چکیده:
الگوی رفتاری خانوار که برگرفته از مطلوبیت و ترجیحات آن است نقش برجستهای در دستیابی یک جامعه به توسعه و رشد اقتصادی دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تکانههای مطلوبیت خانوار در قالب شوکهای ترجیحات، تقاضای پول و عرضه نیروی کار، بر بخش کشاورزی ایران میباشد. در این راستا با اتکا به مبانی نظری مکتب نیو-کینزینها و بر اساس واقعیتهای اقتصاد ایران یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) با تأکید بر بخش کشاورزی طراحی و تدوین شد. نتایج حاصل از شبیهسازی مدل، با بهرهگیری از پارامترهای کالیبره و برآوردی، نشان میدهد که شوک مثبت ترجیحات، موجب افزایش مصرف، تولید، قیمتها و اشتغال و کاهش سرمایه گذاری، صادرات و نرخ دستمزد حقیقی بخش کشاورزی میگردد. در پی وقوع یک شوک مثبت در تقاضای پول، بجز شاخص قیمت محصولات کشاورزی سایر متغیرهای مورد مطالعه کاهش یافتهاند. شوک مثبت عرضه نیروی کار، اشتغال در بخش کشاورزی را افزایش میدهد هر چند که تولید، سرمایه گذاری و صادرات در دوره نخست کاهش مییابد. همچنین به دنبال افزایش عرضه نیروی کار، سطح مصرف و قیمتها افزایش و دستمزد حقیقی کاهش یافته است. مقایسه اثر شوکهای مورد مطالعه نشان میدهد که در مجموع اثر شوک ترجیحات و عرضه نیروی کار نسبت به شوک تقاضای پول پایدارتر و از نظر بزرگی اثر، بطور متوسط، تأثیر شوک ترجیحات بر متغیرهای بخش کشاورزی بیشتر از دو شوک دیگر است.
AbstractThe model of household behavior, derived from its utility and preferences, has a prominent role for the community to achieve development and economic growth. The aim of this study is to investigate the effects of household's utility fluctuations, in the form of preferences, money demand and labor supply shocks on Iran's agricultural sector. To do so, based on the theoretical principles of Keynesian school and realities of the Iranian economy, a Dynamic Stochastic General Equilibrium (DSGE) model emphasizing on agricultural sector was developed. The results of the simulation, using the calibrated and estimated parameters, indicate that a positive preference shock results in a rise in consumption, production, employment and prices indices in the agricultural sector, while investment, exports and the rate of real wage decline. Following a positive demand money shock, except agricultural price index, other variables declined. Positive labor supply shock, increased employment in the agricultural sector, however, the production, investment and exports decreased in the first period. In addition, in response to the shock, agricultural consumption and prices increase while real wages fall. The Comparison of the results show, in total, the effects of preferences and labor supply shocks are more persistent than those of money demand shock. In magnitude, on average, the effects of preferences shock, on agricultural variables, is higher than the effects of the other two shocks.
خلاصه ماشینی:
نتایج به دست آمده از شبیه سازی مدل ، با بهره گیری از فراسنجه (پارامتر)های واسنجی (کالیبراسیون ) و برآوردی، نشان میدهد که تکانه مثبت ترجیح ها، موجب افزایش مصرف ، تولید، قیمت ها و اشتغال و کاهش سرمایه گذاری، صادرات و نرخ دستمزد حقیقی بخش کشاورزی میشود.
در بین بررسیهای داخلی کمتر پژوهشی به مدل سازی تکانه های مطلوبیت پرداخته که در این زمینه میتوان به نتایج بررسیهای تقوی و صفر زاده (١٣٨٩)، منظور و تقی پور (١٣٩٤) و فرازمند و همکاران (١٣٩٥) اشاره کرد که هر سه بر اساس مدل های DSGE و به منظور بررسی تأثیر تکانه های 1 Dynamic Stochastic General Equilibrium کلان اقتصادی انجام شده است .
سی وای و فنگ (٢٠١٥) در نتایج بررسی خود با عنوان پویاییهای بازار مسکن در یک اقتصاد کوچک (هنگ گنگ )، نشان دادند که تکانه ترجیح های خانه دار شدن موجب افزایش تولید ملی، سرمایه گذاری در بخش مسکن ، شاخص قیمت حقیقی مسکن ، مصرف و اشتغال کل و همچنین کاهش نرخ تورم میشود.
به این منظور در آغاز یک مدل DSGE برای اقتصاد ایران با تأکید بر بخش کشاورزی طراحی و تدوین و آن گاه با روش های واسنجی (کالیبراسیون ) و بیزین و بر مبنای دوره های زمانی دوره ١٣٩٢-١٣٧٠ الگوی طراحی شده حل و واکنش متغیرهای مورد نظر نسبت به تکانه های مطلوبیت شامل : تکانه های ترجیح - ها، تقاضای پول و عرضه نیروی کار شبیه سازی شده است .