چکیده:
حمل و نقل شهری یکی از مهم ترین و بنیادی ترین مسایل در برنامه ریزی شهری است. امروزه با توجه به این که توسعه پایدار، پارادایم غالب علوم است، مبحث حمل ونقل پایدار نیز به طور گسترده ای موردتوجه برنامه ریزان شهری، سیاست گذاران و مدیران قرار گرفته است. در همین راستا، رویکرد توسعه حمل ونقل محور به عنوان یکی از الگوهای جدید توسعه شهری مطرح شده است. پیاده سازی برنامه ها و پروژه های توسعه حمل ونقل محور در شهرهای امروزی می تواند برخی از مسایل حمل ونقلی شهرها را رفع کند. در سال های اخیر، موضوع توسعه حمل ونقل محور در محافل علمی مورد توجه قرار گرفته و پیاده سازی آن در شهرهای کشور، به ویژه در کلان شهرها، بسیار ضروری است. هدف این پژوهش، شناسایی معیارهای موثر بر پیاده سازی پروژه های توسعه حمل ونقل محور در ایران با استفاده از روش فراترکیب (سنتزپژوهی) است. واحد تحلیل در این پژوهش، کلیه مقاله های علمی پژوهشی فارسی و انگلیسی زبان با نمونه مطالعاتی داخلی است که در مجلات معتبر داخلی یا خارجی چاپ شده اند. با جستجو در پایگاه های علمی مختلف ابتدا ۳۴ مقاله یافت شد و سپس با بررسی دقیق تر تعداد این مقالات به ۲۶ مقاله کاهش یافت. برای تجزیه وتحلیل مقالات منتخب از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مهم ترین معیارهای پیاده سازی توسعه حمل ونقل محور در تحقیقات داخلی شامل تراکم مسکونی، تجاری و اداری، تراکم ساختمانی، جمعیت محدوده، وضعیت دوچرخه سواری، وضعیت شبکه پیاده روی، اختلاط کاربری ها، وضعیت پارکینگ و پارک خودرو، قابلیت حرکت و اتصال معابر و دسترسی پذیری به حمل ونقل همگانی است.
Urban transportation is one of the most important and fundamental issues in urban planning. Today, given that sustainable development is the dominant paradigm of science, the issue of sustainable transportation has also been widely considered by urban planners, policymakers and managers. In this regard, the transit-oriented development approach (TOD) has been proposed as one of the new patterns of urban development. Implementation of the TOD program and projects can solve some of the problems of urban transportation in today's cities. In recent years, the issue of TOD has been considered in scientific circles and its implementation is very necessary for the cities of the country, especially in metropolitan areas. This study aims to identify effective criteria for the implementation of TOD projects in Iran using the meta-synthesis method (synthesis research). The analysis unit in this research is all Persian and English scientific articles in the field of TOD with an internal case study, which have been published in prestigious domestic or foreign journals. First, 34 articles were found by searching various scientific databases and then, with a closer look, the number of articles dropped to 26. We have used “Sandelowski and Barroso's” seven-step method to analyze selected articles. The results show that the most important criteria for implementing TOD projects in internal research include residential, commercial and administrative density, building density, study area population, cycling status, walking network status, Mixed land use, car parking status, mobility and connection between the pathways and accessibility to public transportation.
خلاصه ماشینی:
پس از مطرح شدن مفاهيم جديدي مانند توسعه پايدار (Sustainable Development)، نوشهرگرايي (New Urbanism)، رشد هوشمند (Growth Smart)، در سال ١٩٧٠ براي کاهش اثرات مخرب ناشي از افزايش استفاده از اتومبيل شخصي و گسترش پراکنده و کم تراکم حومه ها، ايده توسعه حمل ونقل محور مورد توجه سياست - گذاران و پژوهش گران عرصه برنامه ريزي و طراحي شهري قرارگرفته است .
براساس بررسي هاي به عمل آمده و ادبيات نظري موجود در اين زمينه و با توجه به موضوع و هدف تحقيق که شناسايي عوامل مؤثر بر پياده سازي پروژه هاي توسعه حمل ونقل محور در تحقيقات ايراني است ، مي توان عوامل را در سه دسته کلي اجتماعي اقتصادي ، حمل ونقل و ترافيک و کالبدي - عملکردي طبقه بندي کرد و مدل مفهومي زير را مبناي بررسي مقالات قرار داد (شکل شماره ٢).
Ring NA, Ritchie K, Mandava L & Jepson R 2.
اين اسناد و مدارک شامل کليه مقالات علمي پژوهشي فارسي و انگليسي زبان چاپ شده در مجلات معتبر که نمونه مطالعاتي آنها ١٢٩ شهرهاي داخلي ايران بوده ، که با جست وجوي کليدواژه توسعه حمل ونقل محور (TOD) در ايران در پايگاه اطلاعاتي داخلي نظير ISC, Magiran, Noormags,SID ، پرتال جامع علوم انساني و وب سايت مرجع دانش (سيويليکا) و علم نت و نيز جستجوي کليدواژه Transit-Oriented Development in Iran در پايگاه اطلاعات خارجي نظير Science Direct و researchgate به دست آمده است .