چکیده:
بیشتر نظریه‌های علمیِ موفق با واقع‌گرایی خلّاق آمیختهاند و دارای مؤلفه‌های اصلی این رهیافتاند؛ یعنی آنها به لحاظ ساختاری با مسائل و مفاهیم واقعگرایانه مرتبط هستند و درعینحال الهامبخشِ تخیلاند، بدون اینکه برآمده از توهم یا مستقل از اصول تثبیت‌شدۀ پیشین باشند. این مقاله در صدد است که بر مبنای الگوهای نظری و با روش تحلیلی و کتابخانه‌ای، تحلیلی بر رویکرد واقع‌گرایی خلّاق به عنوان بخشی از فرایند کشفِ نظریه‌ها و انگاره‌های جدید در علم ارائه دهد. دستاورد تحقیق این است که دستیابی به انگاره‌های واقعگرایانۀ خلّاق بدون اتصال ساختاری و برانگیختگی تخیلی امکانپذیر نیست؛ زیرا اتصال ساختاری حیاتیترین شباهتها و عمیقترین ویژگی‌های انگارۀ پیشین را در انگارۀ فعلی حفظ میکند و برانگیختگی تخیلی نیز عواقب یک انگارۀ جدید و احتمالات علمیِ اثربخش و کارامد در آن حوزه از شناخت را پدید می‌آورد. معیارهای ارزیابیِ واقع‌گرایی خلاق ابزارهای معرفتیِ قدرتمندی هستند که دانشمندان و مخترعان با آگاهی از آنها میتوانند به آن دسته از ویژگی‌های یک انگاره که موجب افزایش واقع‌گرایی خلّاق می‌شود دست یابند.
Most successful scientific theories are intermingled with, and involve the main components of, creative realism. That is, they are structurally related to realistic issues and concepts, and yet they inspire imagination without being grounded in illusions or pre-established principles. Based on theoretical models and by adopting an analytic and library method, this article seeks to provide an analysis of creative realism as part of the process of discovering new theories and notions in science. We conclude that notions of creative realism cannot be achieved without structural connection and imaginative provocation, since structural connection preserves the most crucial similarities and the deepest features of the previous notion in the present notion, and imaginative provocation provides us with consequences of a new notion and effective scientific possibilities in the relevant field of cognition. The criteria for evaluation of creative realism are powerful epistemic means by awareness of which scientists and inventors can achieve the features of a notion which increases creative realism.
خلاصه ماشینی:
حال پرسش اصلی در این نوشتار آن است که واقع‌گرایی خلّاق چیست و چگونه میتوان به آن دست یافت؟ آیا میتوان مؤلفههایی برای این رویکرد تعریف کرد؟ نظریه‌های علمی موفق چه ویژگیهایی دارند که میتوانند پیامدهای بسیار گسترده‌ای حتی در حوزههای دیگر هم داشته باشند؟ کدام رویکرد برای تولید انگاره‌های واقعگرایانه و معنادار در علم کارآمد است؟ همچنین با اینکه برخی انگاره‌های تولید‌شده در علم به یک اندازه بدیع هستند، چرا تنها برخی از آنها موفق از آب در میآیند؟ کدام انگارهها رو به واقعیت دارند و کدام‌یک رو به ایدئالیسم؟ فرایند تحقق واقع‌گرایی خلّاق، از چه سازوکاری تبعیت میکند؟ ضرورت بررسی و تحقیق در موضوع یادشده، اولاً به دلیل تأثیرگذاری مستقیم و عمیق اندیشه‌های فلسفی در دیگر رشتههای علمی است؛ از‌این‌رو شناخت ابعاد مختلف این اندیشهها و بررسی تأثیرگذاری آنها در فلسفه و به تبع در عرصههای مختلف زندگی اجتماعی بشر و در‌نتیجه ارائه اندیشه‌های صحیح اقتضا میکند در این موضوع، مطالعات و بررسیهای دقیق صورت پذیرد؛ ثانیاً یکی از بحث‌های مهم در فلسفه علم، روند کشف و تکامل نظریه‌های علمی است که فیلسوفان بسیاری از جمله توماس کوهن به بحث دربارۀ ابعاد و لوازم آن پرداختهاند.
Stephen Barrett, William London, Manfred Kroger, Harriet Hall, Robert Baratz (2012).
New York: Plenum Co. The Relation among Philosophy, Catharsis, and Death in Plato’s View Mostafa Abedi Jigheh Isa Mousazadeh Ghorbanali Karimzadeh Received: 23/01/2020 Accepted: 25/02/2020 Abstract There tend to be key concepts in the thought of any philosopher which represents their intellectual system and serves as a ground for the existence and understanding of other concepts and thoughts of his.
(
, 
, 
)
