چکیده:
سینما و فیلمهای سینمایی، تولیدات فرهنگی و هنری مهمی هستند که تأثیرات عمیقی روی فرهنگ جامعه دارند. نظام معارف قرآنی نیز از موضوعات مهمی است که در جامعۀ ایران اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و هدف از استخراج و تبیین این معارف، پایهریزی و کاربست آنها در ابعاد گوناگون زندگی مسلمانان است. اهمیت نظام معارف قرآنی در زندگی مسلمانان و جایگاه مهم سینما و فیلمهای سینمایی در ابعاد مختلف جامعه این ضرورت را ایجاد کرده تا شناخت و شناسایی نظام معارف قرآنی و بازتاب آن در فیلم سینمایی تنگۀ ابوقریب پیگیری شود؛ بدینمنظور، پرسش پژوهش اینگونه مطرح شده که نظام معارف قرآنی چگونه در فیلم سینمایی تنگۀ ابوقریب بازتاب یافته است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و دادههای آن با جستجو در منابع کتابخانهای و اسنادی گردآوری شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که در فیلم تنگۀ ابوقریب، نظام معارف قرآنی درقالب شخصیتپردازی هر یک از نقشهای فیلمنامه بازتاب داشتهاند. درخصوص محتوا و مضمون فیلم تنگۀ ابوقریب نیز باید بیان کرد که غیر از مؤلفههای قرآنشناسی، احکام فردی و احکام مدنی سایر مؤلفههای نظام معارف قرآنی در بطن فیلمنامه گنجانده شده و در این بین، احکام بینالمللی محوریترین مؤلفه در محتوای فیلم محسوب میشود.
The cinema and cinema movies are important cultural and artistic productions leaving profound effects on the culture of societies. Likewise, the system of Quranic teachings, is an important issue in the Islamic Iranian society. This research is aimed at identifying and explaining the Islamic teachings to introduce and apply them in various aspects of Muslims’ life. The significance of the Quranic instructions in the lives of the Muslims, and the important position of cinema and cinema movies in different aspects of the society have made the researchers to identify the Quranic teachings system and its reflection in the Abu Ghoraib Strait movie. Hence, the research question is posed as: “How is the Quranic education system reflected in the Abu Ghoraib Strait movie?” This is a descriptive-analytic research whose data is collected from library and documentary sources. The results indicated that in Abu Ghoraib Strait movie, the Quranic instruction system is reflected in the characterization of each of the actors. In terms of the content of Abu Ghoraib Strait movie, it can be said that in addition to the components of Quranology, individual and civil regulations and other teachings of the Quranic system are included in the script, among which the international rules are the most central ones.
خلاصه ماشینی:
درخصوص محتوا و مضمون فیلم تنگۀ ابوقریب نیز باید بیان کرد که غیر از مؤلفه های قرآن شناسی، احکام فردی و احکام مدنی سایر مؤلفه های نظام معارف قرآنی در بطن فیلمنامه گنجانده شده و در این بین ، احکام بین المللی محوریترین مؤلفه در محتوای فیلم محسوب میشود.
همچنین ، «بازنمایی الگوی شخصیتی مرد در سینمای پس از انقلاب و تطبیق آن با معیارهای فرهنگ اسلامی ـ ایرانی » عنوان پایان نامۀ کارشناسی ارشد رفیع الدین اسماعیلی (١٣٩١) یکی از پژوهش هایی بوده که در مورد سینمای دینی و مؤلفه های دینی در 10 سینمای ایران انجام شده است .
جدول شمارٔە ٤: تحلیل بازتاب نظام معارف قرآنی در عملکرد شخصیت های اصلی فیلم سینمایی تنگۀ ابوقریب {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع : نگارندگان ، ١٣٩٨ باتوجه به جدول شمارٔە ٤ میتوان بیان داشت ، شخصیت مجید به مؤلفه های خداشناسی ، احکام اجتماعی قرآن (تمامی موارد)، انسان شناسی ، اخلاق یا انسان سازی قرآن و راه شناسی 23 اشاره دارد که برگرفته از جهاد و شهادت این شخصیت در جنگ تحمیلی به کشورش و همچنین ، نوع منش و رفتار او نسبت به هم رزمانش است .
براساس تجزیه وتحلیل صورت گرفته در این پژوهش ، فیلم سینمایی تنگۀ ابوقریب تمام مؤلفه های نظام معارف قرآنی را در بطن فیلمنامۀ خود دارد و به تمامی آن ها پایبند بوده و مؤلفه هایی نظیر 24 جهان شناسی، اخلاق یا انسان سازی قرآن و احکام اجتماعی قرآن به ویژه احکام بین المللی بیشتر موردتوجه بوده است .