چکیده:
برای فرزندپروری موثر که حاصل آن داشتن فرزندانی شاد، سالم و مولد است، لازم است که الگوی بومی موثر و مبتنی بر فرهنگ ایران طراحی گردد. هدف این پژوهش، مقایسه بهزیستی روانی نوجوانان با توجه به الگوهای ارتباط مادر ـ فرزند در دانشآموزان ۱۸-14 سالة دبیرستانی شهر تهران است. بدینمنظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع علّی ـ مقایسهای ۲۱۹ نفر با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامههای والد ـ فرزندی باقری و بهزیستی روانی ریف میان آنها اجرا گردید تا بهزیستی روانی و سبک ارتباط مادر ـ فرزند را ارزیابی کند. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی فیشر استفاده شد. نتایج تحلیل دادهها نشان داد، بهزیستی روانی نوجوانان با توجه به الگوهای ارتباط مادر ـ فرزند تفاوت معنادار داشت که ترتیب نمرات بهزیستی روانی از بالاترین به کمترین مربوط به سبک ارتباطی تعادلی، امنیتمدار، آزادمدار و در نهایت سبک متناقض بود.
An effective parenting which results in having happy, healthy, and productive
children demands showing an affective native pattern base on Iranian culture.
The purpose of this study is to compare adolescents’ mental well-being according
to mother-child relationship patterns including 14-18-year-old high school
students in Tehran. For this purpose, 219 students were selected by available
sampling method for the comparative study based on a casual descriptive
method. And Baqiri’s questionnaires about parent-child relationship and Reif's
psychological well-being were prepared to assess the psychological well-being
and mother-child relationship style. One-way ANOVA and Fisher's exact test
were used for analyzing data. The results of data analysis show that adolescents’
mental well-being with respect to mother-child relationship patterns is
significantly different so that the scores of mental well-being graded from high to
low are related to the style of steady relationship, security centeredness, freedom
centeredness and finally inconsistent style.
خلاصه ماشینی:
: ارتباط مادر ـ فرزند، بهزیستی روانی، نوجوانان، دانشآموزان مقدمه با توجه به تعریف تندرستی سازمان جهانی بهداشت در سال 1984 مبنی بر ابعاد وسیع آن به شکل رفاه کامل جسمانی ـ روانی ـ اجتماعی و نه فقط عدم وجود بیماری، لازم است اندازهگیری سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی تنها به شاخصهای تغییر در فراوانی و شدت بیماری محدود نباشد، بلکه وضعیت سلامت افراد بهطور کامل در نظر گرفته شود (بونومی (Bonomi) و همكاران، 2000).
این تحقیق در نظر دارد با مطالعه و مقایسه میزان بهزیستی روانی در الگوهای مختلف ارتباط والد ـ فرزند و معرفی آنها به والدین، هم والدین را در انتخاب الگوهای ارتباطی مناسب و ایجاد روابط بهینه با فرزندانشان کمک کند و هم نوجوانان را در دستیابی به ارتقاء سلامت، بهزیستی روانی، شخصیت سالم و مستقل اجتماعی، همراه با هدفمندی و خودپذیری بالا یاری كند و تأثیر كمي بر آزادیهای فردي آنها داشته باشد.
تحليل واريانس «ابعاد بهزیستی روانشناختی» بر حسب سبك ارتباط مادر و فرزند {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (به تصوير صفحه مراجعه شود)مشاهده میشود كه سطح معناداري آزمون تحلیل واریانس در خردهمقیاسهای تسلط بر محیط، رشد شخصی و پذیرش خود کوچکتر از سطح معناداری .
در بررسی نتایج با مراجعه به یافتههای اصلی پژوهش ملاحظه میشود که بهزیستی روانی نوجوانان با توجه به الگوهای ارتباط مادر ـ فرزند تفاوت معنادار دارد.
با توجه به اين يافته ميتوان گفت: هر يك از الگوهاي ارتباط والد ـ فرزند، منجر به سطوح متفاوت بهزیستی روانی در فرزندان مـيشـود که بالاترین نمره مربوط به سبك ارتباطی تعادلی و سپس امنیتمدار، آزادمدار و متناقض است.