چکیده:
نظر به تاثیر عوامل فرازبانشناختی مانند فرهنگ و ایدئولوژی، ترجمه هرگز عملی خنثی نبوده است. یک اثر ادبی ممکن است در گذار از فرآیند ترجمه با انگیزه های مختلفی از جمله انطباق با هنجارهای فکری-فرهنگی جامعۀ مقصد، در معرض انواع دخل و تصرف قرار گیرد. پژوهش حاضر تلاشی است در جهت کشف میزان و راهبردهای دخل و تصرف به کار رفته در ترجمۀ فارسی رمانهای معاصر انگلیسی، بسامد این راهبردها، بخشهای دستکاری شده و نیز نوع این دستکاریها. بدین منظور پیکره ای موازی، متشکل از چهار رمان انگلیسی (دختری با گوشواره مروارید، خاطرات ندیمه، تصویر دوریان گری و زوربای یونانی) به همراه ترجمۀ فارسی آنها، گردآوری و در سطح متنی تحلیل شد. پس از طبقه بندی بخشهای دستکاری شده و نیز انواع دخل و تصرفهای صورت گرفته، مشخص شد حجم موارد دستکاری شده کمی بیش از دو درصد از کل متن، و راهبرد «حذف» در همۀ ترجمه ها پربسامدترین راهبرد بوده است. 60 درصد از موارد دستکاری شده حساسیت برانگیز و 40 درصد غیرحساسیت برانگیز بوده اند
Given the impact of extra-linguistic factors such as culture and ideology, translation has never been a neutral act. When undergoing the process of translation, a literary work might be subjected to various manipulations. These manipulations may stem from different motivations such as more compatibility with the cultural-intellectual norms of the target community and thus a higher degree of acceptability. The present study has been aimed at exploring the extent and strategies of manipulations in Persian translations of contemporary English novels, the parts subjected to manipulation, and the types of manipulations. To this end, a parallel corpus comprising four English novels with their Persian translations was compiled and analyzed on a textual level. Upon classification of the manipulated segments and the types of manipulations, it was revealed that the manipulated parts constituted slightly over two percent of the whole text, and the strategy of "deletion" was the most frequent one in all the translations. 60% of the manipulated segments were culturally "sensitive" parts while 40% were "non-sensitive" parts of the text.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر تلاشي است در جهت کشف ميزان و راهبردهاي دخل و تصرف به کار رفته در ترجمۀ فارسي رمان هاي معاصر انگليسي ، بسامد اين راهبردها، بخش هاي دستکاري شده و نيز نوع اين دستکاري ها.
پس از طبقه بندي بخش هاي دستکاري شده و نيز انواع دخل و تصرف هاي صورت گرفته ، مشخص شد حجم موارد دستکاري شده کمي بيش از دو درصد از کل متن ، و راهبرد «حذف » در همۀ ترجمه ها پربسامدترين راهبرد بوده است .
آن ها معتقدند که بازنويسي لزوما درجه اي از دخل و تصرف ٩ را دربردارد که از روابط __________________________________________________________________________ ١ Faithfulness ٢ Equivalence ٣ Snell-Hornby ٤ Bassnett ٥ Ivir ٦ Koskinen ٧ Lefevere ٨ Constructing Cultures (در فارسي از معادل دستکاري نيز در برابر اين واژه استفاده مي شود)Manipulation ٩ قدرت ناشي مي شود و بدين ترتيب مي تواند مفاهيم و ايده هاي جديدي در فرهنگ پذيرنده به وجود آورد.
طبق __________________________________________________________________________ ١ Descriptive Translation Studies ٢ Manipulation School ٣ Hermans ٤ Dukāte ۶۶۷ گفتۀ او، همۀ اين فعاليت ها ذيل عنوان دخل و تصرف قابل بررسي هستند و از عوامل فرهنگي و ايدئولوژيک تأثير مي پذيرند.
اين موارد شامل بخش هايي از متن اصلي است که با توجه به تجربه موجود و نتايج و يافته هاي پژوهش هاي صورت گرفته ، به نظر مي رسد بايد دخل و تصرف در آن ها رخ مي داده ، اما مترجم اين کار را نکرده است .
(
, 
, 
)
