چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی نقش عوامل زیستمحیطی در شکلدهی و توزیع فضایی سکونتگاههای عصرآهن شهرستان هوراند میپردازد. بدین منظور، 96 محوطه که دارای آثاری از عصرآهن هستند با هدف بررسی میزان اثرگذاری ساختارهای طبیعی و محیطی در پراکنش فضایی-مکانی سکونتگاههای عصرآهن شهرستان هوراند مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش با استفاده از نرمافزارهای SPSS ,ArcGIS نحوه توزیع و مکانگزینی محوطههای عصرآهن شهرستان نسبت به متغیرهای محیطی مطالعه گردید. نتایج تحلیلهای آماری نشان میدهد که محوطههای عصر آهن شهرستان هوراند را میتوان بر اساس مطالعات تحلیل خوشهای در سه گروه A ، B، C تقسیمبندی نمود. خوشه اول (%56 محوطهها) محوطههایی با میانگین وسعت 0.6 هکتار، ارتفاع 1374 متر از سطح دریا، فاصله 647 متری از رودخانه و 1853 متر از راههای ارتباطی را شامل میشود. خوشه دوم (%38 محوطهها) شامل محوطههایی با میانگین وسعت 4.4 هکتار، در ارتفاع 1049 متر از سطح دریا، فاصله 1171 متری از رودخانه و 2064 متر از راههای ارتباطی میباشد و خوشه آخر (%6 محوطهها) استقرارهایی با میانگین وسعت 23 هکتار در ارتفاع 1008 متری از سطح دریا، 1242 متری از رودخانه و 2441 متری از راههای ارتباطی را در برمیگیرد. نتایج اخذ شده از پژوهش حاضر نشان میدهد که بین الگوی استقراری محوطههای عصرآهن شهرستان هوراند با ساختارهای طبیعی و عوامل محیطی منطقه رابطهای متقابل وجود داشته و نشاندهنده همزیستی جوامعی با شیوه امرارمعاش مبتنیبر کشاوزی، کشاورزی-دامپروری و دامپروری در این برهه زمانی در منطقه میباشد.