چکیده:
اﻣﺮوزه در دﻧﻴﺎ، اﻓﺸﺎی ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮی ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ زﻳﺎدی را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮده اﺳﺖ، زﻳﺮا ﺣﺮﻛﺖ اﻗﺘﺼﺎد در دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد داﻧﺶ ﻣﺤﻮر ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻰ ﺑﺮای ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ارزش اﻓﺰوده اﻳﺠﺎد ﻣﻰ ﻛﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ آنها ﺑﻪ ﺳﻤﺖ داراﻳﻰ ﻫﺎی ﻧﺎﻣﺸﻬﻮد ﻛﺸﻴﺪه ﺷﻮد و ﺑﺎ اﻓﺸﺎی ﺻﺤﻴﺢ داراﻳﻰ ﻫﺎی ﻧﺎﻣﺸﻬﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮی، ارزش واﻗﻌﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﺷﻮد. در این پژوهش در قالب چهار فرضیه به بررسی رابطه سودآوری بر افشای سرمایه فکری انسانی، سرمایه فکری ساختاری، سرمایه فکری ارتباطی و در پایان بر افشای سرمایه فکری پرداخته میشود. مولفه های افشای سرمایه فکری شامل 61 مولفه از قبیل 22 مولفه افشای سرمایه انسانی، 18 مولفه افشای سرمایه ساختاری و 21 مولفه افشای سرمایه ارتباطی می باشد. در این پژوهش به روش تحلیل محتوا به گزارشهای هیئت مدیره شرکت ها مراجعه و اقدام به امتیازدهی بر مبنای صفر و یک به هر کدام از مولفه ها پرداخته شد. ابزارهای مورد استفاده جهت گردآوری دادهها نیز شامل مشاهده، آزمونهای آماری، بانکهای اطلاعاتی، نرمافزار ایویوز و نرمافزار اکسل میباشد. قلمرو مکانی پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی پژوهش مدت 5 سال در بازه زمانی 1393 الی 1397 برای تعداد 78 شرکت خواهد بود. یافته های به دست آمده از این تحقیق به پذیرش و رابطه معناداری همه فرضیه ها به جزء فرضیه دوم (عدم رابطه معنادار سودآوری بر افشای سرمایه فکری ساختاری) منجر گردید.
This study examines the relationship between profitability on disclosure of human intellectual capital, structural intellectual capital, communicative intellectual capital and finally on intellectual capital disclosure. The components of intellectual capital disclosure include 61 components such as 22 components of human capital disclosure, 18 components of structural capital disclosure and 21 components of communication capital disclosure. In this study, the content analysis method was referred to the reports of the corporate board of directors, and scores were assigned to each of the components based on zero and one. Obviously, the zero score indicates the non-disclosure of each component and the score of one represents the disclosure of the relevant component in the board reports. The tools used for data collection include observation, statistical tests, databases, Ives software, and Excel software. The research location of the companies listed in the Tehran Stock Exchange and the research timeframe will be 5 years for the period 2014-2017 for 78 companies. The findings of this study led to the acceptance and meaningful relationship of all hypotheses except the second hypothesis, the lack of meaningful relationship of profitability on the disclosure of structural intellectual capital.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش های نجید احمد و همکاران 2 (2019)، آبهایاوانسا و گوتری (2016)، فرزاد غیور و همکاران (1397)، نقیبی و احدی سرکانی (1397)، حسین شفیعی و همکاران (1395)، قدرت الله برزگر و محمد غواصی کناری (1394)، فرزانه حیدرپور و ناصر شهبازی (1394)، احمد احمد پور و مریم فرمانبردار (1394)، غلامحسین مهدوی و همکاران (1393)، محمد رضا پور علی و محدثه حجامی (1392)، به بررسی رابطه بین سودآوری با سایر ابعاد افشا پرداخته اند، ولی هیچ پژوهش داخلی مستقیما رابطه بین سودآوری با افشای سرمایه فکری را بررسی نکرده است.
سرمایه انسانی در رتبه اول از نظر سطح افشا قرار دارد، در حالی که کمترین میزان گزارش شده مربوط به سرمایه ساختاری 8 n"/>n"/> (2017)، در تحقیق به بررسی ت - signaling - Prencipe - Agency theory - Ishak & Al-Ebel - GCC - Mishari - Duff - Yan شاخص های حاکمیت شرکتی بر افشای سرمایه فکری گزارش های سالیانه شرکت ها پرداخته است.
نتیجه نهایی پذیرش فرضیه اول میباشد که حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین سودآوری و افشای سرمایه فکری انسانی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
نتیجه نهایی رد فرضیه دوم میباشد که حاکی از عدم وجود رابطه معنادار بین سودآوری و افشای سرمایه فکری ساختاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
نتیجه نهایی پذیرش فرضیه سوم میباشد که حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین سودآوری و افشای سرمایه فکری ارتباطی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.