چکیده:
دعا یکی از اسباب معنوی در عالم است، اما گاهی در اجابت آن موانعی ایجاد میشود و عدهای از اجابت دعایشان محروم میگردند. مقاله حاضر با روشی توصیفی-تطبیقی روایات مربوط به عدم اجابت دعا را بررسی کردهاست. این روایات گروهی از افراد را نام میبرد که دعایشان مورد اجابت قرار نمیگیرد؛ که عبارتند از: عریف (والی حکومت)، عشار(گیرنده مالیات)، داروغه، صاحب طبل و طنبور، شاعر، کسی که زنش را نفرین میکند در حالی که میتواند او را طلاق دهد، فردی که همسایهاش را نفرین میکند در حالی که میتواند خانهاش را تغییر دهد، فردی که پولش را بدون گرفتن شاهد قرض داده و پولش را خوردهاند، کسی که بدون تلاش از خدا روزی میخواهد، کسی که در قطع رحم و علیه والدینش دعا کند. علتهای عدم اجابت دعا نیز در روایات دیگری آمدهاست، که با انطباق آن علتها با روایات مورد بحث، علت استثناء شدن این افراد مشخص میگردد؛ که شامل ظلم، تنبلی و تخلف این افراد از عوامل الهی است. اینها تنها نمونهای از مصادیق فراوانی هستند که دعایشان مستجاب نمیشود و علاوه بر اینها میتوان مصادیق دیگری نیز برای این گروه ذکر کرد.
Prayer is one of the spiritual causes in the world. But sometimes in answering it, obstacles are created and some are deprived of answering their prayer. The present article has examined the narrations related to non-answering prayers with a descriptive-comparative method. These narrations name a group of people whose prayers are not answered which are: Arif (governor), Ashar (tax collector), Darogheh owner of drums and tambourine, poet, one who curses his wife while he can divorce her, a person who curses his neighbor while he can change his house, a person who Loaned his money without taking a witness and his money was not returned, one who seeks sustenance from God without effort, one who prays in the severance of kinship and against his parents. The reasons for not answering Prayer are also mentioned in other narrations, which by matching those reasons with the narrations in question, the reason for the exclusion of these people is determined: Which includes the cruelty, laziness, and transgression of these people from the divine factors. And these are just a few examples of prayers that are not answered, and besides, other examples can be mentioned for this group.
خلاصه ماشینی:
اين روايات گروهي از افراد را نام ميبرد که دعايشان مورد اجابت قرار نميگيرد؛ که عبارتند از: عريف (والي حکومت )، عشار(گيرنده ماليات )، داروغه ، صاحب طبل و طنبور، شاعر، کسي که زنش را نفرين ميکند در حالي که ميتواند او را طلاق دهد، فردي که همسايه اش را نفرين ميکند در حالي که ميتواند خانه اش را تغيير دهد، فردي که پولش را بدون گرفتن شاهد قرض داده و پولش را خورده اند، کسي که بدون تلاش از خدا روزي ميخواهد، کسي که در قطع رحم و عليه والدينش دعا کند.
روايات دسته سوم حتي در مواقعي دعاي نيکان نيز مستجاب نميشود، آن زماني است که در جامعه امر به معروف و نهي از منکر نکنند، يعني زمينه را براي برگشت و توبه بدکاران فراهم نکنند، در اين هنگام خداوند بدان را بر آن ها مسلط ميگرداند و نيکانشان دعا کنند و مستجاب نشود.
* ظلم به پدر و مادر نيز يکي از بزرگ ترين مظالم است که در بسياري از روايات اين ظلم را نيز دليلي براي عدم اجابت دعا ذکر کرده اند.
ک؛ صدوق ، ١٣٧٦، ج ١: ٣٢٤) و از طرفي ظلم نيز يکي ازموانع اجابت دعا بيان گرديده است ، در نتيجه بايد والي و کارگزاران حکومتي را در صورتي مشمول اين روايات دانست ، که قيد ظلم در آنها وجود داشته باشد.
٩. با تط يق دلايل عدم اجابت دعا بر مصاديق جديد، مي توان گفت افرادي که دعايشان مستجاب نمي شود منحصر به مواردي که در روايات آمده است نمي شود.