چکیده:
آﻣﻮزه «ﻋﺼﻤﺖ از ﮔﻨﺎه»، ﯾﮑﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺤﻮری در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺠّﺖﻫﺎی اﻟﻬـﯽ اﺳـﺖ. ﯾﮑـﯽ از اﺑﻌـﺎد ﻣﻬـﻢ اﯾـﻦ آﻣﻮزه، ﻓﻬﻢ» ﻣﻨﺸﺄ ﻋﺼﻤﺖ «اﺳﺖ. ﻗﺮآن و رواﯾﺎت اﻫﻞ ﺑﯿﺖ، ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﻣﻨﺸﺄ ﻋﺼـﻤﺖ را ﺑﯿـﺎن ﻧﻤـﻮدهاﻧـﺪ. در اﯾﻦ ﻣﺘﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﺒﯿﺮﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن، اﻣﺪادﻫﺎی اﻟﻬﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻋﺼﻤﺖ از ﮔﻨﺎه ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ«ﺗﻌﺒﯿﺮﻫـﺎی ﺣـﺎوی ﻣﺸﺘﻘﺎت ﻣـﺎده ﻋﺼـﻢ»،« اذﻫـﺎب رﺟـﺲ و ﺗﻄﻬﯿـﺮ »،«اﺧـﻼص و ﻣﺎﻧﻨـﺪ آن»،«اﺻـﻄﻔﺎء و ﻣﺎﻧﻨـﺪ آن»،« ﺗﺄﯾﯿـﺪ و ﻧﺼﺮت »،ناﻋﻄﺎی ﻋﻠﻢ»و« ﺗﺼﺮف ﺗﮑﻮﯾﻨﯽ ». از ﻣﺠﻤﻮع اﯾﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮﻫﺎ، ﮐﻤﮏ وﯾﮋٔه ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﺼﻮم ﻓﻬﻤﯿـﺪه ﻣـﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ او ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺄﻣﻮرﯾﺘﺶ را در راﺳﺘﺎی ﻫﺪاﯾﺖ اﻧﺴﺎنﻫﺎ - آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ - اﻧﺠﺎم دﻫﺪ؛ ﺑـﺪون اﯾـﻦ ﮐـﻪ در ﺗﺮک ﮔﻨﺎه ﻣﺠﺒﻮر ﺑﺎﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
مهمترین هدف این پژوهش، گونهشناسی تعبیرهای ناظر به امدادهای الهی در فرایند عصمت از دیدگاه آیات و روایات است.
بیشک، تبیین «نقش معصوم در فرایند شکلگیری عصمت از دیدگاه آیات و روایات» در این نوشتهٔ کوتاه نمیگنجد و لازم است در نوشتهای دیگر به آن پرداخته شود، اما در بررسی آیات و روایات بیان کنندهٔ نقش خداوند در فرایند عصمت، پیوسته باید تلاش معصوم در تحقّق عصمت، مطمحِ نظر باشد.
از اینرو، لازم است - در نوشتهای مستقل و مستند به آیات و روایات - همهٔ مواردی که در این مقاله ناظر به نقش معصوم در ترک گناه اشاره شده است، تبیین، تحلیل و اثبات شود.
بسیاری از این متون دارای اطلاق و حاوی قرائنی هستند که نشان میدهد محفوظ بودن معصوم از گناه (و خطا) از سوی خداوند متعال تضمین شده است.
(تصحیح: محمد ابوالفضل ابراهیم).
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق).
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق).
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق).
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق).
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق).
ابن حیون، نعمان بن محمد مغربى (1385ق).
قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
(تقریر: محمد علی بحرالعلوم).
الشریف الرضی، محمد بن الحسین (1414ق).
قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
(تصحیح: محمد باقر خرسان).
(تصحیح: عباد اللّه تهرانی و علی احمد ناصح).
(تحقیق: محمد كاظم محمودی).
قرآن کریم، (ترجمه: محمد مهدی فولادوند).
(تصحیح: على اكبر غفارى و محمد آخوندى).