چکیده:
هدف اصلی مطالعه حاضر شبیهسازی پاسخ کشاورزان به سیاست افزایش قیمت محصولات کشاورزی در توابع استان قزوین میباشد. بدین منظور، محصول ذرت دانهای در شهرستان البرز و گوجهفرنگی در شهرستان آبیک که دارای نوسانات بالایی در قیمت بازاری میباشند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای تحقق این هدف، از یک سیستم مدلسازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقهای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد. در ادامه، واکنش کشاورزان نسبت به سیاست افزایش قیمت محصولات کشاورزی تحت سناریوهای 10، 20، 30، 40 و 50 درصد شبیهسازی شد و تغییرات بوجود آمده در الگوی کشت و سود ناخالص کشاورزان تحلیل و ارزیابی گردید. دادههای موردنیاز مربوط به سال 91-1390 بودکه با مراجعه مستقیم به ادارات ذیربط در استان قزوین جمعآوری شد. برای حل مدل از نرمافزار GAMSنسخه 5/23 استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش قیمت گوجهفرنگی و ذرت دانهای، کشاورزان شهرستانهای آبیک و البرز برای دستیابی به سود بیشتر به افزایش سطح زیرکشت این محصولات تمایل پیدا میکنند و از سطح زیرکشت محصولات با بازده کمتر (گندم و جوآبی) میکاهند. همچنین، نتایج نشان داد که تحت سناریوهای 10 تا 50 درصد، با افزایش قیمت گوجهفرنگی سود ناخالص کشاورزان آبیک 18/ 4 تا 39/2 0 درصد و با افزایش قیمت ذرت دانهای سود ناخالص کشاورزان شهرستان البرز 02/ 3 تا 4/ 19 درصد افزایش می یابد. در پایان به منظور اثربخشی سیاست افزایش قیمت محصولات کشاورزی، بکارگیری سیاستهای مکمل در بخش عرضه نهادهها و محصولات و سیاستهای کمکی در بخش منابع آب به صورت همزمان با این سیاست پیشنهاد شد.
The main objective of this study is to simulate farmers’s response to the increasing prices of agricultural products policy in the cites of Qazvin province. The corn in city of Alborz and tomatoes in city of Abyek that have high volatility in the market price were studied. To achieve this goal, an economic modeling system consists of the Positive Mathematical Programming and State Wide Agricultural Production Function was used. In following the farmers’s response to the increasing prices of agricultural products policy under the scenarios 10, 20, 30, 40 and 50 percent was simulated and created changes in cropping pattern and farmer's gross profit were analyzed. The required data were related to the year 2011-2012 that with referring directly to the relevant organizations in Qazvin province were collected. The results showed that with increase in the price of tomatoes and corn, farmers cites of Abyek and Albrz tends to increase the acreage of these crops to achieve the more profits and decreases the acreage of products with lower returns. Also, the results showed that increases the farmer's gross profit of Abyek 4/18 to 20/39 percent with increasing the price of tomato and increases farmer's gross profit of Alborz 3/02 to 19/4 percent with increasing the price of corn. To effectiveness of the increasing prices of agricultural products policy, the use of supplementation policies in the supply side of inputs and products and also the use of auxiliary policies in the water resources side simultaneously with this police were proposed.
خلاصه ماشینی:
به همین منظور، در این تحقیق تلاش شد تا با بهره گیری از یک نظام مدل سازی اقتصادی مشتمل بر مدل های برنامه ریزی ریاضی، واکنش کشاورزان توابع استان قزوین (آبیک و البرز) نسبت به افزایش قیمت محصولات راهبردی چون گوجه فرنگی و ذرت دانه ای که در سال های اخیر با نوسان های قیمتی شدیدی روبه رو بوده اند، پیش بینی شود و اثرگذاریهای افزایش قیمت این محصولات بر سطح زیرکشت دیگر محصولات برگزیده در الگوی کنونی مناطق یادشده و در نهایت بر بازده ناخالص کشاورزان هر منطقه بررسی و ارزیابی شود.
به همین منظور، در این تحقیق برای پیش بینی پاسخ کشاورزان شهرستان های آبیک و البرز نسبت به سیاست افزایش قیمت محصولات کشاورزی (گوجه فرنگی و ذرت دانه ای) و بررسی اثرگذاریهای افزایش قیمت این محصولات با پیش فرض های مختلف بر الگوی کشت و بازده ناخالص کشاورزان ، از یک نظام مدل سازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقه ای محصولات کشاورزی (SWAP)٢ استفاده شد.
پس از برآورد توابع تولید منطقه ای محصولات کشاورزی و تابع هزینه نمایی و همچنین برآورد ضریب های این توابع ، میتوان نتایج مدل برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) را پس از اعمال سیاست قیمتی (افزایش قیمت محصولات راهبردی) با پیش فرض های مختلف در مناطق مورد بررسی واسنجی نمود و نتایج به دست آمده را تحلیل و ارزیابی کرد.
نتیجه گیری و پیشنهادها در این تحقیق به منظور بررسی واکنش کشاورزان شهرستان های آبیک و البرز (از توابع استان قزوین ) نسبت به سیاست های قیمتی (افزایش قیمت محصولات گوجه فرنگی و ذرت دانه ای) از رهیافت برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقه ای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد.