چکیده:
با افزایش روند شهرنشینی، افزایش تراکم راه حلی اجتناب‌ناپذیر برای اسکان جمعیت و همچنین جلوگیری از گسترش افقی شهر است؛ اما چگونگی این افزایش و ارتباط آن با کیفیت زندگی ساکنان موضوعی بحث‌برانگیز است. هدف از این مقاله پرداختن به یکی از مقوله‌های تأثیر متقابل تراکم و کیفیت زندگی از طریق واکاوی رابطة تراکم واحد مسکونی (تعداد واحد مسکونی در یک مجتمع مسکونی) با کیفیت محیط داخلی مجتمع‌های مسکونی است و بدین منظور شهرک سپاهان‌شهر در اصفهان نمونة موردی این پژوهش انتخاب گردید. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا مجتمع‌های مسکونی شهرک یادشده به 8 دستة تراکمی تقسیم و سپس داده‌‌های مورد نیاز، به منظور بررسی سنجه‌ها در شهرک سپاهان‌شهر، به روش اسنادی و میدانی (از نوع مشاهده، پرسش‌نامه) جمع‌آوری شدند؛ بدین صورت که از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده با روش تخصیص مساوی، با تعداد 136 پلاک در سپاهان‌شهر پرسش شد. ضمن اینکه، ابتدا پارامتریک بودن داده‌ها از طریق آزمون کولموگرف‌ـ اسمیرنف بررسی گردید و سپس از طریق آزمون کروسکال والیس و در پی آن آزمون یوـ من‌ـ ویتنی معناداری تفاوت دسته‌های تراکمی ساختمانی با یکدیگر بر حسب تأثیر سنجه‌های کیفیت محیط مسکونی بررسی و تحلیل شد. نتایج حاصله نشان داد که ارتباط سهمی‌واری بین تراکم تعداد واحدهای مسکونی و کیفیت محیط داخلی در مجتمع‌های مسکونی برقرار است و الگوهای کم‌تراکم و یا پرتراکمْ کیفیت داخلی بالاتر و درنتیجه مطلوب‌تری نسبت به الگوی تراکمی متوسط در مجتمع‌ها دارند و پیشنهاد می‌شود که، با توجه به ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی ساکنان سپاهان‌شهر به طور خاص و شهرهای مشابه به صورت عام برای داشتن مجتمع‌هایی با کیفیت بالاتر محیط داخلی، از الگوهای کم یا پرتراکم با رعایت معیارهای مرتبط با کیفیت محیط داخلی استفاده شود.
Following the increase in population in cities, increasing the density of buildings is one of the solutions for population settlement. But how this increase and how it relates to the quality of life of the residents is debatable. The purpose of this paper is to investigate the relationship between housing units density in the building and the quality of the indoor environment of residential complexes. For this purpose, Sepahan-Shahr town in Isfahan was selected as a case study. In order to achieve this goal, first the residential complexes of Sepahan-Shahr town were divided into 8 categories. Then, the required data were collected by documentary and field methods (observation and questionnaire). For this purpose, stratified random sampling method was used with equal allocation method and 136 residential units in Sepahan-Shahr were questioned. In addition, the parametricity of the data was first investigated by Kolmogorov-Smirnov test. Then, the Kruskal – Wallis test and the U-Man-Whitney test were used to analysis of the significance of the difference between the building density groups. The results showed that there is a parabolic relationship between the density of the number of residential units and the quality of the indoor environment in residential complexes. Low-density or high-density models are higher in internal quality and therefore more desirable than medium-density models in complexes. It is suggested that due to the social and cultural characteristics of the residents of Sepahan-Shahr in particular and similar cities in general to have higher quality complexes of indoor environment, low or high density patterns should be used by observing criteria related to indoor quality
(
, 
, 
)
