چکیده:
مسالۀ سعادت برای ابن سینا و سایر فیلسوفان مسلمان از مسائل اصلی فلسفه محسوب می‌شود که هم به صورت مستقیم آن را بررسی نموده و هم اساسا غایت فلسفه را رسیدن به کمال و رستگاری می‌دانند. یکی از پرسش‌های مهم در بحث سعادت این است که مولفه‌ها و عوامل دخیل در نیل به سعادت کدامند و نسبت این عوامل از حیث میزان تاثیرگزاری چگونه است؟ از آنجایی که معمولا عوامل دخیل در سعادت را ذیل دو عامل کلی‌تر به نام نظر و عمل تقسیم بندی می‌کنند. پرسش محوری این مقاله این است که دیدگاه شیخ در مورد میزان تاثیر و اهمیت این دو عامل چیست. مباحث شیخ در مسالۀ سعادت حکایت از این دارد که وی نقش نظر را مهمتر از عمل می‌داند. این نوشتار قصد دارد اولا با ذکر شواهد کافی نشان دهد که این نکته صرفا برداشت نویسنده مقاله نیست بلکه متون برجای مانده از شیخ آن را تایید می‌کنند و ثانیا علت و چرایی برتر بودن نظر بر عمل را تحلیل و بررسی کند. اما از آنجایی که پاسخ به این مساله مستلزم فهم ماهیت سعادت از نگاه ابن سینا است، ابتدا چیستی سعادت از نگاه ابن سینا را بررسی نمودهایم. اما در پاسخ به هدف اول -یعنی اثبات این مدعا که ابن سینا نظر را مهمتر از عمل می‌داند- در متن مقاله نه شاهد که دلالت بر برتری نظر بر عمل در نیل به سعادت دارند، احصا گردیده است. و پاسخ به این پرسش که چرا ابن سینا نظر را در نیل به سعادت مهمتر از عمل می‌داند، به فهم دو نکته مبنایی در فلسفه شیخ بر می‌گردد: ۱- مبانی انسان شناسی ابن سینا ۲- تعریف ابن سینا از چیستی و ماهیت سعادت. توضیح و تفصیل این دو مبنا در بخش پایانی مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
Responding to the question requires an understanding of the nature of happiness in the view of Ibn Sina.Avicenna considers enjoyment the nature and essences of happiness. Therefore’ he often begins the debate of happiness from the debate of enjoyment. However Avicenna’s aim in the definition of happiness is not absolute enjoyment, but he means the extreme kind of enjoyment (i.e. intellectual enjoyment). Here the meaning of the theory is Theory Reason Practical and the meaning of action is Morality. He in the comparison between the shares of thought and practice believes that although both (thought and practice) are effective in human happiness, the real happy person is the person who has reached the perfection in both aspects, but he does not regard their share equal and places the importance on the effect of thought. He believes that the role of practice in human happiness is not positive (i.e. ethical acts do not have independent importance. Priority of thought, from the perspective of Avicenna, refers to his anthropological foundations and his definition of the nature and essence of happiness.
(
, 
, 
)
