تحلیلی بر گستره فضایی فقر آموزشی در شهر اردبیل مقاله

سوال اصلی(یا هدف اصلی):  ارزیابی میزان فقر آموزشی در بلوک‌های مختلف شهر اردبیل و خوشه‌بندی فقر آموزشی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه). در قرن بیست و یکم، یکی از شاخص‌های پیشرفت شهری، مسأله‌ی پایین بودن فقر شهری است.یکی از مولفه‌های فقر شهری، فقر آموزشی هست. این پژوهش نشان داد که فقر آموزشی دارای توزیع خوشه‌ای و خود همبستگی فضایی در شهر اردبیل است. ولی عدم تعادل گستره فضایی در بین محلات در این مولفه سبب به هم خوردن نظم فضایی و رشد اسپیرال شهری در برخی از قسمت‌های شهر اردبیل و به حاشیه کشیده شدن بسیاری از مناطق دیگر شهر شده است.به طور نسبی بخش جنوب و جنوب غربی شهر را بلوک‌های خیلی مرفه و مرفه را در بر می‌گیرد و بلوک‌های فقیر و خیلی فقیر از نظر فقر آموزشی در بخش شمال غربی و جنوب شرقی دیده می‌شود. لکه‌های داغ شامل شهرک‌های جدید هستند که بعد از سال 1370در اردبیل احداث شده‌اند. در مقابل، لکه‌های سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل و سکونت‌گاه‌های غیر رسمی که حاصل مهاجرت از شهرهای دیگر می‌باشد را شامل می‌شود. حد فاصل این دو منطقه یعنی نواحی مرکزی و در کل بافت اولیه شهر لکه‌های معتدل و مرز عبور فقر آموزشی را شامل می‌شوند. داده‌های خام بلوک‌ها بر اساس سرشماری سال 1395 بدست آمد، میزان فقر آموزشی با استفاده از نرم افزار R  و با روش ANP وزن دهی شد و از نرم افزار Arc GIS جهت تحلیل لکه‌های داغ گستره فضایی فقر شهری بر حسب فقر آموزشی آن‌ها رسم شد.

Main question (or main goal): Assessing the level of educational poverty in different blocks of Ardabil city and clustering educational poverty in this city (very poor, poor, average, prosperous, very prosperous). In the 21st century, one of the indicators of urban development is the issue of low urban poverty. One of the components of urban poverty is educational poverty. This study showed that educational poverty has a cluster distribution and spatial autocorrelation in the Ardabil. However, the imbalance of spatial space between neighborhoods in this component has caused the disruption of spatial order and the growth of urban spiral in some parts of Ardabil and the marginalization of many other areas of the city. Relatively the southern and southwestern part of the city It includes very prosperous and prosperous blocks and poor and very poor blocks in terms of educational poverty are seen in the northwest and southeast. Hot spots include new settlements that were built after 1370 in Ardabil. In contrast, cold spots are more common on the outskirts of Ardabil and in informal settlements resulting from migration from other cities. The boundary between these two areas i.e., the central areas and in the whole basic texture of the city; includes: moderate spots and the border of educational poverty. Raw data of blocks were obtained based on the 1395 census, the rate of educational poverty was weighed using R software and ANP method and Arc GIS software was used to analyze hot spots in the spatial range of urban poverty according to their educational poverty

دادههاي خام بلوکها بر اساس سرشماري سال ١٣٩٥ بدست آمد، ميزان فقر آموزشي با استفاده از نرم افزار R و با روش ANP وزن دهي شد و از نرم افزار Arc GIS جهت تحليل لکه هاي داغ گستره فضايي فقر شهري بر حسب فقر آموزشي آنها رسم شد. با مرکز استان شدن اردبيل ، اين شهر مقصد مهاجرت بسياري از افراد از شهرها و روستاهاي استان شده و ناتواني در ارائه خدمات و امکانات مناسب به شهروندان و همچنين رکود فعاليت هاي صنعتي شاهد شکل گيري مناطق فقيرنشين در برخي از فضاهاي شهري شده است که مطالعات مرکز بررسيهاي استراتزيک نهاد رياست جمهوري در استان اردبيل نشانگر پيامدهايي همچون نرخ بالاي بيکاري، روند افزايشي آسيب هاي اجتماعي (خودکشي، نزاع، مواد مخدر)، نرخ بالاي بيسوادي و کمبود فضاهاي آموزشي، مهاجر فرستي، حاشيه نشيني، وضعيت نامناسب سرمايه اجتماعي را داشته است (فتاحي، سجاد و همکاران :١٣٩٦). (مرکز آمار ايران) در اين پژوهش ، متغير فقر آموزشي بلوکهاي شهري اردبيل در قالب سه شاخص (متغير) "نرخ باسوادي مردان"و "نرخ باسوادي زنان"، جمعيت غير فعال محصل نسبت به جمعيت ١٠ سال و بيشتر مورد مطالعه قرار گرفته است (نظم فر و همکاران، ١٣٩٨). مراحل انجام و به کارگيري روش در اين پژوهش ، فقر آموزشي بلوکهاي شهري اردبيل در قالب دو شاخص بيان شده مورد بررسي قرار گرفتند. Urban concentration and poverty in developing countries. The face of urban poverty: Explaining the prevalence of slums in developing countries (No. 2010, 30).