چکیده:
جست وجوی یک انسان ایده ال و آرمانی و شایسته برای افراد انسانی که همه خوبی ها و
کمال ت در وجود او فعلیت یافته باشد، در میان ملل مختلف جهان سابقه ای دیرینه دارد و
از آرزوهای دیرینه همه ی جوامع بشری به شمار می رود. به همین جهت تقریبا همه ی ادیان
و مکاتب و مذاهب بشری برای انسان ارزش و منزلت بسیار وال یی قائل هستند و شناسایی
انسان و توجه به ابعاد گسترده ی وجودی او را سر لوحه ی شعارهای خود قرار داده اند. در جهان
اسل م نیز موضوع انسان کامل از مباحث ریشه دار تاریخی محسوب می شود که همواره مورد نظر
اندیشمندان عرصه ی عرفان بوده است . اهل ال معتقدند که انسان کامل آیینه تمام نمای حق و
الگو و معیاری برای افراد انسانی است و آن گاه که حضرت حق اراده شهود ذاتی خود را کرد، با
تمام اسماء و صفات در او تجلی نمود و مظهر اسم اعظم الهی و جامع جمیع اسماء و صفات شد.
آن چه در این پژوهش موضوع سخن قرارگرفته و به عنوان هدف اصلی مورد توجه است ، و با روش
توصیفی بدان پرداخته می شود، بیان مفهوم انسان کامل از دیدگاه عارف مسلمان ایرانی شیخ
محمود شبستری سراینده ی گلشن راز می باشد .
خلاصه ماشینی:
اهل الله معتقدند که انسان کامل آيينه تمام نماي حق و الگو و معياري براي افراد انساني است و آن گاه که حضرت حق اراده شهود ذاتي خود را کرد، با تمام اسماء و صفات در او تجلي نمود و مظهر اسم اعظم الهي و جامع جميع اسماء و صفات شد.
آن چه در اين پژوهش موضوع سخن قرارگرفته و به عنوان هدف اصلي مورد توجه است ، و با روش توصيفي بدان پرداخته مي شود، بيان مفهوم انسان کامل از ديدگاه عارف مسلمان ايراني شيخ محمود شبستري سراينده ي گلشن راز مي باشد .
مربي جميع اعيان و مظاهر مربوط به شئون انسان کامل است و از همين روست که تمام عوالم اجسام و ارواح را شامل مي گردد و چون خلافت الهي در عالم ضرورت دارد ظهور حقيقت آن در هر زماني به اقتضاي احوال لايق به اهل زمان خواهد بود.
» (جهان گيري ، ١٣٧٥، ٤٤٨) بنابراين حقيقت محمدي که صورت اعظم و جامع الهي است مربي تمام اعيان و مظاهر مربوط به شئون انسان کامل است و تمام عوالم اجسام و ارواح را شامل مي گردد و به عنوان قطب و مرکز عالم است .
بـود نور نبي خورشيد اعظم گـــه از موسي پديد و گه ز آدم اگــــر تاريخ عالم را بخواني مراتـــب را يکايــک بازدانــي (شبستري ، ١٣٨٣، ٣٧-٣٦) ٣-نتيجه گيري با توجه به مباحثي که در زمينه ي انسان کامل از ديدگاه شبستري مطرح شد به اين نتيجه دست يافته مي شود که اين عارف معتقد است : انسان کامل کون جامع حقايق وجود بوده و تمثيل همه اسماء و صفات الهي و مظهر تام و تمام حق و معاني کمال مخلوقي است که سزاوار مقام نيابت از حق و خليفه الهي را دارد و مصداق آن نيز کسي جز انبيا و اوليا نمي تواند باشد.