چکیده:
حوزه ی آبریز رودخانه دجله در بین النهرین از دیرباز بستر شکل گیری استقرار های انسانی پیش از تاریخ و شکوفایی تمدن های تاریخی متعددی بوده است. با شروع بررسی ها و کاوش های علمی باستان شناسی در کشور عراق امروزی، همواره غالب توجهات باستان شناختی در شمال عراق معطوف به سکونت گاه های انسانی مربوط به پارینه سنگی در کوه های زاگرس در این منطقه بوده است و کمتر سایر دوره های فرهنگی و به خصوص سلسله ساسانی مورد توجه قرار گرفته اند. همچنین با توجه به اینکه بیشتر مساحت تحت تسلط امپراطوری فوق الذکر در ایران سیاسی کنونی واقع شده است و با توجه به محدودیت های سیاسی، به تبع مطالعات در این زمینه اکثراً در ایران انجام شده است و آثار و بنا های مربوط به این دوره زمانی در بین النهرین شمالی (کردستان عراق ) کمتر مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفته اند. این نقیصه که آگاهی ما در مورد آثار امپراطوری ساسانی موجود در خاک کشور عراق محدود به چند محوطه و بنا آن هم در جنوب عراق می شود را می توان یکی از کمبود های موجود باستان شناسی دوره ساسانی دانست. اطلاعات استفاده شده در پژوهش پیش رو از گزارشات باستان شناسان بومی و همچنین بازدید و بررسی منطقه توسط یکی از نگارندگان (احمدیان) که در راستای نگاشتن پایان نامه ی کارشناسی ارشد خود منطقه را مورد بررسی قرار داسته بدست آمده است. بررسی آثار ساسانی منطقه تشابهات فراوانی در ویژگی های هنری و فرهنگی این آثار با آثار موجود در خاک ایران را نشان می دهد هر چند که یکسری از خصوصیات منحصر به فرد همان موقعیت جغرافیایی بوده است.