چکیده:
سکه و روند ضرب آن به عنوان یکی از شاخصهای تمدنی به حساب میآید که در ادوار مختلف دچار تغییر و تحول میشوند. شدت ضعف و قوت حکومتها در روند آنها تأثیری به سزای داشته، به طوری که در یک زمان در نهایت زیبایی، کیفیت ظاهر میشوند و در مقطع دیگر افول میکنند. کاوش و پویش در سکهها و بررسی نشانهها و علایم موجود در آن، ابعاد مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی نظامی هر دورۀ تاریخی را تبیین میکند؛ سکههای هر دوره تاریخی، اطلاعات متنوعی چون عادات، آداب، خط، زبان، هنر، مذهب، تمدن، ثروت، ورشکستگی، روابط تجاری با سایر دول و هزاران نکات ریز دیگر که در هیچ یک از متون تاریخی و یا اسناد به آنها اشاره نشده، میتوان دست یافت. نوشتار حاضر درصدد است تا ضمن پویش و کاوش، در منابع و تحقیقات و پژوهشهای جدید، با شناسایی این شئی، پیچیدگیها و ابهامات موجود تاریخی آن را بر طرف سازد. علاوه بر آن ضمن تطبیق و مقایسه با نمونههای دیگر با استفاد از دادههای باستانشناسی و شواهد تاریخی، با دیدی جامعتری نسبت به آن تبیین کند؛ در این گفتار سعی شده است تا با جمعآوری و تحلیل اطلاعات و مشخصکردن تاریخ آن، با استفاده از نمونههای موجود و همچنین با استناد به دادههای باستانشناسی و شواهد تاریخی، در جهت اثبات این موضوع که سکههای نو یافته در موزۀ چین متعلق به پادشاه ساسانی احتمالا از آن پیروز، شواهد و قراین مستدلی را ارائه دهد.
خلاصه ماشینی:
واکاوي سکه هاي نو يافتۀ ساساني در موزة چين * نعمت اله علي محمدي دکتري تاريخ ايران باستان دانشگاه تهران چکيده : سکه و روند ضرب آن به عنوان يکي از شاخص هاي تمـدني بـه حسـاب مـي آيـد کـه در ادوار مختلف دچار تغيير و تحول مي شوند.
معمولا پشت سکه ها ساسـاني از سـه مشخصـه مجـزاي مصـور شده که اين مشخه ها عبارت بودند از:برخي از سکه ها تنها با آتشگاه ضرب شـده انـد؛ برخـي از سکه ها با شعلۀ آتش و نيمه صورت افراد مصور شده اند؛ برخي ديگر از سـکه هـا بـا آتشـگاه بـه همراه دو تصوير هستند؛ بيشتر سکه ها تصـاوير کتيبـه اي بـه همـراه خـود دارنـد؛ در کتيبـه هـا بـه ترتيب نام شاه ، کنيه و القاب او اشاره شده است ؛ در پشت برخي از سکه ها سال ضـرب و محـل ضرب سکه به اختصار آمده است ؛ تمامي کتيبه ها به زبان پهلوي حک شده انـد؛ معمـولا بيشـتر سکه هاي ساساني با آتشدان ، شعله هايآتش و نگهبانان آتش ، با برسم و نيـزه بـه دسـت تصـوير شده اند.
(Valentine,1921: 37-38- Rawlinson, 1976:94 ) (به تصویر صفحه رجوع شود) پشت سکه شاپور يک آتشدان قرار دارد و همچنين ستوني بلندتر از قد آدمي، کنگره آتش به همراه کتيبه پهلوي با عنوان «آتش شاپور» آراسته شده است ( ٣٧ :١٩٢١,Valentine).
>١٧ (به تصویر صفحه رجوع شود) چنانکه راولينسون در ذکر توصيف وقايع ايران عصر ساساني به اين ضرابخانه اشاره کرده و مي نويسد برخي از سکه هاي پيروز در اين ضرابخانه ضرب ميشده اند ( ,Rawlinson ٣٢٩-٣٢٨ :١٩٧٦).