چکیده:
در پی انعقاد توافقنامه موسوم به برجام میان ایران و کشورهای 1+5 و تصمیم به کنارهگیری یکجانبة ایالاتمتحده از آن در سال 2018، صدها تحریم که بخشهای مختلف اقتصادی، سیاسی، و نظامی را هدف قرار داده بود، توسط دولت دونالد ترامپ بر ایران اعمال شد. اینک در آمریکا با دولت جدیدی روبرو هستیم که رئیس آن دولت، جو بایدن عزم آن دارد که به برجام بازگردد به شرط اینکه ایران نیز به تعهداتش در چارچوب برجام بازگردد، اما در این میان واکنش جمهوری اسلامی ایران چه میتواند باشد؟ فلذا هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که از میان سناریوهای خروج آمریکا از برجام و خروج تدریجی ایران از برجام؛ مذاکره با ایران برای برجام پلاس؛ بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمهای ثانویه ایالات متحده آمریکا و تحریمهای شورای امنیت؛ خروج ایران از برجام و انپیتی، فعال شدن مکانیسم ماشه و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل کدامیک برای جمهوری اسلامی ایران، سناریوی مطلوب است؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمهای ثانویه ایالات متحده و تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، سناریوی مطلوب جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش بر اساس روش سناریونویسی و مصاحبه با نخبگان علمی و اجرایی مورد ازمون قرار گرفته است.
Following the conclusion of the so-called Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) between Iran and the P5 + 1 countries and Trump's decision to unilaterally withdraw the United States in 2018, Hundreds of sanctions which were targeting economic, political, and military sectors was applied on Iran By the Donald Trump. Now in America we are facing with the new government that the new president, Joe Biden is determined, Provided that Iran returns to its commitments within the framework of JCPOA, US will return to the JCPOA too. What can be the reaction of the Islamic Republic of Iran in the meantime? Therefore, this paper aims to answer the question that, among the various scenarios including; US Withdrawal from JCPOA and Iran's gradual withdrawal; negotiating with the United States for JCPOA Plus; returning of US to JCPOA and cancellation of US Secondary Sanctions and the security council sanctions; leaving JCPOA and NPT and Activation of snapback mechanism and reference of Iran's nuclear case to the UN Security Council, which one is desirable Scenario for the Islamic Republic of Iran? The research findings indicate that returning of US to JCPOA and cancellation of US Secondary Sanctions and the security council sanctions is desirable Scenario for the Islamic Republic of Iran.The research method is futures studies based on the scenario writing method which, while examining the forerunners and uncertainties, analyzes the views of experts about the upcoming scenarios.
خلاصه ماشینی:
فلذا اين پرسش مطـرح ميشود که از ميان سناريوهاي خروج آمريکا از برجام و خروج تـدريجي ايـران از برجام ؛ مذاکره با ايـران بـراي برجـام پـلاس ؛ بازگشـت آمريکـا بـه برجـام و لغـو تحريم هاي ثانويه ايالات متحده آمريکا و تحريم هاي شوراي امنيت ؛ خـروج ايـران از برجام و ان پيتي، فعال شدن مکانيسم ماشه و ارجـاع پرونـده ايـران بـه شـوراي امنيت سازمان ملل ؛ کدام يک بـراي جمهـوري اسـلامي ايـران ، سـناريوي مطلـوب است ؟ کادر سياسي جديد آمريکا به رهبري جو بايدن چه راهبـردي بـراي آينـده ي توافق هسته اي دارد؟ چه سياست هايي در اين راستا بايد اتخاذ شود؟ چه موضوعاتي براي سناريونويسي در چارچوب آينده پژوهي وجـود دارد؟ تحـولات برجـام چـه بوده و چه پيامدهايي را در برداشته است ؟ و در نهايت واکنش کشورهـاي ١+٥ بـه سناريوهاي پيش روي برجام چه بوده است ؟ در حقيقت نويسنده در اين نوشتار با تکيه بـر روش آينـده پژوهـي١ و اسـتفاده ويژه از سناريونويسي ٢، بازگشت آمريکا به برجام و لغو تحريم هاي ثانويـه ايـالات 1.
در اين مقاله هدف ما صرفا شناخت آينده هاي ممکن و محتمل نيست بلکه قصد داريم در کنار شناخت آينده ها به اين موضوع و مسئله هم بپردازيم که حـداکثر منافع ملي کشور ايران در کدام يکي از اين آينده ها مستتر بوده و براي رسيدن به اين آينده چه اقداماتي توسط چه سـازمان هـايي در چـه افـق زمـاني بايـد انجـام گيـرد؟ ازاين رو دليل انتخاب روش سناريونويسي در بين تمـام روش هـاي متعـدد حـوزه روابط بين الملل اين است که از يک سو اين امکان را در اختيار محقق قرار ميدهـد که در طول زمان بتواند تغييرات لازم را پيش بيني کند و از سويديگر بفهمد نتايج و پيامدهاي احتمالي تصميمي که اتخاذ کرده چه خواهد بود.