چکیده:
مدلهای رشد درونزا بعد از رومر (1990) بر نوآوری بهعنوان مهمترین عامل مؤثر بر رشد اقتصادی تأکید داشتهاند. به همین علت گزارش رقابتپذیری جهانی نیز هرساله کشورها را بر مبنای میزان گسترش نوآوری در آنها در درجات مختلف توسعهیافتگی رتبهبندی میکند. ازآنجاکه عوامل مؤثر بر نوآوری را میتوان بهطورکلی به دودسته عوامل داخلی و خارجی دستهبندی کرد، لذا در مطالعه پیشروی تلاش شده است میزان اثرگذاری عوامل خارجی بر رشد نوآوری داخلی موردبررسی قرار گیرد. ازاینروی، دو کانال اثرگذاری سرریز نوآوری خارجی بر نوآوری داخلی شناساییشدهاند که عبارتاند از سرریز از کانال واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای و سرریز از کانال سرمایهگذاری مستقیم خارجی. سپس بهمنظور بررسی میزان اثرگذاری هریک از موارد نامبرده 29 کشور عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) طی دوره 2011 تا 2016 انتخابشدهاند. نتایج حاکی از آن است که اثر سرریز نوآوری از کانال واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای بر رشد نوآوری داخلی مثبت و معنادار بوده درصورتیکه اثر سرریز از کانال سرمایهگذاری مستقیم خارجی منفی و معنادار برآورد شده است. از سوی دیگر، نتایج نشان میدهند که بهبود کیفیت نهادی در دوره موردبررسی توانسته است میزان اثرگذاری سرریز نوآوری خارجی از هر دو کانال بر رشد نوآوری داخلی را بهبود بخشد.
Endogenous growth theory after Romer (1990) emphasizing on innovation as the most prominent factor which affects economic growth. In this regard, Global Competitiveness Report rank countries from the most to the least developed ones based on their stage of innovation. Since factors which affect innovation can be categorized into inner and outer ones, in this study we try to measure the effect of outer ones on innovation growth. Hence, FDI and import of Intermediary and capital goods are identified as two channels which innovation’s spillover can affect innovation growth. Then, 29 members of the Organization of Islamic Cooperation in the period 2011-2016 have chosen to test hypotheses. Results show that, while the impact of the innovation spillover of Intermediary and capital goods on innovation growth was positive, but the innovation spillover of FDI was negative. Also, improvement in institutional quality shows improvement in the effectiveness of innovation spillover from both channels.
خلاصه ماشینی:
اثر سرريز دانش و کيفيت نهادي بر رشد نوآوري در کشورهاي منتخب سازمان همکاري اسلامي وحيد اميدي *١ ابوالفضل شاه آبادي ٢ نادر مهرگان ٣ چکيده مدل هاي رشــد درون زا بعد از رومر (١٩٩٠) بر نوآوري به عنوان مهم ترين عامل مؤثر بر رشد اقتصادي تأکيد داشــته اند.
اين سرريز از طرق گوناگوني چون ســرمايه گذاري مستقيم خارجي ، واردات کالاهاي واسطه اي و سرمايه اي از شرکاي تجاري توسعه يافته و مهاجرت معکوس مغزها صورت گرفته و بر رشد نوآوري اثر مي گذارد؛ اما همان طور که مانتينو (٢٠١٥) بيان مي کند، افزايش ســطح نوآوري به واســطه سرريز آن از کشورهاي ديگر تنها در صورت وجود ساختار نهادي مناسب امکان پذير است .
نتيجه اين مطالعه بيانگر اثر مثبت و معنادار ســرمايه گذاري مستقيم خارجي ، سرمايه انســاني و ارزش پيشين نوآوري بر رشد نوآوري در کشورهاي ذکرشده است .
نتايج اين مطالعه بيانگر آن اســت که سرمايه گذاري مستقيم خارجي در کشورهاي موردبررسي و در بازه زماني مطالعه انجام شده اثري بر رشد نوآوري نداشته است .
Coe همچنين انباشــت نوآوري در دوره صفر نيز با استفاده از رابطه (δ+g)INNit/ =Sit ٠ محاسبه مي شود که g بيانگر متوسط رشد انتهاي دوره به ابتداي دوره زماني موردمطالعه براي متغير iام است و عبارت اســت از T ⁄ [ INNi٠) ⁄INNit ] (شــاه آبادي و ســاري گل ، ١٣٩٥).
در ستون اول اين جدول اثر سرريز نوآوري از کانال واردات و ســرمايه گذاري مستقيم خارجي بر نوآوري کشــورهاي موردبررسي برآورد شده است .