چکیده:
نابهنجاری‌ها و رخداد مخاطرات اقلیمی، اهمیت پدیده تغییر اقلیم بیش از پیش آشکار می‌شود. تغییرات دمای هوا و بارش در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش بارزی ایفا می‌کنند. در پژوهش حاضر با رویکرد آماری به ارزیابی چشم‌انداز تغییرات دمای هوا و بارش در استان کهگیلویه و بویراحمد پرداخته شد. در این راستا از آمار ایستگاه‌های هواشناسی در دوره (2015- 1986) به‌عنوان دوره پایه و مبنا استفاده شد. برای دوره آینده از خروجی مدل شبیه‌سازی کننده گردش کلی جو MIROC5در قالب سناریوهای RCP8.5و RCP4.5 به‌صورت داده ریزمقیاس شده بهره‌گیری شد. بررسی نتایج پیش‌نگری و شبیه‌سازی دوره آینده در قالب سناریوهای واداشتی حد بالا و حد وسط نشان از افزایش کمینه و بیشینه دمای هوای در منطقه پژوهش در دوره آینده نسبت به دوره مبنا است. این انحراف افزایشی در دهه‌های دورتر از زمان حاضر و مبنا بیشتر است. از نظر مکانی تا افق زمانی 2061؛ بر پهنه‌های با دمای خنک و گرم‌تر در سطح استان افزوده خواهد شد. از نیمه کم ارتفاع و جنوبی استان به‌تدریج با گذر به دهه‌های آینده دورتر، بر محدوده دماهای ملایم و گرم‌تر نسبت به دوره مبنا افزوده خواهد شد. فرا سنج بارش نیز در دوره آینده در مقایسه با دوره مبنا با کاهش شدید و قابل ملاحظه‌ای بخصوص در ماه‌های مرطوب سال مواجه خواهد شد. این منطقه پربارش از زاگرس مرتفع در دوره آینده با کاهش چشمگیری در مقدار بارش مواجه می‌گردد.
The abnormalities and the occurrence of climate hazards, the importance of the phenomenon of climate change is becoming increasingly apparent. Changes in air temperature and precipitation play a significant role in detecting the effects of climate change. In this study, the perspective of changes in air temperature and precipitation in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad provinces was evaluated with a statistical approach. In this regard, the statistics of weather stations in the period (1986-2015) was used as the base period. For future period, the output of the MIROC5 as general circulation model (GCM) under RCP8.5 and RCP4.5 scenarios in the form of downscaled data from the MarksimGCM database was used. Results of projecting the future period in the form of high and medium radiative forcing scenarios (RCP) shows an upward trend in the minimum and maximum temperatures of the study area in the future period compared to the base period. This incremental deviation is greater in the decades relative to the present period. Spatially to the time horizon 2061; areas with cooler and warmer temperatures will be added in the province. From the low altitudes or southern part of the province, with the passage to the following decades, the range of milder and warmer temperatures will gradually increase compared to the base period. The Precipitation parameters in the coming period will face a sharp and significant decrease compared to the base period, especially in the wet months of the year. This rainy region of high Zagros range,will face a significant decrease in rainfall in the coming period.
خلاصه ماشینی:
به طور متوسط در سطح ايستگاه هاي هواشناسي استان در الگوي خط سير واداشتي RCP٨٥ براي دوره آينده تا چهار دهه آتي (٢٠٦١)، ميانگين کمينه دماي هوا تا ٣/٢ درجه سانتيگراد افزايش خواهد يافت .
بررسي ها در الگوي حد وسط يا سناريوي RCP٤٥ نشان داد که دماي هـوا بـه طور متوسـط در سـطح ايسـتگاه هاي استان ، در دوره آينده نزديک (٢٠٤٠ -٢٠٢٠) و آينده دور (٢٠٦١ – ٢٠٤١) به ترتيب ١/١ و ٢/١ درجه سانتيگراد نسـبت به دوره پايه و مبنا افزايش خواهد يافت .
(به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ: نگارندگان ،١٣٩٩ شکل ٦: توزيع مکاني ميانگين کمينه دماي پيش نگري شده دوره آينده تحت شرايط سناريوهاي RCP نسبت به دوره پايه ميانگين بيشينه هاي دماي هوا به منظور شناخت بيشتر و همچنين سازوکار پيچيده پديده تغيير اقليم ، در ادامه وضعيت و رفتـار پـارامتر ميـانگين بيشـينه دماي هوا براي منطقه مورد مطالعه مشخص شده است .
نتايج مقايسه دوره آينده تحت شرايط تغيير اقليم بـا دوره مبنـا و پايه براي ايستگاه هاي منتخب ياسوج و دهدشت به عنوان نماينده مناطق سردسير و گرمسيري استان در شکل هاي (٧) تا (١٠) مشخص شده است .
در الگوي RCP٨٥ در سـطح ايستگاه هاي استان به طور متوسط ، براي آينده نزديک يعني دوره (٢٠٤٠-٢٠٢٠) و آينـده دور (٢٠٦١-٢٠٤١) بـه ترتيـب ميانگين بيشينه دماي هوا تا ١/٢ و ٣/٣ درجه سانتيگراد افزايش خواهد يافت (شکل هاي ٧ و ٩).
(
, 
, 
)
