چکیده:
در عصر حاضر، محیط پیش روی سازمانها محیطی پیچیده، آشفته و همراه با عدم اطمینان است. ساختار سازمانی متناسب یکی از عوامل اساسی جهت دستیابی سازمان به اهدافش و رویارویی با چالشهای محیطی محسوب میشود. مدلهای طراحی ساختار باید بهگونهای باشد که انواع پیچیدگیهای پیش روی سازمان مانند پیچیدگی موجود در محیط و پیچیدگی روابط بین ذینفعان را درک کند. مدل سیستمهای مانا (VSM) رویکردی برای عارضهیابی و طراحی ساختار سازمانی است که ریشه در سایبرنتیک سازمانی دارد. این رویکرد، مدلی انتزاعی یا طرحی کلی و عام برای کمک به طراحی ساختار سازمانی به شمار میرود. اساس این مدل آن است که وجود زیرسیستمهای مشخصی در سازمان و روابط بین آنها میتواند منجر به مانایی سازمان در محیط پیچیده شود. در پژوهش حاضر، از روششناسی سه مرحلهای این مدل که شامل مراحل شناسایی سیستم، عارضهیابی سیستم و کنترل جریانهای اطلاعاتی، کانالهای ارتباطی و خطاهای پرتکرار است، بهمنظور عارضهیابی ساختار سازمانی سازمان نظاممهندسی ساختمان استفاده شده است. بهکارگیری روششناسی فوق نشان داد که در سازمان موردمطالعه، مجموعهای از زیرسیستمها، جریانهای اطلاعات و همچنین کانالهای ارتباطی برای دستیابی به مانایی نواقصی دارند که رفع این کمبودها سازمان را جهت حرکت به سمت مانایی توانمندتر خواهد کرد.
Nowadays, organizations are encountered to increasing complexity and uncertainty in their internal and external environment. A well-designed organizational structure is a cornerstone of achieving an organization’s goals while suiting the environmental challenges. Design models for organization structure must be in a way to consider the inherent complexity of the environment as well as the complexity of stakeholders’ relationships. Viable System Model (VSM) which is rooted in Organizational Cybernetics, is capable of considering the external and internal complexities of organizations. This approach is an outline for diagnosing and designing organizational structure. The fundamental idea of VSM is the existence of specific systems, and their relations in an organization. These can lead the organization toward viability and survivability. This study employed VSM for diagnosing the organizational structure of Iranian Construction Engineering Organization based on three steps methodology which includes system identification, system diagnosis, and checking information flows, communication channels and frequent faults. Applying proposed methodology shown that, a set of systems, information flows, and communication channels have deficiencies in the organization, which needs to be amended in order to achieve viability and the ability to cope with the challenges.
خلاصه ماشینی:
لـذا بـا توجـه بـه ماهيـت آسـيب شناسـانه و ساختارگرايانه VSM و همچنين کاربردآن در سيستم هاي پيچيده، هدف پـژوهش حاضر استفاده از اين مدل جهت عارضه يـابي سـاختار سـازماني اسـت .
ايـن مـدل بـا معرفـي دقيـق اجـزا سـازمان در قالـب پـنج زيرسيستم ، معرفي جريانهـاي اطلاعـاتي و کانـالهـاي ارتبـاطي لازم، ضـمن در برگيري هر دو گروه عناصر سخت و نـرم معرفـيشـده توسـط چکلنـد،سـاختار مناسب را براي هر سازمان جهـت دسـتيابي بـه مانـايي و بقـاي مانـدگار معرفـ ميکندو اين ويژگيهاايـن مـدل را تبـديل بـه يـک مـدل کـاربردي و عمليـاتي در درون سازمانهاجهت دستيابي به يک ساختار مانانموده است که در ادامـه ،ايـن مدل و ويژگيهاي آن تشريح ميشود.
cortex 193 (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١زيرسيستم هاي VSM و الگوي تعاملات بين آنها ٢-٣- پيشينه پژوهش بررسي ساختار سازمانهابه دليل اهميت آن در دسـتيابي سـازمان بـه اهـدافش همـواره موردتوجه پژوهشگران بوده است .
بـر اسـاس TASCOI، ذينفعان کليدي بايد مطابق جدول ٢شناسايي شوند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) ٣-٢-گام دوم ؛عارضه يابي سيستم ١ در اين بخش با توجه به سؤالات ارائه شده [٦،صـص ٩٦-٩٩]،موجوديـت و عملکـرد پنج زيرسيستم VSM در سيسـتم کـانوني از طريـ اقـدام پژوهـي بررسـي مـيشـود (مطابق جدول ٣).
در پژوهش حاضر،از اين مدل بـه - منظورعارضه يابي ساختار سازماني سازمان نظاممهندسي سـاختمان اسـتفاده شـده است .
(2009)"The Viable System Model and Its Application to Complex Organizations",Systemic Practice and Action Research, 22: 223-233.
(2005) "the Viable Systems Model Applied to a National System of Innovation to Inform Policy Development", Systemic Practice and Action Research, 18(5): 491-517.