چکیده:
در چند دهه اخیر زلزله بهعنوان یکی از مخربترین مخاطره محیطی خسارتهای بسیاری را به اموال و داراییها در نواحی شهری و اطراف آن وارد نموده است، با توجه به اینکه زلزله بهعنوان نیروی محرک بیرونی ثابت است برای کاهش آسیبپذیری به افزایش تابآوری نیاز است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت تابآوری نواحی دهگانه منطقه یک شهرداری تهران در برابر زلزله صورت گرفته است. روش این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو پژوهش نواحی دهگانه منطقه یک شهرداری تهران میباشد. برای تعیین اهمیت نسبی هر یک از مؤلفهها از فرآیند تحلیل شبکهای(ANP) استفاده شده است. برای رتبهبندی وضعیت تابآوری نواحی دهگانه منطقه یک شهرداری تهران در برابر زلزله از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره شامل تاپسیس، ویکور، HAW و SAW استفاده شد، سپس برای رسیدن به یک نتیجه واحد از این تحلیلها، از مدل تلفیقی کاندرست بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که نواحی 2، 4، 5 و 3 با کسب بالاترین رتبه از تابآوری زیادی، نواحی 7، 8 و 1 از تابآوری متوسط، ناحیه 10 و 6 از تابآوری کم و ناحیه 9 از تابآوری خیلی کم در برابر زلزله برخوردار میباشد که میبایست در برنامهریزیهای آتی در اولویت برنامهریزی قرار گیرد.
The most devastating earthquake in decades as one of the environmental risks Most damage to property in the city and surrounding areas entered, Since the earthquake as the driving force of the outer fixed To increase the resilience needed to reduce vulnerabilities. This study aimed to assess the resilience of ten districts of the region one of Tehran earthquake has taken place. Methods this cross-sectional study is aimed at. The territory of the region one of the ten districts of Tehran. To determine the relative importance of each component of the Analytic Network Process (ANP) has been used. Resiliency to rank the ten districts of the region one of Tehran Earthquake TOPSIS multi-criteria decision-making methods include, VIKOR, HAW and SAW was used. Then to reach a conclusion from this analysis, Kandrst integrated model is used. The results show that Districts 2, 4, 5 and 3, with the highest rating of good resilience, Areas 7, 8 and 1 of resilience average, Area 10 and 6 of low resilience. And District 9's resilience against earthquakes is too low and should be planned in future planning priorities.
خلاصه ماشینی:
تحليل فضايي تاب آوري کالبدي شهر در برابر زلزله با استفاده از مدل کاندرست نمونه موردي : نواحي ده گانه منطقه يک شهرداري تهران علي عشقي چهاربرج ١؛ دانشجوي دکتري جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، دانشگاه محقق اردبيلي ، اردبيل ، ايران .
براي رتبه بندي وضعيت تاب آوري نواحي ده گانه منطقه يک شهرداري تهران در برابر زلزله از روش هاي تصميم گيري چندمعياره شامل تاپسيس ، ويکور، HAW و SAW استفاده شـد، سـپس بـراي رسيدن به يک نتيجه واحد از اين تحليل ها، از مدل تلفيقي کاندرست بهره گرفته شده است .
در سال هاي اخير در رابطه با تاب آوري جامعه شهر در برابر زلزله پژوهش هاي مختلفي صورت گرفته است کـه بـه برخـي از آنهـا اشاره مي گردد؛ صالحي و همکاران (١٣٩٠) در پژوهشي با استفاده از مدل شبکه عليت بررسي ميزان تاب آوري محيطي شهر تهـران بررسي کردند نتايج نشان داد اگرچه شهر تهران ممکن است در تعدادي از مؤلفه ها نظير تنوع اقتصادي ، دسترسي به خدمات و رشد و ثبات اقتصادي (بعد اقتصادي ) يا به همين ترتيب در ديگر ابعاد، بيشتر تاب آور باشـد، اما به تنهايي کافي نيست و آسيب پذيري در ديگر مؤلفه ها، تاب آوري شهر تهران را کـاهش مـي دهـد فرزادبهتـاش و همکـاران (١٣٩١) در تبيـين ابعـاد و مؤلفـه هاي تـاب آوري شهرهاي اسلامي با استفاده از روش ظرفيتي با رويکرد سيستمي به اين نتيجه رسيدند که وجـود سـرمايه هاي اجتمـاعي و رهبـران ديني ، احترام به محيط زيست و محيط کالبدي در آموزه هاي ديني مسلمانان ، وجود قوانين و الگـوي نظـم اجتمـاعي در زمينـه هاي گوناگون و...