چکیده:
انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامع انسانی را تشکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوۀ استفاده از اراضی پی بردهاند. بر این اساس مدلها و روشهای متعددی برای تعیین قابلیت اراضی در دنیا ابداع شد که از لحاظ شاخصها و دادههای بهکار رفته متفاوت هستند. هدف از این مطالعه، تعیین قابلیت کیفی کشت آبی اراضی منطقۀ هرمزآباد بر مبنای دو روش طبقهبندی اراضی چند منظوره فائو (FAO) و روش پارامتریک مبتنی بر شاخصهای ژئومورفولوژیکی بر پایۀ مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است؛ و در نهایت پیشنهاد مدل مناسب و مقرون به صرفه چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ زمانی برای مناطق مشابه میباشد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که نقشههای خروجی از دو مدل دارای 86 درصد همپوشانی در کلاسهای محدودیت مشابه میباشند. با توجه به اینکه مدل فائو چه از نظر زمان و چه از نظر اقتصادی هزینههای بالایی را برای تعیین قابلیت ایجاد میکند، میتوان از مدل پارامتریک با توجه به سهولت انجام کار با آن برای مناطق مشابه اقدام به تعیین قابلیت اراضی نمود.
خلاصه ماشینی:
هدف از اين مطالعه ، تعيين قابليت کيفي کشت آبي اراضي منطقة هرمزآباد بر مبناي دو روش طبقه بندي اراضـي چنـد منظـوره فـائو (FAO) و روش پارامتريک مبتني بر شاخص هاي ژئومورفولوژيکي بر پاية مـدل فرآينـد تحليـل سلسـله مراتبي است ؛ و در نهايت پيشنهاد مدل مناسب و مقرون به صرفه چه از لحاظ اقتصادي و چه از لحاظ زماني براي مناطق مشابه مي باشد.
امـروزه نقـش کاربردي ژئومورفولوژي در طرح هاي عمراني و برنامه ريزي هاي ملي و منطقه اي ، مانند برنامه ريـزي بـراي امنيـت راه هـا (مقيمي ، ٢٠٠٧: ١٩٤)، مخاطرات طبيعي (رضايي مقدم ، ١٣٨٤ و بلادپس ، ١٣٨٣: ٣١)، خاک شناسي (معيني ، ١٣٨٥)، انواع مکان گزيني ها (نگارش ، ١٣٨٢ و قنواتي ، ١٣٨٥) و نيزمطالعات آمايش سرزمين و تعيين انـواع قابليـت اراضـي (پـرورش ، ١٣٨٩؛ محمد اسماعيلي ، ١٣٨٣؛ ثروتي ، ١٣٨٩ و يماني ، ١٣٨٨) پررنگ تر شده و براي همه برنامه ريزان محلي و منطقه اي روشن و آشکار شده است .
کلاس هاي قابليت براي کشت آبي در منطقة مورد مطالعه با توجه به مدل پارامتريک {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} با توجه به نتايج به دست آمده از مدل که در جدول شماره ٩ نمايش داده شده است ، ١٤/٦ درصد از اراضي مورد نظر در اراضي کـلاس خيلـي خـوب (اراضـي بـا محـدوديت هـاي کـم بـراي زراعـت آبـي ) قـرار دارد.