چکیده:
ارتقای قدرت منطقهای ج.ا.ایران که در یکی از مناطق راهبردی ژئوپلیتیکی جهان قرار گرفته، امری لازم و ضروری میباشد تا زمینۀ تحقق هدفهای عالی نظام و انقلاب اسلامی فراهم گردد. عوامل ژئوپلیتیک همان عوامل قدرت هستند که از مؤلفههای مهم در کسب و ارتقای قدرت کشورها بهشمار رفته و باتوجه به وسعت این مؤلفهها، نگارندگان در این پژوهش مؤلفۀ ژئوپلیتیک نظامی قدرت را موردتوجه قرار داده تا به هدف تحقیق یعنی «ارائه راهبردهای ارتقای قدرت منطقهای ج.ا.ایران مبتنی بر نقش عوامل ژئوپلیتیک نظامی یمن» دست پیدا کنند. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد آن آمیخته با روش توصیفی - تحلیلی است. دادهها به دو روش کتابخانهای و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) گردآوری که اطلاعات بهدست آمدۀ کیفی به روش تحلیل محتوا و با کمک نرمافزار «مکس کیودیای» و اطلاعات بهدست آمدۀ کمی با استفاده از نرمافزار تحلیل دادههای کمی، مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. روایی پرسشنامه بهوسیلۀ روایی محتوا و پایایی با «آلفای کرونباخ» محاسبه گردیده است. تعداد اعضای جامعۀ آماری 45 نفر و نمونهگیری به روش غیرتصادفی و معادل 40 نفر میباشد. در نهایت، از یافتههای تحقیق راهبردهایی چون توسعۀ دیپلماسی نظامی و ارتقای سطح همکاریهای مشترک نظامی با یمن، توسعه و تقویت حمایت و پشتیبانی نظامی از انصارالله یمن متناسب با شرایط محیطی، تقویت تابآوری و قدرت بازدارندگی دفاعی مردمنهاد، نمایش نقش قدرت نظامی در تحصیل دستاوردهای راهبردی ج.ا.ایران در محیط داخلی، منطقهای و بینالمللی و اشراف اطلاعاتی درمورد پیامدهای ناشی از اقدامها استخراج گردیده است.
Promoting the regional power of the I. R. of Iran, located in one of the strategic geopolitical regions of the globe, is a necessity in order to pave the ground for the realization of the supreme goals of the system and the Islamic Revolution. Geopolitical factors are those elements of power that are regarded as important constituents in the acquisition and promotion of the power of countries. Regarding the scope of these components, the element of the military geopolitics of the power was studied to reach the aim of this study, i.e. "providing strategies to promote the regional power of the I. R. of Iran based on the role of Yemen's military geopolitical factors. This study was an applied one which employed a descriptive-analytical method. Data collection was performed using desk and field methods (interview and questionnaire). The qualitative and quantitative data were analyzed through content analysis method with the help of "Maxqda" software and quantitative data analysis software, respectively. The validity and reliability of this instrument was calculated by content validity and "Cronbach's alpha", respectively. The statistical population included 45 participants and the sampling was a non-random method. Finally, regarding the research findings, strategies such as the development of military diplomacy and the promotion of joint military cooperation with Yemen, the development and strengthening of military support from Houthi Movement according to the environmental conditions, strengthening resilience and defense deterrence of the people, demonstration of the role of military power in acquiring the strategic achievements of the I. R. of Iran in the domestic, regional and international environments and realization of the consequences of the actions have been extracted.
خلاصه ماشینی:
ا. ايران در بين ساير کشورهاي منطقۀ جنوب غـرب آسـيا، بـه دلايـل مختلـف ژئـوپليتيکي ازجمله قرارگرفتن در هلال داخلي منطقۀ محور يا قلب زمين که شامل حواشي اوراسيا و شـمال آفريقا ميگردد؛ قرارگرفتن بخشي از آن در منطقه «هارتلنـد»؛ تنهـا کشـوري کـه محـل برخـورد بدون واسطۀ قدرت هاي بري و بحري ميباشد؛ برخورداري و تسلط بر منابع اصلي انـرژي دنيـا؛ تنها منادي عدالت و صلح در مقياس جهاني و غيره (افشردي، ١٣٩٧)، از اهميت ويـژه اي برخـوردار است .
(بيک بلندي، ١٣٩٥) (٣) «مجيد روحيدهبنه و سجاد مرادي کـلارده » (١٣٩٤) در تحقيقـي بـا عنـوان «نقـش افزايش قدرت منطقه اي ايران در سياست گـذاري شـوراي همکـاري خلـيج فـارس : ٢٠١٥- ٢٠٠٥» در پاسخ به اين سؤال که «مؤلفه ايران در يـک دهـۀ اخيـر چـه نقشـي در تعيـين و جهت دهي به سياست هاي شوراي همکـاري خلـيج فـارس طـي سـال ٢٠١٥-٢٠٠٥ داشـته است ؟» چنين نتيجه گيري کرده است که با تحولات به وجـود آمـده در غـرب آسـيا در ايـن سال ها که اعضاي شورا، آن را به منزلۀ افزايش ضريب نفوذ و قدرت منطقـه اي ايـران تلقـي کرده اند و راهبرد دفاعي مبتني بر بازدارندگي در قالب راهبرد امنيت به هم پيوسـته ، افـزايش توان نظامي و پيشرفت هاي هسته اي ايران ، الگوهاي رفتاري شورا را به دگرگوني در ساختار داخلي ، تغيير توازن قوا و پيگيري سياست اتحـاد و ائـتلاف در سـطح منطقـه اي و افـزايش مناسبات با غرب به ويژه آمريکا سوق داده است .
ا. ايـران مبتنـي بـر نقـش عوامـل ژئوپليتيک نظامي يمن ، از روش تحليل ميدان کرت لوين ١ و با موردتوجه قرار گرفتن نتـايج به دست آمده از جداول عوامل داخلي و خارجي و ميزان درصد اختصاص منابع موجود بـه عوامل استفاده گرديده است .