چکیده:
یکی از مهم ترین آیات قرآن مجید آیه تطهیر می باشد که از دیرباز از سوی علمای فریقین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و هرکس از زاویه دید خود به آن نگریسته و پیرامون آن مطالبی را بیان کرده است. نگارنده در این مقاله به بررسی دلالت آیه تطهیر و شناسایی مصادیق واژه اهل بیت در آن پرداخته است. هرچند بسیاری از مفسران و محدثان اهل سنت در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده اند که موید انحصار مصادیق این آیه در پنج تن آل عبا می باشد. اما گروهی از آنها در مقام نظریه پردازی بعضی از همسران پیامبر (ص) را به عنوان مصداق واژه اهل بیت نام می برند، ولی با توجه به روایات متواتر که از طریق خاصه و همچنین بعضی از عامه وارد شده است، نزول آیه را مختص پنج تن می دانند و حکم به عصمت آنها نمودند.هدف این مقاله، شناخت مصادیق اهل بیت (ع)و همچنین ردّ شبهه وحدت سیاق در آیه تطهیر است.
خلاصه ماشینی:
٤ـ شأن نزول آیه تطهیر پیش از این ، به اجمال گذشت که آیه مذکور در ضمن آیات مربوط به زنان پیامبر (ص ) قرار گرفته است و همین امر موجب به اشتباه افتادن گروهی شد که نزول آیه را عام دانسته ، زنان حضرت را نیز مشمول آن قرار دهند؛ در حالی که به اجماع علمای شیعه و بسیاری دیگر از دانشمندان اهل تسنن ، آیه تطهیر نزولی خاص داشته و مخصوص پنج نفری است که در زیر یک عباگرد آمدند و به اصحاب کساء معروف گشتند.
(عیاشی، ١٣٨٠ق : ١٧/١) ٢ـ با تدبر در ظاهر آیه تطهیر این حقیقت به دست میآید که در خود آیه قرینه صارفه و معارضی موجود است که مانع از ورود زنان پیامبر (ص ) یا دیگر نزدیکان حضرت ، در شمول اهل بیت میشود؛ زیرا تمامی ضمایری که در آیات مورد بحث به زنان پیامبر (ص ) بر میگردد، به صیغه جمع مؤنث آمده است آنجا که خداوند متعال میفرماید: « » و در ادامه نیز آمده است : « »؛ حال آن که همه ضمایر جمله «اّنما...
ک: امینی، ١٣٦٨ش ، ٢، ٥٢) ٥ـ همان گونه که برخی مفسران اهل سنت نیز یادآور شده اند، صرف قرار گرفتن آیه تطهیر در ضمن آیات مربوط به زنان پیامبر (ص )، و صرف اعتماد و استناد به معنای لغوی واژه اهل ، نمیتواند جواز دخول آنها در زمره اهل بیت حضرت باشد (طباطبایی، ١٤١٧ق : ٥، ١٦٨).