Hadi Mousavi, Isa Mousazadeh, Mohammad Hossein Mahdavinejad.