چکیده:
در قرآن کریم بیش از 300 آیه وجود دارد که مردم را به تفکر ،تذکر و تعقل دعوت کرده است .اهمیت تربیت عقلانی به قدری است که برخی آن را شرط توفیق تربیت در سایر جنبه ها انسانی مانند بعد عاطفی ،اخلاقی ،اجتماعی و... دانسته اند.در مقاله حاضر سعی شده است تا جایگاه تعقل و تربیت عقلانی در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران با محوریت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، مشخص شود.علیهذا محققین با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای ،ابتدا بسترها و نشانه ها تعقل را تبیین نموده ونیز به ذکر برخی از موانع اخلاقی وعاطفی رشدعقل پرداخته اند و سپس با رویکردی تطبیقی در جستجوی مصادیق آن ها در سند تحول بنیادین به عنوان یکی از اسناد بالادستی تعلیم و تربیت کشور،برآمده اند .نهایتا این نتیجه بدست آمد که در جای جای سند تحول ،به قاطبه بسترها و نشانه ها تعقل به طورمستقیم پرداخته شده ودر موارد دیگر،دست کم،قرابت مضمونی و مفهومی نزدیکی احساس می شود نیز درمواردی مخاطبین سندمذکور،نسبت به موانع رشد عقل انذار شده اند که این امر نمایانگر اهمیت تعقل وتربیت عقلانی در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران می باشد.
There are more than 300 verses in Holy Quran that invite people to think, remind and reason. The importance of rational education is so much that is a condition for some to succeed in other human aspects such as emotional, moral, social, etc. in the present article, it has been attempted to determine the place of rational education of the Islamic Republic of Iran by focusing on the document of fundamental transformation of education. Therefore, the researchers are using descriptive-analytical method and using library resources .first, it explores the contexts and sign of reasoning and mentions some of the ethical and emotional barriers to intellect development and then with an adaptation approach. In search of their instances in the document if fundamental transformation as one of the upstream documents of education in the country. Finally it has been concluded that in place of the document of transformation, the context and signs of reasoning have been deal with indirectly, and in others, at least, the affinities .The concept of proximity is also felt in the context of the abovementioned audiences of the hindrances of intellect development, which illustrates the importance of rational reasoning in the education system of the Islamic Republic of Iran
(
, 
, 
)
