چکیده:
توابع تقاضای 35 محصول عمده‌ی کشاورزی، در قالب 14 گروهِ کالایی در سطح کشور برآورد، و کشش قیمتی خودی و متقاطع تقاضا برای این گروه از کالاها محاسبه شد. دادههای مورد نیاز از میانگین قیمت و تجمیع دادههای مربوط به اندازه‌ی مصرف محصولات کشاورزی ایران در سال 1387 به دست آمد. نتایج نشان داد که مقدار تقاضای بیش‌تر گروه‌ها نسبت به تغییرات قیمت کم‌کشش است. از سوی دیگر، چون این مدل بزرگ‌ترین بخش از محصولات کشاورزی است، با یک مدل تعادل در بخش کشاورزی هم‌‌سان است. بر این اساس، تغییر در اندازه‌ی مصرف هر گروه کالا باید بر اندازه‌ی مصرف دیگر گروه‌ها اثر داشته باشد. بنابراین، علامت بیش‌تر کشش‌های متقاطع مثبت شده است، و این گویای رابطه‌ی جانشینی میان بیش‌تر گروههای کالایی است. به دیگر سخن، مصرف‌کنندگان با کاهش اندازه‌ی یک گروه کالای کشاورزی در سبد مصرفی خود، محصولات گروههای دیگر را جای‌گزین آن می‌نمایند. مقایسه‌ی نتایج به دست آمده در این تحقیق با نتایج بررسی‌های پیشین در ایران، استفاده از روش بیش‌ترین بینظمی برای برآورد توابع را به عنوان گزینه‌یی مناسب در کنار روشهای اقتصاد سنجی جای می‌دهد. به ویژه در هنگامی که دادههای کافی در دست نیست، و یا جمع‌آوری دادههای آماری کافی به صرف وقت و هزینه‌ی فراوان نیاز دارد.
Application of Generalized Maximum Entropy (GME) as a procedure in demand function estimation was the main purpose of this study. The demand functions of 35 major agricultural products were estimated in the form of 14 commodity groups. The own and cross demand price elasticities were calculated for these groups. Required data were obtained from average prices and aggregated consumption quantities of Iran agricultural products in 2008. Results showed that demand quantities of the most commodity groups are less elastic to price changes. On the other hand, since the model includes the major part of agricultural products, it is similar to an agricultural sector equilibrium model. Therefore, a change in consumption amount of each commodity group should affect consumption amount of other groups. Consequently, the signs of majority of cross elasticities were positive, which shows substitution relation among commodity groups. In other words, by decreasing the amount of one commodity group in consumption basket, people substitute commodity of other groups. Comparing the results of the current study with previous studies in Iran upholds maximum entropy method as a suitable alternative for econometrics methods for estimation functions, especially when sufficient data is not available or collecting sufficient data needs much time and costs.
خلاصه ماشینی:
برآورد تابع های تقاضای محصولات کشاورزی ایران با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی (کاربرد روش بیش ترین بینظمی ) محمود صبوحی صابونی و محمود احمدپور برازجانی ١ تاریخ دریافت : ١١/٩/ ١٣٩٠ تاریخ پذیرش: ١٣٩١/٥/١٦ چکیده توابع تقاضای ٣٥ محصول عمده ی کشاورزی، در قالب ١٤ گروهِ کالایی در سطح کشور برآورد، و کشش قیمتی خودی و متقاطع تقاضا برای این گروه از کالاها محاسبه شد.
عزیزی و ترکمانی (١٣٨٠)، زراءنژاد و سعادتمهر (١٣٨٥)، گودرزی و همکاران (١٣٨٦)، مجاورحسینی (١٣٨٦)، صمدی (١٣٨٦) و کریمی و همکاران (١٣٨٨) با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا-دلخواه ( AIDS)١، بریم نژاد و شوشتریان (١٣٨٧) با استفاده از مجموعه ی معادله های هم زمان و حسینیپور و همکاران (١٣٨٨) با مدل رتردام تابع تقاضای گوشت را در ایران برآورد نمودند.
اگرچه توابع تقاضای برخی از محصولات کشاورزی (بیش تر انواع گوشت ، آرد و نان، شکر و روغن ) در ایران بارها برآورد شده است ، ولی تابع تقاضای دیگر محصولات در 1 - Generalized Maximum Entropy (GME) مطالعه های پیشین کم تر دیده میشود.
در این تحقیق کشش قیمتی خودی و متقاطع تقاضای گروههای مختلف محصولات کشاورزی در قالب یک سیستم منسجم با استفاده از دادههای قیمت و مقدار مصرف محصولات کشاورزی در سال ١٣٨٧ و به کمک روش بیش ترین بینظمی برآورد شده است .
در این پژوهش ، کشش های خودی و متقاطع تابع تقاضای گروههای محصولات کشاورزی یک باره در یک مجموعه ، با استفاده از روش GME محاسبه گردید.
(
, 
, 
)
