چکیده:
تبلیغات مقایسهای بهعنوانِ گونۀ خاصی از تبلیغات یک ابزار افزایش فروش است که تولیدات یا خدمات یک شخص را با تولیدات یا خدمات دیگر یا رقبای دیگر مقایسه میکند. در اینگونه از تبلیغات علیالقاعده علاوه بر مصالح مصرفکنندگان، مصالح رقبا و صاحبان انحصاری حقوق نیز مطرح میشود. با عنایت به مزایای این نوع از تبلیغات محدودیتهای این حوزه باید محتاطانه مورد بررسی قرار گیرد؛ از سوی دیگر آزاد گذاشتن مطلق نیز توالی فاسد گستردهای در حوزه حقوق صاحبان حق، مصرفکنندگان و رقبا در پی خواهد داشت، که نباید نادیده انگاشته شود. دستورالعمل 2006/114/EC اتحادیه اروپا مقرر میدارد: «تبلیغات مقایسهای» هرگونه تبلیغاتی است که بهطورِ صریح یا ضمنی کالاها یا خدمات ارائه شده توسط رقیب را در قیاس با رقیب دیگر معرفی میکند. برخلافِ دستورالعملهای اتحادیه اروپا که به تعریف، شرایط و موارد ممنوعیت این نوع از تبلیغات پرداختهاند، در حقوق ایران خلأ قانونی و ابهامات زیادی در این زمینه وجود دارد. برای بهرهگیری از مزایایی که به تفصیل خواهد آمد و اجتناب از معایب و خطرات مطروح، باید با تدوین قوانین و مقررات چارچوبی ترسیم و شرایط و ضوابط لازمالرعایه و محدودیتهای حاکم بر این نوع از تبلیغات را پیشبینی نمود؛ بدین ترتیب با رعایت ملاحظات قانونی، میتوان بهطورِکلی قائل به آزادی تبلیغات مقایسهای بهعنوانِ یکی از گونههای تبلیغات بود.
Comparative advertisement as a specific type of advertisement is a sales promotion tool that compares one's products or services to other products or services or to other competitors. In this kind of advertisement basically in addition to the interests of consumers, the interests of competitors and proprietors of the law are also raised. Considering the benefits of this type of advertising, the restrictions in this area should be carefully considered; on the other hand, the absolute release would have a widespread corruption corollary in the field of right holders, consumers and competitors, which should not be ignored. The EU Directive 2006/114 / EC stipulates that "comparative advertising" means any advertising that explicitly or implicitly disclose the goods or services provided by the competitor in relation to another competitor. Contrary to the EU directives that define the terms and conditions of the ban on this type of advertising, there are many legal uncertainties about Iranian law. It is necessary to draw up a framework for categorizing laws and regulations and foresee the necessary conditions and constraints governing this type of advertising. In this way, by observing legal considerations, we can generally consider the freedom of comparative advertising as one of the types of advertisment.
خلاصه ماشینی:
اتاق بازرگانی بینالملل (International Chamber of Commerce)، تعریف صریحی از تبلیغات مقایسهای ارائه نداده است، البته مصوبه تبلیغات و ارتباطات بازاریابی اتاق مزبور در مادّۀ 11 خود با عنوان «مقایسهها» مقرر میدارد: «ارتباطات بازاریابی که متضمن مقایسه هستند باید به نحوی طراحی شوند که مقایسه، گمراهکننده محسوب نشود و با اصول رقابت عادلانه مطابقت داشته باشد.
(Miskolczi, 2004: 35) تعریف دیگری که از تبلیغات مقایسهای ارائه شده است عبارت است از، تبلیغاتی که در آن کالا و خدمت تبلیغکننده با کالاها و خدمات رقبا مقایسه میشود، بهنحویکه با مقایسه ویژگیهای قابل ارزیابی و قیمت آنها توجه افکار عمومی نسبت به مزایا، رجحان و برتری محصول تبلیغکننده و یا قابلیت استفاده همزمان با محصولات رقبا جلب میشود.
این مواد در ذیل مورد اشاره قرار میگیرد: الف- در قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی در قسمت اول از بند «ه» مادّۀ 45 اظهارات گمراهکننده بهعنوانِ یکی از مواردی که مُنجربه اخلال در رقابت میشود برشمرده و ممنوع اعلام شده است.
(Wilkie & Farris, 1975: 7) طبق مادّۀ31 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات این قانون به ثبت رسانده باشد، باید توجه داشت این ماده ناقض استفاده منصفانه از علائم تجاری در تبلیغات مقایسهای نیست چراکه قاعدتاً در مادّۀ مزبور «استفاده به منظور قیاس» مدنظر مقنن نبوده است، بلکه استفاده گمراهکننده یا سوءاستفاده از علامت رقیب برای تحصیل منفعت (از طریق انتساب علامت به خود و امثال آن) ممنوع شده است.