چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش ابعاد جو اخلاقی بر ضابطهگریزی به نفع سازمان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری دادهها، جزء تحقیقات توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه علامه طباطبایی در سال 94 است که از میان آنها، با استفاده از شیوه نمونهگیری تصادفی ساده، 242 نفر انتخاب شدند و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد بوده است. روایی پرسشنامهها با استفاده از نظر متخصصان دانشگاهی بررسی و مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامهها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها، از مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی جهت آزمون فرضیات از نرم افزار Smart PLS برای تحلیل دادهها استفاده شد. نتایج نشان داد که جو نوعدوست و جو مستقل تاثیر مثبت و معناداری و جو قانونی تاثیر منفی و معناداری بر ضابطهگریزی به نفع سازمان دارد. جو ابزاری و جو حقوقی و اصولی تاثیر معناداری بر ضابطهگریزی به نفع سازمان ندارد.
The purpose of present study is to investigate the role of ethical climate dimensions in pro-social rule breaking. The study is an applied survey. The population includes all the employees of Allame Tabatabai University in 2015 from which according to random sampling method 242 cases were selected and tested.The research tools includes Victor and Cullen(1988) ethical climate questionnaire and PSRB questionnaire of Dahling et al. (2010). The validity of questionnaires was investigated and approved by experts and the reliability was computed by means of Cronbachs alpha which caring climate, laws and codes climate, rules climate, instrumental climate, independence climate and PSRB were computed 0.87,0.87, 0.81, 0.82, 0.71, 0.93 respectively. SEM method by Smart PLS software was used in order to analyze the data and GOF of the conceptual model. The results showed that caring climate, and independence climate have a positive and significant impact on PSRB and rules climate has a negative and significant impact on PSRB. The impact of Instrumental climate and law and codes climate was not significant.
خلاصه ماشینی:
پيشينه پژوهش درباره تأثير ابعاد جو اخلاقي بر ضابطه گريزي به نفع سازمان در داخل کشور پژوهشي صـورت نگرفتـه است و در خارج کشور نيز يک مقاله نظري موجود است کـه پژوهشـي تجربـي در ايـن زمينـه انجـام نداده اند و تنها به صورت تئوريک به اين مسئله پرداخته اند و مبنـاي ايـن پـژوهش نيـز بـر اسـاس آن مي باشد در ادامه پژوهش هايي که به طور مستقل درباره جو اخلاقي و ضابطه گريزي بـه نفـع سـازمان انجام شده است شرح داده مي شود: قـديري و همکـاران (١٣٩٢) بـه بررسـي رابطـه جـو اخلاقـي بـا خشنودي شغلي ، تعهد سازماني و قصد ترک شغل پرداختند.
جدول ٧: ضرايب مسير فرضيه هاي پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) مطابق با جدول شماره ٧، ضريب معناداري مسير ميان متغير جو قانوني و ضابطه گريزي به نفـع سازمان (٤/٦٥٥) / از ١/٩٦ بيشتر است که اين مطلب حاکي از معنـي دار بـودن تـأثير جـو قـانوني بـر ضابطه گريزي به نفع سازمان در سطح اطمينان ٩٥درصد است و باعث تاييد اين فرضيه مـي شـود کـه خود ارزيابي محوري تأثير معناداري بر ضابطه گريزي به نفع سازمان دارد.
در اين جو افراد علاقه خالصـانه اي به خوب بودن اعضاي داخل سازمان و حتي اعضـاي خـارج سـازمان کـه ممکـن اسـت تحـت تـأثير تصميمات آنها قرار بگيرند دارند (برهاني و همکاران ، ١٣٩٠ : ٣٣) يافته هاي پژوهش نشان داد، جو قانوني بر ضابطه گريزي به نفع سازمان تأثير دارد و اين تأثير به صورت منفي و معنادار است و هر چه در دانشگاه علامه طباطبايي جو قـانوني بيشـتر حـاکم باشـد، تأثير معکوسي بر ميزان بروز رفتار ضابطه گريزي به نفع سازمان از سوي کارکنان دارد.