چکیده:
نظام های آموزشی (عمومی و عالی) نقش کلیدی در توسعه همه جانبه زیست بوم های گوناگون ایفا می کنند اما با این وجود در دهه های اخیر با افزایش آشوب ها و بحران های جهانی مالی سبب به وجود آمدن کمبود منابع مالی دولت ها در تامین آموزش عالی و کسری بودجه نظام های آموزشی شده است این مهم ضرورت توجه به ارزیابی عملکرد واحدهای آموزشی برای بهکرد منابع مالی جهت افزیش کارایی و اثربخشی آن ها را بیش از پیش ضرورت ساخته است. لذا این جستار با استفاده از روش کیفی، به طور ویژه راهبرد فراترکیب درصدد پاسخگویی به دو پرسش؛ 1) تحلیل هزینه و فایده در نظام آموزشی با راهبرد تحلیل محتوا از چه مقوله ها و مفاهیمی تشکیل شده است؟؛ 2)چه نقد و تحلیلی می توان بر این مفاهیم و مقوله ها برای بهبود وضعیت نظام آموزشی ارائه کرد؟ برآمد. برایند این کندوکاو، در پرسش نخست پنج زیر مقوله اولیه؛ حکمرانی، مدیریتی-اجرایی، بهزیستی، پیامدی، نظام آموزشی بود. در پرسش دوم نیز متناظر با هریک از این مقوله ها وضعیت نظام آموزشی نقد و سپس سیاست های پیشنهادی ارائه شد.
Education systems (public and higher) play a key role in the comprehensive development of diverse ecosystems, but in recent decades, with increasing turbulence and global financial crises, governments have lacked funding to provide education. Higher education budget deficits have become increasingly important. This has made it imperative to pay more attention to evaluating the performance of educational units to improve their financial resources to increase their efficiency and effectiveness. Therefore, using this qualitative method, in particular, the cross-cutting strategy seeks to answer two questions: 1) What are the categories and concepts of content analysis and content analysis strategy with the educational system? Can these concepts and categories be presented to improve the status of the education system? Succeeded. In the first question, for the first question, there were five sub-categories: governance, management-executive, welfare, consequence, educational system. In the second question, corresponding to each of these categories, the status of the educational system was criticized and then the policies proposed.
خلاصه ماشینی:
تاملي انتقادي بر تحليل هزينه و فايده در نظام آموزش عمومي و عالي ايران احمدکيخا١ تاريخ دريافت : ٩٨/١٠/٢٥ تاريخ پذيرش : ٩٩/٠٤/٠٧ چکيده نظام هاي آموزشي (عمومي و عالي) نقش کليدي در توسعه همه جانبه زيست بوم هاي مختلف ايفا ميکنند با اين وجود در دهه هاي اخير با افزايش آشوب ها و بحران هاي جهاني مالي دولت ها با کمبود منابع در تامين مالي نظام هاي آموزشي مواجه شده اند.
تبارشناسي روش هاي تحليل هزينه و فايده و انتقادات بر آن (رجوع شود به تصویر صفحه) در باب چرايي به کارگيري تحليل هزينه و فايده در نظام هاي آموزشي، ميتوان اينگونه تفسير کرد که سرمايه گذاري در آموزش يک عامل کليدي در فرايند توسعه کشورها ميباشد که از دهه ١٩٦٠ به بعد مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است .
بنابراين گسترش مراکز آموزشي و دانشگاه ها نه تنها باعث ميشود که نيروي انساني مورد نياز جامعه تربيت شود بلکه زيرساخت هاي فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي جامعه نيز براي بهره برداري از روش ها و تکنولوژيهاي نوين تقويت ميکند (باريک رو و همکاران ، ١٣٩٤).
لذا پيشنهاد ميشود با در نظر گرفتن سهم بيشتري از توليد ناخالص داخلي به آموزش و به ويژه پژوهش ١ و ايجاد بسترهاي براي دسترسي اقشار کم درآمد جامعه به نظام هاي آموزشي براي ايجاد تحرک اجتماعي و کاهش شکاف طبقاتي از يک سو و افزايش سطح رفاه ، رشد و توسعه همه جانبه از سوي ديگر به اين نکته در سطح سياستگذاريهاي کلان توجه جدي شود بر همين اساس پيشنهاد ميشود فرايندهاي سياستگذاري کلان به دور از جانبداري هاي سياسي و شبکه مناصبات سياسي با مشارکت جامعه و به صورت چرخه اي غيرمتمرکز انجام شود.