رویکرد درمانی «شناخت‌گرا به عملکرد کاری روزمره درسالمندان ایرانی بدون آسیب‌شناختی: یک مطالعه تک آزمون مقاله

هدف: جمعیت سالمند در ایران رو به افزایش است. افزایش سن پدیدهای طبیعی است که موجب تغییرات در ساختارهای مغز از جمله لوب پیشانی و ارتباطات آن می‌گردد که مسئول عملکردهای اجرائی در مغز می‌باشند. این تغییرات ساختاری موجب بروز مشکلاتی در عملکردهای شناختی و جسمانی می‌گردد و فرد سالمند را با مشکلاتی چون کاهش عملکرد در فعالیت‌های روزمره زندگی و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی روبرو می‌کند. در رویکرد شناخت گرا به عملکرد کاری روزمره افراد می‌آموزند که با استفاده از استراتژی‌های شناختی عملکرد حرکتی خود را بهبود ببخشند. اثربخشی این رویکرد در سکته مغزی، ضربه مغزی و برخی اختلالات کودکان گزارش شده است. در مطالعه حاضر هدف بررسی امکان اجرای این رویکرد و تاثیر آن در سالمندان ایرانی بدون مشکلات شناختی می‌باشد. روش‌ بررسی: این پژوهش به صورت نیمه تجربی تک موردی از نوع A-B با دوره‌ی پیگیری اجرا گردید. شرکت‌کنندگان دو نفر از سالمندان مراجعه کننده به مرکز بهداشت شهر رامسر بودند. پیش از شروع مداخله، به منظور بررسی وضعیت شناختی شرکت‌کنندگان از خرده مقیاس‌های حافظه عددی مستقیم برای سنجش توجه و حافظه‌ی عددی معکوس و تداعی نمادها برای سنجش حافظه کاری استفاده شد. همچنین عملکرد اجرائی شرکت کنندگان با آزمون مرتب کردن کارت‌ها ویسکانسین و استقلال در فعالیت‌های روزمره زندگی با “Functional Independent Measure (FIM) ” بررسی شد. سپس با استفاده از ابزار”Canadian Occupational Performance Measure (COPM) ” هر شرکت‌کننده ۳ هدف را به منظور اجرای مداخله انتخاب کردند. پس از ۲ هفته بررسی عملکرد شرکت‌کنندگان در اهداف انتخابی با استفاده از ابزار “Performance Quality Rating Scale (PQRS) ” به منظور تعیین عملکرد پایه، دوره مداخله شروع شد. در طی این دوره مجموعا ۸ الی ۱۰ جلسه برای هرکدام از شرکت کنندگان تشکیل داده شد. در طی این جلسات، نخست استراتژی کلی حل مسئله (هدف گذاری، طراحی نقشه، اجرا، وارسی) به شرکت‌کنندگان آموزش داده شد و همچنین شرکت‌کنندگان با استراتژی‌های خاص حوزه و اهمیت آن‌ها در اجرای فعالیت‌‌ها آشنا شده و سپس در حین اجرا از طریق کشف هدایت شده به سمت استفاده از این استراتژی‌ها راهنمایی شدند. در طی این دوره عملکرد شرکت‌کنندگان در اهداف انتخابی در ۵ نوبت از طریق ابزار PQRS مورد بررسی قرار گرفت. پس از پایان مداخله، به منظور بررسی تاثیر بلند مدت مداخله، در ۳ نوبت به فاصله یک هفته از هم، عملکرد شرکت‌کنندگان در اهداف انتخابی مجددا با ابزار PQRS مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از ابزار PQRS نشان داد که عملکرد شرکت‌کننده اول در هر ۳ فعالیت انتخابی بهبود یافته است. نتایج حاصل از ابزار PQRS برای شرکت‌کننده دوم نشان‌دهنده بهبود معنادار عملکرد در ۲ هدف انتخابی بود با این‌حال، یکی از اهداف انتخابی تغییر معناداری را نشان نداد که این مورد می‌تواند به ماهیت هدف انتخابی مربوط باشد. نمرات خالص شرکت‌کنندگان در آزمون‌های &lFIM&rdquo و &COPM&rdquo بهبود در عملکرد و رضایت از عملکردشان در اهداف انتخابی و ثابت ماندن استقلال عملکردی را نشان می‌دهند. نتیجه‌گیری: رویکرد شناخت‌گرا به عملکرد کاری روزمره در جمعیت سالمند ایرانی قابل استفاده بوده و نتایج مقدماتی بیانگر تاثیر مثبت این رویکرد بر بهبود عملکرد سالمندان در اهداف انتخابی است. با این‌حال با توجه به محدودیت‌های این مطالعه در تفسیر نتایج، توصیه می‌شود در آینده مطالعات با حجم نمونه بالاتر به منظور بررسی تاثیر این رویکرد اجرا شوند. همچنین توصیه می‌شود جهت بررسی نتایج، با توجه به بستر فرهنگی متفاوت، از ابزارهایی جایگزین PQRS استفاده شود.

Purposes: The elderly population in Iran is growing. Aging is a natural phenomenon that causes changes in brain structures, including the frontal lobe and its connections, which are responsible for the executive functions of the brain. These structural changes lead to problems in cognitive and physical functioning and the elderly face problems such as decreased performance in daily activities of life and participation in social activities. In Cognitive Orientation to daily Occupational Performance Approach, participants learn to improve their motor performance using cognitive strategies. The effectiveness of this approach has been reported in stroke, TBI and some childhood disorders. The purpose of this study was to investigate the feasibility of this approach and its effect on Iranian elderly without cognitive problems. Methods: A single subject study A-B design with follow-up conducted. Participants were two elderly people referred to Ramsar Health Center. Prior to the intervention, in order to examine the participants’ cognitive status Digit Span Forward were used to measure attention and Digit Span Backwards and Digit Symbol were used to measure working memory. Participantschr('39') executive function was also assessed by the Wisconsin Card Sorting Test and Independence in ADL with FIM. Each participant selected three functional goals by Canadian Occupational Performance Measure (COPM) for the focus of the CO-OP intervention. After 2 weeks of evaluating participantschr('39') performance on selected goals using the Performance Quality Rating Scale (PQRS) to determine baseline performance, the intervention period began. During this period, a total of 8 to 10 sessions were held for each participant. During these sessions, participants were first taught global problem-solving strategies (Goal, Plan, Do, Check), and participants were introduced to domain-specific strategies and their importance in executing activities, and then through guided discovery during implementation, then they were guided to use these strategies in their execution by guided discovery. During this period, participantschr('39') performance on the selected goals was assessed 5 times by the PQRS. At the end of the intervention, to evaluate the long-term impact of the intervention, the participantschr('39') performance on the selected goals was re-evaluated by the PQRS at three times. Results: The results of the PQRS showed that the performance of the first participant in each of the 3 selected activities improved. The results of the PQRS for the second participant showed a significant improvement in performance on the 2 selected goals, however one of the selected goals did not show a significant change, which may be related to the nature of the this goal. Participantschr('39') net scores in FIM and COPM showed improvement in performance and satisfaction on selective goals, and performance independence remained constant. Conclusion: Cognitive Orientation to daily Occupational Performance Approach (CO-OP) is feasible in the Iranian elderly population and the preliminary results indicate the positive impact of this approach on improving the performance in the trained goals. However, given the limitations of this study in interpreting the results, it is recommended that future studies with a higher sample size be conducted to evaluate the effectiveness and efficacy of this approach. It is also recommended to use alternative tools instead of PQRS to evaluate the results, given the different cultural contexts.