چکیده:
در طول دهه گذشته به دلیل افزایش جمعیت جهانی و سرعت گرفتن شهرنشینی تولید زبالههای شهری بهصورت چشمگیری افزایش یافته و سلامت شهروندان را به خطر انداخته و کیفیت زندگی شهری را پایین آورده است. ازاینرو یکی از مباحث مهم که در سالهای اخیر کاربرد بسیار بالایی در حوزه عملیاتی داشته و برای افزایش کارایی و بهرهوری سیستمهای حملونقل مطرح شده است، بحث مسیریابی ماشینهای حمل زباله است. علاوه بر آن، مدیریت ضعیف و جمعآوری و امحا سازی نامناسب ازآنجاییکه مسائل و مشکلات زیستمحیطی را در اکوسیستم شهری ایجاد میکند، بهعنوان یک چالش جهانی محسوب میشود؛ زیرا ارائه این دسته از خدمات شهری به دلیل فقدان دادهها و اطلاعات کافی بهطور معناداری مورد غفلت واقع شده است. هدف از این پژوهش ارائه راهکاری بهینه بهمنظور جمعآوری مناسب زبالههای محلات 40 گانه شهر زابل هست تا با کمینهسازی زمان انجام ماموریت، سطح رضایتمندی شهروندان از اینگونه خدمات شهری افزایش یاید. روش تحقیق توصیفی، از نوع مطالعات کاربردی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسیهای میدانی است. بهمنظور انجام این پژوهش از الگوریتم فرا ابتکاری رقابت استعماری و نرمافزار Arc GIS استفاده شده است و تمامی برنامهنویسیهای مربوطه در محیط نرمافزار MATLAB انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که الگوریتم رقابت استعماری با تعریف 20 تکرار در تکرار 15 و با طی زمانی برابر با 4.11 ثانیه و با ضریب اطمینان 71 % به بهینهترین حالت ممکن دست یافت و ترتیب مربوط به بهینهترین تقاطعها را نشان داد.
Over the past decade, urban waste production has increased dramatically due to the increasing global population and the rate of urbanization. Therefore, one of the important issues that has been used in recent years and has been discussed to increase the efficiency and productivity of transportation systems is the discussion of routing of waste transportation machines. In addition, poor management and inappropriate collection and storage since it creates environmental problems in the urban ecosystem is considered a global challenge, as the presentation of these urban services has been significantly neglected due to lack of sufficient data and information. The aim of this study was to provide an appropriate solution for proper collection of waste in 40 neighborhoods of Zabul city to minimize the time of mission and increase the satisfaction of citizens of such urban services. The research method is descriptive and applied studies based on attribution algenomy and field studies. In order to conduct this study, metaheuristic algorithm of colonial competition and Arc GIS software was used and all the related programming was done in MATLAB software environment. The results indicated that colonial competitive algorithm with 20 replications at 15 replications with a time equal to 4.11 seconds with 71% confidence coefficient was obtained in the best possible state and showed the order of the best intersections.confidence coefficient was obtained in the best possible state and showed the order of the best intersections.confidence coefficient was obtained in the best possible state and showed the order of the best intersections.
خلاصه ماشینی:
بهینه سازی زمان جمع آوری پسماندهای شهر زابل در کاهش مخاطرات محیطی با تکیه بر الگوریتم رقابت استعماری و GIS / علیرضا شهبازی ١ - استادیار رشته جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی)، دانشگاه زابل ، ایران اکبر کیانی - دانشیار رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل ، ایران عباسعلی پیری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل ، ایران امیر حمزه شهبازی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه سیستان و بلوچستان ،زاهدان ، ایران تاریخ دریافت : ١٣٩٩/٦/٨ تاریخ بازنگری: ١٣٩٩/١٢/١٧ تاریخ تصویب : ١٣٩٩/١٢/٣٠ چکیده در طول دهه گذشته به دلیل افزایش جمعیت جهانی و سرعت گرفتن شهرنشـینی تولیـد زبالـه های شـهری به صورت چشم گیری افزایش یافته و سلامت شهروندان را به خطر انداخته و کیفیت زندگی شهری را پایین آورده است .
جدول ٢- نمونه کدهای تعریف شده به منظور مسیریابی بهینه با الگوریتم رقابت استعماری {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} در ادامه فرایند تحقیق ، مسئله مسیریابی حرکـت گـروه هـای جمـع آوری زبالـه هـای شـهری بـر روی شـبکه بندی خیابان های شهر زابل و با هدف یک بار عبور کردن از هرکدام از محلات مختلـف ایـن شـهر بـا تعریـف ٢٠ تکـرار در محیط نرم افزار اجرا شد و متلب در تکرار ١٥ به بهینگی رسید.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٨- نقاط مقصد خودروهای حمل زباله با مبدأ نقطه ١٥ ٤- نتیجه گیری در این مقاله از الگوریتم رقابت استعماری به منظور بهینه سازی مسیرهای حرکتـی ماشـین های حمـل زبالـه اسـتفاده شد تا با کمینه سازی زمان جمع آوری پسماندهای شهر زابل و هزینه های حاصل از ایـن نـوع خـدمات شـهری، سـطح کیفیت ارائه خدمات و درنهایت رضایت مندی شهروندان به بیشینه ترین حد ممکن برسد.