چکیده:
جریان بیداری اسلامی خیزشی مردمی است که از دو قرن پیش تاکنون، روحی تازه به کالبد جهان اسلام دمیده و دورهای نو را با محوریت معنویت در جهان مادیگرا آغاز کرده است. جریانی که با اندیشه اصلاحگران مسلمان قوت گرفت و عرصه عمل را در مقابله با سران مرتجع عرب و حکومتهای استکباری با شعلههای بیدارگری، استقلالطلبی، آزادیخواهی و هویتجویی انقلاب اسلامی ایران درنوردید.
این مقاله با هدف شناخت عوامل بروز آسیب مترتب بر روند بیداری اسلامی در کشورهای تونس، مصر و لیبی به روش آمیخته (موردی زمینهای / کلان نگر- جزءنگر) با رویکرد تبیینی - اکتشافی در قلمرو زمانی این خیزشها بازه زمانی 17 دسامبر 2010 (27 آذرماه 1389 تاکنون) از طریق بهکارگیری آمارهای توصیفی – استنباطی (تحلیل عاملی) در یک جامعه آماری 40 نفره در جهت پاسخگویی به این سوال که عوامل بروز آسیب بر روند بیداری اسلامی در کشورهای تونس، مصر و لیبی چیست؟ انجام شده که ماحصل آن تبیین مهمترین عوامل انحراف، انفعال و آسیب در روند بیداری اسلامی در سه کشور مذکور به شرح ذیل بوده است:
مهمترین عوامل آسیبزا مترتب بر روند بیداری اسلامی در کشور تونس به ترتیب اولویت مشتمل بر سیاسی، ایدئولوژی، سطح فرامنطقهای، سطح منطقهای، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نظامی و امنیتی است.
مهمترین عوامل آسیبزا مترتب بر روند بیداری اسلامی در کشور مصر به ترتیب اولویت مشتمل بر نظامی و امنیتی، ایدئولوژی، سیاسی، اقتصادی، سطح منطقهای، اجتماعی و فرهنگی و سطح فرامنطقهای است.
مهمترین عوامل آسیبزا مترتب بر روند بیداری اسلامی در کشور لیبی: سطح فرامنطقهای، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، ایدئولوژی، نظامی و امنیتی، سطح منطقهای و اقتصادی است.
The Islamic Awakening is a popular uprising that has breathed new life into the body of the Islamic world two centuries ago and has begun a new era centered on spirituality in the materialistic world. A movement that was strengthened by the idea of Muslim reformers and entered the field of action against the reactionary Arab leaders and arrogant governments with the flames of awakening, independence, freedom and identity of the Islamic Revolution of Iran.
This article aims to identify the factors causing the damage to the Islamic Awakening in Tunisia, Egypt and Libya in a mixed method (contextual / macro-case-partial case) with an explanatory-exploratory approach in the time frame of these uprisings (December 17, 2010 (December 27, 2010) so far) through the use of descriptive-inferential statistics (factor analysis) in a statistical population of 40 people to answer the question that the factors affecting the process of Islamic awakening in Tunisia, Egypt and What is Libya? The result is an explanation of the most important factors of deviation, passivity and harm in the process of Islamic awakening in the three countries mentioned as follows:
The most important detrimental factors to the Islamic Awakening in Tunisia are the priorities, including political, ideological, trans-regional, regional, economic, social and cultural, military and security, respectively.
The most important detrimental factors related to the process of Islamic awakening in Egypt are the priorities including military and security, ideology, political, economic, regional, social and cultural level and trans-regional level, respectively.
The most important harmful factors related to the process of Islamic awakening in Libya: the trans-regional, political, social and cultural level, ideology, military and security, regional and economic level.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله با هدف شناخت عواملُ بروز آسيب مُترتب بر روند بيداري اسلامي در کشورهاي تونس ، مصـر و ليبـي به روش آميخته (موردي زمينه اي / کلان نگر- جزءنگر) با رويکرد تبييني - اکتشافي در قلمرو زمـاني ايـن خيـزش هـا بازه زماني ١٧ دسامبر ٢٠١٠(٢٧ آذرماه ١٣٨٩ تاکنون ) از طريق بـه کـارگيري آمارهـاي توصـيفي – اسـتنباطي (تحليـل عاملي) در يک جامعه آماري ٤٠ نفره در جهت پاسخگويي به اين سؤال که عواملُ بروز آسيب بر روند بيداري اسلامي در کشورهاي تونس ، مصر و ليبي چيست ؟ انجام شده که ماحصل آن تبيين مهم ترين عوامل انحـراف ، انفعـال و آسـيب در روند بيداري اسلامي در سه کشور مذکور به شرح ذيل بوده است : مهم ترين عوامل آسيب زا مترتب بر روند بيداري اسلامي در کشور تونس به ترتيب اولويـت مشـتمل بـر سياسـي، ايدئولوژي، سطح فرامنطقه اي، سطح منطقه اي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، نظامي و امنيتي است .
مقام معظم رهبري با اشاره به تاريخ طولاني استبداد و اسـتعمار در کشـورهاي منطقـه ، ايـن مسئله را چنين تبيين مي کنند: ما معتقديم حرکت هايي که امروز در بعضي از کشـورهاي اسـلامي مشاهده مي شود، عکس العمل و واکنش ملت هاست به تحقير طولاني که قدرت هـاي اسـتکباري به اين ها روا داشته اند (امام خامنه اي (مدظله العـالي) ، بيانات در ديدار بـا مسـئولان نظـام در روز مـيلاد پيـامبر اکـرم اسـلام (ص ) ١٣٨٩/١٢/٢)، منطقه خاورميانه و شمال آفريقا در دوراني طـولاني و بـيش از يـک قـرن بـه دسـت دولت هاي غربي و فرانسه و ديگران و سپس به دست آمريکا استثمار و اشـغال و تحقيـر شـدند (امام خامنه اي (مدظله العـالي) ، پيام به کنگره عظيم حج ١٣٨٨/٩/٥)، لذا عامل اصلي اين حرکت عظيم مردم ، احسـاس تحقيري است که در آن ها از وضعيت سران خود به وجود آمـده اسـت ، مـردم تحقيـر شـدند و احساس کردند که به آن ها توهين شده است (امام خامنه اي (مدظله العالي) ، خطبه هاي نماز جمعه ١٣٨٩/١١/١٥).