چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی
پاپیروس و آذرخش از نظر بازیابی اطلاعات است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و
برای انجام آن از روش های تحلیل محتوا و پیمایشی - مقایسه ای استفاده شده است .
برای این منظور از سیاهه وارسی 81 گویه ای برای سنجش، بررسی، شناسایی و ارزیابی
ابعاد پژوهش استفاده شد و وضعیت نرم افزارهای دیجیتالی در 5 شاخص قابلیت
جستجو و مرور، فرمول بندی جستجو، امکان انواع جستجو، ویژگی نمایش و
استاندارد های بازیابی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از
استفاده شده است . یافته ها SPSS آزمون های تی مستقل و تک نمونه ای در نرم افزار
حاکی از آن است که میزان تحقق نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش از نظر بازیابی
60 درصد است . بنابراین، / 83 درصد و نرم افزار دیجیتالی پاپیروس 4 / اطلاعات 37
نرم افزار دیجیتالی آذرخش از این نظر در وضعیت مطلوب تری نسبت به نرم افزار
دیجیتالی پاپیروس قرار دارد.
The purpose of this study is the identification of capabilities
of Papyrus and Azarakhsh digital library softwares in information
retrieval. The study uses applied method of research and employs
content analysis and survey-comparison method by using a checklist of
81 statements to assess, review, and evaluate research aspects. The
softwares were studied by five factors as: searching capabilities, search
formulation, kinds of ways of searching, presentation properties, and
retrieval standards. Independent t-test and one-sample t-test were used to
analyze data by using SPSS software due to the nature of the research
and application of statistical methods. The findings suggest that the
overall rating of Azarakhsh digital library software is 83.37 percent and
Papyrus digital software is 60.4 percent. Therefore, as to information
retrieval, Azarakhsh digital software has gained a better position than
Papyrus digital software.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهداف پژوهش که شناسايي قابليـت هـاي جســتجو و مــرور، فرمــول بنــدي جســتجو، انــواع جســتجو، نحــوة نمــايش اطلاعــات و استانداردهاي مربوط به بازيابي اطلاعات و شناخت ويژگي هاي هـر يـک از نـرم افزارهـاي مورد مطالعه است ، پژوهش حاضر بر آن است تا با مطالعۀ مقايسه ايِ دو نرم افـزار ديجيتـالي پاپيروس و آذرخش از نظر بازيابي اطلاعات ، خلاءها و نقاط قوت و ضـعف احتمـالي ايـن نرم افزارها را بررسي کرده و ضمن ارائۀ معيارهاي بهينه در اين زمينه ، پاسخي مناسب بـراي پرسش هاي زير بيابد: ١.
پيشينۀ پژوهش براي يافتن سابقۀ پـژوهش ، جسـتجوهاي زيـادي در پايگـاه هـاي اطلاعـاتي متعـدد از جمله پايگاه مجلات تخصصي نور، ايرانداک ، بانـک اطلاعـاتي مگيـران ، امرالـد، ايفـلا، و اينترنت با استفاده از کليـدواژه هـاي نـرم افـزار، کتابخانـۀ ديجيتـالي ، و بازيـابي اطلاعـات و Software, Digital Library, Information Retrieval انجام گرفت .
از آن جمله مي توان در ايران به پژوهش هاي ارسطوپور (١٣٨٦)، شـريف (١٣٨٦)، پـاک نـژاد (١٣٨٧)، پريرخ و اعظمي (١٣٨٩)، و شريفي نيا (١٣٨٩) و در خارج از کشور به Sreekumar (2003)and Sunitha ،2004( )Morgan ،2005( )Kumar ،2011( )Weia ،2007( )Gorton ، (٢٠٠٦) Lain Goh و (٢٠٠٦) Goh اشاره داشت .
آزمون t مستقل براي تعيين تفاوت بين امتياز دو نرم افزار ديجيتالي در شاخص «فرمول بندي جستجو» (رجوع شود به تصویر صفحه) مقدار t محاسبه شده (٥/١٣-) در جدول ٣ نشان مي دهد که بين ميانگين هاي امتيازات دو نـرم افـزار ديجيتـالي پـاپيروس و آذرخـش در شـاخص فرمـول بنـدي جسـتجو تفـاوت معناداري وجود دارد، به طـوري کـه از نظـر کـاربرانِ ايـن دو نـرم افـزار، کـارايي نـرم افـزار ديجيتالي آذرخش به طور معناداري بيشتر از نرم افزار ديجيتالي پاپيروس است .