چکیده:
شفافیت به معنای جریان آزاد اطلاعات در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نقشی سازنده در امر حکمرانی دارد. برای این اصل در قواعد حقوق عمومی استثنائاتی پیش‌بینی شده است. در این مقاله با مراجعه به حقوق عمومی ایران به‌ویژه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این استثنائات استخراج شده و سپس برای روشن شدن دیدگاه اسلامی در این باره، بحث در قرآن و روایات پی‌گیری گردیده است. یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی-تطبیقی انجام شده، نشان داده است که در قرآن و روایات نیز این اصل به طور مطلق پذیرفته نیست و حد و مرزهایی برای آن در نظر گرفته شده است که در حوزه حقوق عمومی و مبانی اسلام قابل دسته‌بندی است. این محدودیت‌ها در حوزه حقوق عمومی از آیات و روایاتی که به حفظ حرمت و آبروی اشخاص توصیه دارند و نیز آیات و روایاتی که اشاعه فحشاء، فاش کردن اسرار نظامی، گسترش مطالب مخل به استقلال را منع نموده‌اند، قابل برداشت است. محدودیت‌های مرتبط به حوزه مبانی اسلام نیز از آیات و روایاتی که ناظر به منع توهین به مقدسات اسلامی، نشر کتب ضاله و تضعیف عقاید مردم است، استنباط شده است.
Transparency as the free circulation of political, social and economic information has a key role in the governance. There are some exceptions for this principle in the public law. In this article, these exceptions have been studied by referring to the Iranian public law specially the IRI Constitution. Then, in order to clarify the Islamic approach in this regard, the subject is followed in Quran and Islamic narrations. The findings of this article that is conducted in a descriptive-comparative method, demonstrate that this principle has not been accepted absolutely in Quran and Islamic narrations and some limits are taken into account for it that can be divided into public law and the fundamentals of Islam domains. These limitations in the public law domain can be understood from those ayahs of Quran and narrations referring to the protection of sanctity and respect and those prohibiting the propagation of prostitution and rumors disrupting the independence and disclosure of military secrets as well. Furthermore, the limitations relating to fundamentals of Islam are deduced from ayahs and narrations on prohibition of insulting Islamic sanctities and publishing illusory books and weakening the beliefs of.
(
, 
, 
)
