تاملی بر اخلاق مراقبت در مکتب تربیتی سعدی مقاله

نویسنده: پاشایی فخری، کامران ؛ عادل زاده، پروانه ؛

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) تابستان 1396- شماره 32 ، B (دانشگاه آزاد (‎44 صفحه - از 51 تا 94 )

کلیدواژه ها: اخلاق سعدی جنسیت اخلاق اخلاق فمینیسم اخلاق مراقبت ethics of care Particularism of Sae'di Sae'di ethics moderate Particularism Emotion in ethics اخلاق بوستان گلستان عقل زنان انسان

fa en

چکیده:

سعدی در عرصة نظم و نثر جزو کسانی است که به بُعد اخلاق توجه ویژه ای داشته است. مضمون بوستان سعدی، که اولین اثر مدون وی و جزو شاهکارهای بی رقیب شعر فارسی است، اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات می باشد که در ده باب گردآوری شده است. گلستان نیز گرچه هشت باب مختلف و یک مقدمه دارد اما، مضمون اصلی تمام باب های آن اخلاق است و نکته برجسته این آثار حکایاتی است که همه، انسان بااخلاق را با زبانی نرم و دلنشین برای مخاطب می شناساند. سعدی توانسته است اثری کاملاً شخصی در بهترین سنت رساله های اخلاقی فارسی پدید آورد. نکته حایز اهمیتی که در مداقه این آثار به دست می آید، عبارت است از نقش موثر توام عقل و احساس در اجرای اصول اخلاقی در جامعه که بیانگر هدف غایی سعدی می باشد چراکه، هدف او شناساندن اصول اخلاقی برای مردم نیست بلکه، جاری ساختن اخلاق متعهدانه در روح تک تک افراد جامعه می باشد که برای نیل به این مقصود اخلاق سنتی و اخلاق مراقبت در کنار هم و با هدایتگری نبوغ حکیم نواندیش ایفای نقش می کنند. در این مقال سعی بر آن است روش کاربرد توام عقل و عاطفه را از دیدگاه تربیتی سعدی واخلاق مراقبت را عیان تر طرح نماییم.

خلاصه ماشینی:

ظلم نه تنها در نظر خدا بد است و ستمگر به مواخذه آن دنيايي دچار مي شود، در همين دنيا نيز نکوهيده و نتايج وضعي و طبيعي بر آن مترتب است و مايه تزلزل سلطنت مي شود:» (دشتي، ١٣٣٨: ٣٥٠) ٦- استدلال آوردن سعدي سعدي در نوع بيان خود صرفا به اصلاح فرد و به تبع آن به جامعه مي انديشد و نه اظهار فضل ، بنابراين زيور بيان را چه در لفظ و چه در معني تا آن جا به کار مي برد که توجه مخاطب را به خود جلب نمايد نه بيش از آن ، همان طور که در مبحث عميق خداشناسي از ديدگاه سعدي، استدلالات به سادگي هرچه تمام تر طرح مي شود و مثال هايي بسيط براي فهم سريع مخاطب ذکر مي گردد: آن صـانع قـديم که بر فرش کائنات چندين هزار صورت الـوان نگار کرد ترکيب آسمــان و طلـوع سـتارگـان از بهـر عبـرت نظــر هوشــيار کـرد بحـر آفـريد و بر و درختـان و آدمي خورشيد و مـاه و انجم و ليل و نهـار کرد / 72 از چوب خشک ميوه و درنيشکرنهاد وز قطـره دانـه اي در شـاهـوار کــرد (همان : ٤٤٨) ٧-عدالت در مکتب تربيتي سعدي همان طور که پيش تر ذکر شد، سعدي مسئله مهم اخلاق را از يک بعد نمي نگرد، او هم شيـوه سنتي اخلاق را مد نظر دارد و هم با نبوغ خاص خود، نگاهي مدرن و روان شناسانه به اين موضوع نموده ، بعد جديد اخلاق را مطرح مي کند، بعدي که عواطف و احساسات انسان را درگير آن مي نمايد چنانچه ، اين وجه از اخلاق در قرن بيستم ، تبديل به بحثي چالشي مي شود.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود