خلاصه ماشینی:
"(سروش،1378،175-176) اینک به تحلیل و پاسخگویی به شبهات و چالشهای یاد شده میپردازیم: اسخ به شبههای اول در تفکر اسلامی 1)بعثت و وحی پیش و بیش از آنکه صرف تجربهی پیامبر صلی الله علیه و اله به گونهای که شخصیت ایشان مولد و تعیینکنندهی فعال سرشت و محتوای پیام و نیز حضورخداوند در تاریخ و حیات دنیایی بوده باشد،نوعی آگاهی و بصیرت معرفتزایی است که حرکت و خیزش از سوی پیامبر صلی الله علیه و اله براساس همان معرفت و سپسدر جامعه میباشد.
3)از سوی دیگر معارف،دانش و مصلحت،همانطوری که در خدمت قدرتواقع میشوند،مخدوم قدرت نیز قرار میگیرند،و این بیشتر به دو امر برمیگردد؛یکی نظام مدیریت رفتارها و رویدادها و نیز فرهنگی که در بستر آن،چنیناموری زایش و رویش مییابد،و دیگر محتوا و ماهیت آن حقایق و معارف کهآزادی بشر را عرضه و تبیین میکند،و یا اسارتش را امضا مینماید،تا جایی کهمبانی و شواهد تجربی-تاریخی بعثت،به ویژه بعثت نبوی،نشان میدهد بعثت،هم مجموعهی حقایق و معارفی را در برداشته که معطوف به تولید فرهنگی استو ستمستیزی،استبدادزدایی از ارکانش میباشد و بیشترین آگاهی و بصیرت رادر این زمینه ارائه نموده است،و هم نظام مدیریتی و ساماندهی(به ویژه در ایامحیات پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله)را اعمال و عرضه نموده است،که معرفت و مصلحتمخدوم قدرت بوده است.
تیجهگیری از آنچه بیان گردید به نتایج ذیل میرسیم: اولا بعثت در رهیافت اسلامی معرفتبخش و آگاهیدهنده است که غالبامجموعهی معارف و حقایق در حوزههای گوناگون حیاتی و زیستی(عالم وآدم)در ارتباط و تعامل زبانی(به معنایی فراگیر)به پیامبر صلی الله علیه و اله و پس از آن بهواسطهی ایشان به صورت مستقیم و غیر مستقیم به دیگران منتقل میشود،ودقیقا چنین کارکردی ماهیت گوهری آن را ساخته و باز مینماید."