چکیده:
اخبار حضرت سکینه در کتب تاریخ و ادب از ابهامات، تحریفها، اکاذیب و اتهاماتی برخوردار است که از نام، نسب، سن و ازدواج ایشان گرفته تا میادین شعر و ادب؛ حتی وفات او را شامل میشود. این مقاله با استناد به منابع ادبی و تاریخی و بهرهگیری از قرآن و احادیث، بخشی از اخبار حضرت سکینه که به نام، نسب، و سنّ ایشان مربوط میشود را در بوته تحلیل و نقد قرار داده، به نتایجی معقول، منطقی و قابل قبول دست یافته که با عرف غلط شایع در برخی جوامع دینی و ادبی مسلمانان متفاوت است؛ ولی با واقعیت ادبی و تاریخی منطبق بوده، حفظ شئونات خاندان حسینی و شخصیتهای حاضر در صحنه کربلا را در بر دارد. رفع اشتباه دایرة المعارف اسلامی دربارۀ جد مادری حضرت سکینه، تلفظ صحیح نام سکینه و عمر نسبتا دقیق ایشان در سفر کربلا، از جمله دستاوردهای این پژوهش میباشد.
خلاصه ماشینی:
این مقاله با استناد به منابع ادبی و تاریخی و بهرهگیری از قرآن و احادیث، بخشی از اخبار حضرت سکینه که به نام، نسب، و سنّ ایشان مربوط میشود را در بوته تحلیل و نقد قرار داده، به نتایجی معقول، منطقی و قابل قبول دست یافته که با عرف غلط شایع در برخی جوامع دینی و ادبی مسلمانان متفاوت است؛ ولی با واقعیت ادبی و تاریخی منطبق بوده، حفظ شئونات خاندان حسینی و شخصیتهای حاضر در صحنه کربلا را در بر دارد.
در حالی که مرتضی عسکری هر دو را جعلی نمیداند؛ بلکه فقط امرؤ القیس بن اصبغ را ساختۀ دست یوسف بن عمر معرفی میکند؛ زیرا عسکری نه نام امرؤالقیس بن عدی را در بین صد و پنجاه صحابی ساختگی ذکر کرده و نه در جای دیگری به این امر تصریح نموده است؛ بلکه در جلد سوم کتابش در صفحات 203 تا 210 به تحلیل مطالبی در رابطه با امرؤالقیس در منابع تاریخی پرداخته و معتقد است که همان امرؤالقیس فرزند اصبغ را سیف بن عمر ساخته و پرداخته و در کتاب «فتوح» آورده و تاریخ نگارانی چون ابن عبدالبر و ابن اثیر و ذهبی و ابن حجر را به اشتباه و انحراف کشانده است.